Page 202 - kpiebook65043
P. 202
202 สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
รัฐธรรมนูญ แต่ศาลเคยวินิจฉัยว่าการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญนั้นขัดรัฐธรรมนูญ
ฝ่ายการเมืองก็เอาประเด็นดังกล่าวไปหาเสียงว่าถ้าหากได้รับเลือกตั้งจะแก้ไขกฎหมายและ
จำกัดอำนาจศาล ซึ่งเมื่อได้รับเลือกตั้งก็ทำเช่นนั้นจริง แต่ก็ถูกฝ่ายตุลาการวินิจฉัยอยู่ดีว่า
การจำกัดอำนาจศาลนั้นขัดรัฐธรรมนูญเพราะทำลายแก่นของรัฐธรรมนูญเรื่องสิทธิเสรีภาพ
ในการเข้าถึงความยุติธรรม เป็นต้น
หรืออาจมีอีกกรณีที่เป็นการโต้กลับและนำไปสู่การยุบศาลรัฐธรรมนูญ อย่างกรณีของ
ประเทศคีร์กีซสถาน ซึ่งเกิดความวุ่นวายทางการเมือง และศาลรัฐธรรมนูญก็วินิจฉัยคดีเป็นคุณ
กับประธานาธิบดีตลอดจนเป็นที่สงสัย และก็ปรากฏหลักฐานว่าฝ่ายตุลาการมีการทุจริต
จนสุดท้ายมีการลงประชามติกันจนทำให้ต้องยุบศาลรัฐธรรมนูญ เป็นต้น
ปัจฉิมกถา : สิทธิเสรีภาพทางกฎหมาย หรือวัฒนธรรม
ที่ต้องใช้ฝ่ายการเมืองตัดสินใจ ?
จากที่กล่าวมาทั้งหมด วิทยากรหลายท่านได้ให้ความเห็นไปในทางเดียวกันว่า
เมื่อใดก็ตามที่การตัดสินใจของฝ่ายการเมืองนั้นจะนำไปสู่การละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชน
หรือเป็นประเด็นที่เกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพของประชาชน เมื่อนั้นฝ่ายตุลาการก็มีความชอบธรรม
ที่จะต้องเข้าไปวินิจฉัยได้ แต่ กล้า สมุทวณิช ก็ได้สะท้อนให้เห็นว่า ในบางกรณีก็เป็นการยาก
เช่นกันที่จะวินิจฉัยว่าเรื่องนั้นเป็นเรื่องสิทธิเสรีภาพที่เป็นเรื่องทางกฎหมายอย่างแท้จริง
หรือเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมที่ต้องการการยอมรับจากสังคมและจำเป็นต้องให้ผู้แทน
ของประชาชนซึ่งเป็นฝ่ายการเมืองตัดสินใจ เช่น กรณีของคำพิพากษาในคดีเกี่ยวกับกฎหมาย
Defense of Marriage Act 1996 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ตัดสิทธิ์ในการสมรสของบุคคลเพศ
เดียวกัน และศาลก็ได้วินิจฉัยว่ากฎหมายดังกล่าวนั้นขัดรัฐธรรมนูญเพราะถือว่ากระทบ
ต่อสิทธิขั้นพื้นฐาน อย่างไรก็ตาม ผู้พิพากษาเสียงข้างน้อยได้ให้ความเห็นในประเด็นนี้ว่า
จริงอยู่ว่าการรักกัน หรือการอยู่ด้วยกันถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐาน แต่การสมรสนั้น ถือว่าเป็น
สิทธิขั้นพื้นฐานหรือไม่ หรือว่าเป็นเรื่องของวัฒนธรรมที่สังคมจะต้องให้การยอมรับร่วมกัน
ซึ่งถ้าเป็นอย่างหลัง จะถือว่าเรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องที่ตุลาการควรตัดสินหรือไม่ หรือว่าเป็นเรื่อง
ที่ควรคืนการตัดสินใจให้แก่ผู้แทนของปวงชนเป็นผู้ตัดสินใจแทน ซึ่งประเด็นดังกล่าวนี้
อาจนำไปตั้งคำถามกับการวินิจฉัยกฎหมายขัดรัฐธรรมนูญในหลายคดีในประเทศไทยได้เช่นกัน
และเป็นประเด็นที่ควรได้รับการศึกษาต่อไป
สรุปการประชุมกลุ่มย่อยที่ 3