Page 137 - kpiebook62005

5.4 สรุปประเด็นส าคัญ ปัจจัยส่งเสริม และอุปสรรคในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของ

ประชาชน

ผลการศึกษาข้อมูลและการสัมภาษณ์สามารถสรุปประเด็นส าคัญ ปัจจัยส่งเสริม และอุปสรรคในการ

เข้าถึงข้อมูลข่าวสารของประชาชนได้ 3 ด้าน ดังนี้

1) ด้านหลักการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารและการด าเนินงานของเจ้าหน้าที่รัฐ

 หลักการเปิดเผยข้อมูลข่าวภาครัฐให้ความส าคัญการตอบสนองกับบริการแก่เป็นภาคผู้ประกอบการ

เอกชนหรือบริษัทที่ปรึกษาหรือหน่วยงานภายในกระทรวงกรมกองเดียว หรือข้อมูลข่าวสารประชา

สัมพันธ์ทั่วไปส าหรับประชาชนทั่วไป และยังไม่ครอบคลุมผู้ที่ได้รับผลกระทบหรือนักวิจัย นักวิชาการ

ซึ่งศึกษาผลกระทบจากแผนงานและโครงการของภาครัฐ ท าให้ข้อมูลที่จ าเป็นหลายๆ เรื่องขาดหายไป

หรือไม่ครบถ้วน เช่น ระบบข้อมูลกากของเสียอันตราย รายงานผลการศึกษาเกี่ยวกับระดับการ

ปนเปื้อนของสารพิษในอาหาร สถานการณ์ และการควบคุม

 ดัชนีชี้วัดผลการด าเนินงานด้านการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารยังไม่ได้เน้นที่คุณภาพของข้อมูลข่าวสารที่

ภาครัฐเปิดเผยดังนั้นหน่วยงานภาครัฐจึงเน้นปริมาณข้อมูลข่าวสาร หัวข้อและความรู้ประชาสัมพันธ์

การด าเนินงาน และจ านวนผู้เข้าชมเว็บไซต์เป็นส าคัญ

 เนื่องจากไม่มีการก าหนดองค์ประกอบของข้อมูลตามมาตรา 7 และมาตรา 9 ที่หน่วยงานของรัฐต้อง

เปิดเผยโดยอัตโนมัติและผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ (เว็บไซต์ของหน่วยงาน) ให้ชัดเจน ดังนั้นจึง

พบว่าหลายหน่วยงานเปิดเผยข้อมูลข่าวสารตามดุลยพินิจของผู้บริหาร กรรมการหรือเจ้าหน้าที่ที่

รับผิดชอบและในหลายกรณีภาคประชาชนไม่ทราบว่าภาครัฐมีข้อมูลอะไรและข้อมูลประเภทไหนที่

เปิดเผยได้บ้าง ท าให้เกิดความล่าช้าในการขอรับข้อมูลหรือไม่ได้รับข้อมูลและมีความไม่พึงพอใจต่อ

บริการของภาครัฐ

 ขาดกฎหมายที่คุ้มครองเจ้าหน้าที่ที่เปิดเผยข้อมูลโดยสุจริตรวมทั้งหน่วยงานที่สังกัด และไม่มี

หลักเกณฑ์ประเมินผลประโยชน์สาธารณะจากการเปิดเผย และผลเสียจากการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร

เพื่อให้หน่วยงานได้พิจารณาในเบื้องต้น ลดการใช้ดุลยพินิจ ดังนั้นทั้งหน่วยงานและเจ้าหน้าที่จึง

หลีกเลี่ยงความรับผิดชอบที่จะเป็นภาระจากการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารแทน

 เนื่องจากอ านาจหน้าที่ของ สขร. เป็นเพียงผู้ก ากับให้เกิดการเปิดเผยข้อมูล โดยไม่มีบทลงโทษ ดังนั้น

จึงพบว่าการปฏิบัติเพื่อเปิดเผยข้อมูลข่าวสารยังไม่มีประสิทธิภาพ

 การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารยังพิจารณาว่าเป็นความลับ ข้อมูลรายละเอียดเปิดเผยเฉพาะเจ้าหน้าที่หรือ

ภาคผู้ประกอบการเอกชนหรือบริษัทที่ปรึกษาหรือหน่วยงานภายในกระทรวงกรมกองเดียวซึ่งจะต้อง

-110-