Page 78 - kpiebook66030
P. 78
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 24
ความท้าทายของความมั่นคงใหม่กับประชาธิปไตย
เราที่ดีมาตลอด 8 เดือน 7 เดือน เริ่มชะลอตัวเพราะอำนาจซื้อจากตะวันตกลดลง ที่สำคัญ
ที่สุดคือข้อระเบียบเศรษฐกิจที่เปลี่ยน ความท้าทายความมั่นคงทางเศรษฐกิจที่มีมาจาก
ความคิดทางด้านเศรษฐกิจใหม่ ๆ ผมใช้คำว่าเป็นทางเลือกที่ไม่คุ้นเคย ไม่ใช่จากพหุภาคีไปเป็น
ภูมิภาคนิยม แต่มาจากทางเลือกแปลก ๆ ยกตัวอย่าง 2 เรื่อง เรื่องแรกคือ Supply Chain
Security เรื่องห่วงโซ่อุปทาน ที่ต้องสั่งสิ่งนั้นจากประเทศนี้ สั่งสิ่งนี้จากประเทศนั้น ประเทศ ก
ผลิตสินค้ามา ข ประเทศ ข ส่งไป ค ประเทศ ค ส่งไป ง แต่พอข้ามจีนกับอเมริกาไม่ได้จึงไม่
หมุนตามโลก ซึ่งต้องหยุด เรียกว่าเป็น fragmented Globalized นี่คือศัพท์ที่ผมใช้มาตลอด
คือ เป็นโลกาภิวัตน์ที่เป็นเสี่ยงเสี้ยว มันไม่ถึงขนาด deglobalization แต่ถูกแทรกแซงโดย
นโยบายของอเมริกากับจีน จีนรู้ตัวเรื่องนี้เพราะฉะนั้นมีนโยบายชัดเจนตั้งแต่ก่อนการประชุม
พรรคคอมมิวนิสต์ครั้งที่ 20 และท่านสี จิ้นผิงก็พูดชัดเจนว่าจีนจะ Localized มากขึ้น ไม่ได้ทิ้ง
การต่างประเทศแต่เอางบประมาณใส่ไปที่เทคโนโลยี ใส่ไปที่การวิจัยและพัฒนา
หากจีน Localized มากขึ้นทำให้ Diversify ลดลง ซึ่งประเทศมหาอำนาจคิดไปเอง
แต่การคิดเอาเองของประเทศมหาอำนาจมีผลกระทบต่อเราทุกคน สหรัฐอเมริกาใช้หลัก
Decoupling มาตลอด โดยแยกการค้า การเงิน การลงทุน และเทคโนโลยีระหว่างจีนกับ
อเมริกาออกจากกัน ผมไปสัมมนาเมื่อ 2 ปีที่แล้วที่สิงคโปร์ ในเรื่อง Open Economy
นักธุรกิจในห้องทุกคนพูดว่าขัดกับความเป็นจริง จีนกับอเมริกาไม่สามารถแยกการลงทุน
การค้า และเทคโนโลยีได้ ตอนนี้กาลเวลาผ่านมาอเมริกาออกนโยบายใหม่ เป็น Manage
Decoupling เป็น Decoupling แบบบริหาร บริหารแบบเปลี่ยนจาก Offshore Investment
เป็น friend-shoring ใครเป็นมิตรค้าด้วย ใครเป็นมิตรลงทุนด้วย ใครเป็นมิตรประเทศ
ก็สามารถเปลี่ยนผ่านเทคโนโลยีได้ ซึ่งเป็นทางเลือกที่เราไม่คุ้นเคย จีนคิดของเขา อเมริกา
คิดของเขา แต่พอคิดออกมาทุกคนถูกกระทบหมด Pattern of Production หรือรูปแบบ
การผลิตของโลกเปลี่ยนหมด
ประการที่ 4 ความท้าทายความมั่นคงที่มาจากการเปลี่ยนแปลงของระเบียบโลกทาง
การเมือง เรียกว่าเป็น strategic contestation ระหว่างจีนกับสหรัฐ จากการแข่งขันทางการค้า
การเงิน การลงทุน เทคโนโลยี กลายเป็นสงครามทางการค้า การเงิน การลงทุนและเทคโนโลยี
ซึ่งจะต่อเนื่องไปถึงความท้าทายความมั่นคงอีกประการหนึ่ง คือความพยายามในการแบ่งกลุ่ม
การแสดงปาฐกถานำ ประชาธิปไตย ใครอยู่ข้างเผด็จการ ซึ่งผมว่าอันตรายมาก เพราะมีการผลักดันให้ประเทศที่เป็น
ประชาธิปไตยกับเผด็จการ เริ่มจากรัสเซียกับยูเครน มาจากเรื่องปัญหาไต้หวัน ว่าใครเป็น
ประชาธิปไตย แต่อาจจะไม่เต็มใบให้ไปอยู่พวกเผด็จการหรือ Authoritarian ทั้งที่เขาไม่อยาก
เป็น นโยบายหลายอย่างที่มาจากรัสเซีย ยูเครน ได้ผลลัพธ์ตรงกันข้ามกับที่ทางตะวันตก
อาจต้องการ นี่ ตะวันตกอาจต้องการให้จีนกับรัสเซียห่างกัน ให้รัสเซียอ่อนลง แต่กลับทำให้
รัสเซียกับจีนใกล้ชิดกันมากขึ้น แล้วกลับทำให้ประเทศที่ระมัดระวังตัวไปเข้าข้างอีกฝ่ายนึง
ยกตัวอย่างการประชุมเรื่อง Community of Democracy ประเทศไทยเป็นประชาธิปไตย
แต่ไม่ได้รับเชิญ อาเซียนหลายประเทศไม่ได้รับเชิญ เป็นต้น