Page 106 - kpiebook63030
P. 106
105
5.3 เลือกพรรคหรือว่ำเลือกคน?
คำาถามที่ผู้คนมักจะถามว่าในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้เลือกพรรคหรือว่าเลือกตัวบุคคล
ต่อคำาถามนี้เป็นสิ่งที่น่าสนใจคือการสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมการเมืองของคนในพื้นที่ การยึดโยง
กับระบบเครือญาติ พรรคพวก ระบบอุปถัมภ์ หรือว่าการเลือกที่นโยบายของพรรคการเมือง คำาถามนี้
ทางกลุ่ม Projek SAMA SAMA สรุปว่า
“ชาวบ้านจะมองในเรื่องของตัวบุคคล ซึ่งแนวคิดนี้ยังสามารถใช้ได้อยู่ ยังมีความคิดดั้งเดิมเรื่อง
ความสัมพันธ์ในพื้นที่ ซึ่งสามารถที่จะเห็นได้ชัด เช่น ที่ยะลา อาดิลัน อาลีอิสเฮาะ พรรคพลังประชารัฐ
ที่ได้เพราะตัวของตัวเอง ไม่ใช่เพราะพรรค เพราะพรรคเขาไม่เอา แต่ตัวเขาท�างานทนายและช่วยเหลือ
คนมาเยอะ ส�าหรับกมลศักดิ์ ลีวาเมาะ พรรคประชาชาติ ได้คะแนนสูงที่สุดในสามจังหวัด คือ
40,000 คะแนน ซึ่งก่อนหน้านั้นเขาเคยลงเลือกตั้งแต่ก็ไม่ชนะ ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่เขาได้เป็น ส.ส. อันนี้
เป็นการตีคู่ระหว่างตัวบุคคลและพรรคที่เป็นกระแสชาตินิยมมุสลิม และอีกกระแสหนึ่งที่มาคู่ขนานที่
เห็นชัดคือ กระแสของพรรคอนาคตใหม่ ความเป็นประชาธิปไตยใหม่ของคนรุ่นใหม่ เริ่มฟอร์มตัวจาก
คะแนนของพรรคอนาคตใหม่ 80,000 กว่าคะแนน ใน 3 จังหวัด ซึ่งเป็นคะแนนที่สูงมาก ถ้าสังเกต
จากทุกหน่วยเลือกตั้ง จะเห็นได้ว่า คะแนนของพรรคอนาคตใหม่จะแทรกมาอยู่เสมอ ไม่ชนะเขต
แต่ก็ติด 1 ใน 5 ตลอดทุกหน่วยที่มี
กระแสที่คนรุ่นใหม่มีความคิดเป็นของตัวเอง ตื่นตัวทางการเมืองสูงมาก ส�าหรับเปอร์เซ็นต์ของ
การเลือกตั้งในสามจังหวัด 79 เปอร์เซ็นต์ ที่ออกมาใช้สิทธิ มีบัตรเสีย 6-7 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นปรากฏการณ์
ที่แปลกมาก ในทีม Monitor ได้พูดคุยถึงเรื่องนี้ว่า ท�าไมบัตรเสียถึงน้อย จากนั้นได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูล
เชิงลึกในเขตที่เป็นพื้นที่สีแดง อย่างผมอยู่หนองจิก ก็ได้ไปคุยกับหัวคะแนน บางพรรคถึงขนาดมีข้อมูลว่า
ปีนี้ไม่มีกระแสการท�าให้เป็นบัตรเสีย เนื่องจากเมื่อก่อนมีการรณรงค์ให้ท�าบัตรเสีย ซึ่งเป็นกระแสที่ท�าให้
พวกเราพยายามมองว่า อันนี้คือเสียงของแนวร่วมที่ไม่ยอมรับในระบบรัฐสภาไทย ซึ่งปีนี้ไม่มี แปลกมาก
และเปิดมากขึ้น ส�าหรับนักการเมืองที่ลงสมัครก็หาเสียงได้เต็มที่ ไม่ใช่เพียงแค่ฝ่ายของกระบวนการที่
ดูเหมือนว่าจะไฟเขียว ไม่แสดงปฏิกิริยาใดๆ ไม่มีการขัดขวาง ไม่มีเหตุการณ์ความรุนแรง ฝ่ายของ
ทหารเองก็เช่นกัน ทหารก็ไม่ยุ่ง ทหารไม่มีปัญหากับพรรคใดๆ พรรคประชาชาติมีการพูดคุยถึงเรื่อง
autonomy เรื่องเขตการปกครองพิเศษบนเวที คุยเรื่องหนักๆ เรื่องความมั่นคง แต่ทหารก็ไม่ยุ่ง มองว่า
ฝ่ายกองก�าลังทั้งสองฝ่ายจะมีการปล่อยเต็มที่ นี่คือสิ่งที่เหล่า Monitor เห็นจากการเลือกตั้งที่ผ่านมา”
(สัมภาษณ์ ซาฮารี เจ๊ะหลง, ผู้ก่อตั้งโครงการ Projek SAMA SAMA, 12 กรกฎาคม 2562)
ด้านความตื่นตัวของประชาชนในพื้นที่ก็นับว่าเป็นเรื่องที่สำาคัญอย่างยิ่งต่อระบบประชาธิปไตย
เพราะเป็นสิ่งที่จะช่วยให้ประชาธิปไตยแข็งแรง และสามารถปักหมุดธงประชาธิปไตยในเนื้อดินที่มีความ
หลากหลายความคิด ชาติพันธ์ ภาษาที่แตกต่างกัน
