Page 136 - kpiebook62006
P. 136
131
ประการที่หนึ่ง หากเป็นหน้าที่ของพลเมืองที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
2560 บัญญัติไว้มาตรา 50 ถือเป็นสิ่งที่บุคคลในฐานะพลเมืองของรัฐนั้น ๆ ต้องปฏิบัติตามที่รัฐธรรมนูญนั้นได้
ก าหนดไว้ ทั้งนี้ หน้าที่ของพลเมืองตามที่กฎหมายก าหนดถือเป็นระดับการเป็นพลเมืองตามสภาพทางกฎหมาย
และการเมืองในทางสากล
ประการที่สอง หากเป็นหน้าที่ของรัฐตามหมวด 5 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
2560 ถือเป็นสิ่งที่รัฐต้องด าเนินการอย่างเคร่งครัด โดยถือว่าเป็นการด าเนินการเพื่อประโยชน์สาธารณะ
โดยให้ประชาชนและชุมชนมีสิทธิจะติดตามและเร่งรัดให้รัฐด าเนินการ รวมตลอดทั้งฟ้องร้องหน่วยงานของรัฐ
ที่เกี่ยวข้อง เพื่อจัดให้ประชาชนหรือชุมชนได้รับประโยชน์นั้นได้ตามมาตรา 51 ซึ่งในที่นี้ผู้วิจัยเห็นว่าในฐานะ
พลเมืองแล้ว ประชาชนควรมีหน้าที่ในการใช้สิทธิดังกล่าว เพื่อให้รัฐพึงด าเนินการตามหน้าที่ของรัฐ
ประการที่สาม หากสิ่งใดบัญญัติรับรองไว้เป็นสิทธิเสรีภาพของพลเมืองตามรัฐธรรมนูญแห่ง
ราชอาณาจักรไทย ไม่ว่าสิทธิเสรีภาพดังกล่าวจะถูกก าหนดให้เป็นหน้าที่ของพลเมืองไทยหรือไม่ก็ตาม ประชาชน
มีสิทธิได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ โดยถือว่าการใช้อ านาจของรัฐทุกองค์กรต้องค านึงถึงสิทธิและ
เสรีภาพของประชาชน สิทธิและเสรีภาพย่อมได้รับความคุ้มครองและผูกพันรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล รวมทั้ง
องค์กรตามรัฐธรรมนูญ และหน่วยงานของรัฐโดยตรง บุคคลย่อมอ้างหรือใช้สิทธิและเสรีภาพของตนได้เท่าที่
ไม่ละเมิดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอื่น ไม่เป็นปฏิปักษ์ต่อรัฐธรรมนูญ หรือไม่ขัดต่อศีลธรรมอันดีของ
ประชาชน และบุคคลซึ่งถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพที่ได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญสามารถยกบทบัญญัติ
แห่งรัฐธรรมนูญเพื่อใช้สิทธิทางศาลหรือยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้คดีในศาลได้ ทั้งนี้ การจ ากัดสิทธิหรือเสรีภาพของ
บุคคลที่รัฐธรรมนูญรับรองไว้จะกระท ามิได้ เว้นแต่การกระท าโดยอาศัยอ านาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย
ดังที่รัฐธรรมนูญได้บัญญัติไว้เท่านั้น โดยเฉพาะการรับรองและคุ้มครองสิทธิเสรีภาพที่ส่งเสริมความเป็นพลเมือง
พลเมืองพึงมีหน้าที่ในการใช้สิทธิเสรีภาพดังกล่าวในฐานะที่ตนเป็นพลเมืองในรัฐ เช่น การเข้าร่วมการแสดง
ความคิดเห็นในประเด็นสาธารณะ การรวมกลุ่มเพื่อแสดงเจตจ านงทางการเมืองเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม
การใช้สิทธิในการเข้าถึงข้อมูลสาธารณะที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชน เป็นต้น โดยถือว่าการท าหน้าที่ดังกล่าว
เป็นระดับของการเป็นเมืองในการมีส่วนร่วมในกิจกรรมสาธารณะในระดับสากล
ดังนั้น จึงเห็นได้ว่าการเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับการเมืองภาคพลเมือง คงมิได้พึงพิง
เพียงแต่ให้กฎหมายบัญญัติไว้ให้เป็นหน้าที่ของพลเมือง หรือหน้าที่ของรัฐเท่านั้น แต่จ าเป็นที่จะต้องส่งเสริม
และท าให้พลเมืองรู้จักการใช้สิทธิเสรีภาพที่ตนพึงมีตามที่รัฐธรรมนูญได้บัญญัติรับรองคุ้มครองไว้ เช่น เสรีภาพ