Page 77 - kpiebook65043
P. 77
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
นอกจากนี้ บ้านสี่เสาใหม่จะต้องมีสองคานเช่นกัน โดยคานแรกคือ การสร้างความเข้มแข็ง
ของความเป็นนิติรัฐให้แก่รัฐไทย วันนี้รัฐไทยชอบพูดเรื่องการบังคับใช้กฎหมาย ซึ่งแทบไม่ต่างจาก
รัฐเผด็จการโดยทั่วไป เพราะเชื่อว่า กฎหมายจะเป็นเครื่องมือของการควบคุมคนทางการเมือง
ซึ่งไม่ใช่วิถีของรัฐประชาธิปไตย แต่ในวันนี้ดัชนีที่วัดความเป็นประชาธิปไตยที่แท้จริงคือ
ความเป็นนิติรัฐหรือ “Rule of Law“ ไม่ใช่ “Rule by Law” ส่วนคานที่สองจะเป็นคานของ
“เสรีภาพและสิทธิพลเมือง”
ในอีกด้าน ถ้าหากเราสามารถสร้างบ้านใหม่ได้จริงแล้ว คำถามวันนี้ก็คือ เราควรจะเริ่ม
ลงมือรื้อบ้านหลังเก่าหรือไม่ ? เพราะเห็นชัดว่า บ้านหลังเก่าไม่ตอบรับกับการพาสังคมไทย
ในการเดินสู่อนาคตของศตวรรษที่ 21 อีกทั้งในวันนี้ เป็นไปไม่ได้เลยที่เราจะเผชิญโจทย์ชุดใหม่ ๆ
ด้วยการสร้างระบอบอนุรักษ์นิยมที่เข้มแข็ง และแกว่งไปสู่ความเป็นจารีตนิยม และเช่นเดียวกัน
เป็นไปไม่ได้เลยที่ระบอบอำนาจนิยมที่มีความเป็นอนุรักษ์นิยมที่เข้มแข็งบวกกับความเป็นจารีต
นิยมและเสนานิยมนั้น จะอยู่รอดได้โดยอาศัยเพียงทุนนิยมเป็นปัจจัยค้ำไว้
เราอาจจะต้องคิดเพิ่มเติมว่า รัฐไทยก้าวเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 แล้ว ทำอย่างไรที่เราจะ
สร้างอนาคตของสังคมการเมืองไทย วันนี้ความคิดต่างของคนในสังคมไม่ใช่ปัญหา แต่หวังว่า
ในความคิดต่างของพวกเราทั้งหลายในสังคมจะทำให้เราเห็นความหลากหลายทางความคิด
ในการเดินไปสู่อนาคตของศตวรรษที่ 21 ร่วมกัน อย่างน้อยก็ทำให้เกิดความเห็นร่วมกันว่า
ศตวรรษที่ 21 จะเป็นโอกาสให้สังคมการเมืองได้ฟื้นตัวอีกครั้งหนึ่ง และฟื้นตัวด้วยเกียรติภูมิ
ของประเทศไทยในเวทีโลก ไม่ใช่ด้วยเงื่อนไขของประเทศไทยที่มีสถานะเป็น “ตัวตลก” ในเวทีโลก
และอีกส่วนหนึ่งก็เป็นโอกาสให้เกิดการฟื้นตัวโดยการสร้างชีวิตทางสังคมของประชาชนโดยรวม
ทั้งนี้ เราอาจยังคงมีความฝันถึงประชาธิปไตยไม่ต่างกับความฝันในวันที่สงครามเย็นสิ้นสุด
ไม่ต่างกับความฝันในวันที่โลกพากระแสโลกาภิวัตน์พัดพาไปทุกมุม แม้ว่าความฝันเช่นนั้นจะถูก
ทำลายทิ้งไปด้วยการรัฐประหารในปี 2549 และต่อมาในปี 2557
แต่ในอนาคต รัฐประหารในสังคมการเมืองไทยอาจจะไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ และแน่นอน
เช่นเดียวกัน การสร้างประชาธิปไตยในไทยก็ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ โจทย์เหล่านี้ท้าทายให้พวกเรา
ทุกคนต้องคิดร่วมกัน และในวันนี้ โจทย์เหลือเพียงแค่อย่างเดียวคือ ในท้ายที่สุดแล้ว เราจะ
สร้างอนาคตของสังคมการเมืองไทยร่วมกันอย่างไร และเราจะปล่อยให้กระแสอนุรักษ์นิยม
จารีตนิยมพัดพาเราไปอย่างไร้ทิศทางอีกนานเท่าใด!
การแสดงปาฐกถานำ
