Page 53 - kpiebook61002
P. 53
ด้วย โดยเครือข่ายชุมชนและเครือข่ายชาวบ้านทําหน้าที*ในการพูดคุยพร้อมญาติของคู่กรณีโดยยึดความเป็น
อันหนึ*งอันเดียวกันของชุมชนเป็นที*ตั,งในการยุติปัญหาข้อขัดแย้ง
ในกรณีคดีที*ยุ่งยากและซับซ้อนไม่สามารถดําเนินการให้สําเร็จโดยชุมชนได้ คดีจะถูกนําเข้าสู่
สํานักงานคุมประพฤติเพื*อใช้กระบวนการเชิงสมานฉันท์โดยมีคณะกรรมการเครือข่ายชุมชน คณะกรรมการ
ชุมชนสานสันติสุข และผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดเข้าร่วมแก้ไขปัญหา ส่วนกรณีที*ความบาดหมางบาน
ปลายและคู่กรณีร้องขอ ผู้ว่าราชการจังหวัดก็จะเข้าร่วมในกระบวนการด้วยโดยสํานักงานคุมประพฤติจะ
เตรียมการให้มีการพบปะกันของคู่กรณีอย่างเป็นทางการ โดยพนักงานคุมประพฤติจะเป็นผู้ดําเนินการทั,งการ
จดบันทึกการประชุม บันทึกข้อตกลงร่วมกันของที*ประชุมและรายงานความก้าวหน้าหรือการเปลี*ยนแปลง
ข้อตกลง
ในเชิงพื,นที*ซึ*งต้องการความเฉพาะเจาะจงของกระบวนการยุติธรรม สุรชัย ไวยวรรณจิตร และคณะ
(=>>@) ทําการศึกษาการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมในพื,นที*จังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื*อทราบระดับความรู้และ
บทบาทการมีส่วนร่วมของประชาชน กระบวนการยุติธรรมชุมชนในพื,นที*จังหวัดชายแดนภาคใต้ และทราบแนว
ทางการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมชุมชนในพื,นที*
ศึกษาข้อมูลพื,นฐานจากเอกสาร และเข้าไปเก็บข้อมูลในพื,นที*สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ แต่ละ
จังหวัดที*คัดเลือกจะกระจายไปตามอําเภอต่างๆ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ความคิดเห็นของประชาชนที*
ตื*นตัวทางการเมืองต่อการปฏิรูป โดยใช้วิธีกําหนดโควตาจังหวัดละ >g คนในพื,นที*จังหวัดชายแดนภาคใต้ และ
สัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ที*มีส่วนได้เสียครอบคลุมสาขาวิชาชีพต่างๆ ในแนวทางการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม
ชุมชนในพื,นที*ไม่ตํ*ากว่า B> ท่าน ประกอบด้วย เจ้าหน้าที*ยุติธรรมจังหวัด ศอ.บต. และ กอ.รมน. ประชาชน
ทั*วไป ผู้นําชุมชน นักวิชาการในพื,นที* ภาคประชาสังคม
ผลการศึกษา พบว่า คนในพื,นที*สามารถใช้กระบวนการยุติธรรมชุมชนในการจัดการแก้ไขปัญหาต่างๆ ใน
ชุมชนได้ ซึ*งวิธีการแก้ไขปัญหาจะยึดตามหลักศาสนาอิสลามเป็นหลัก กระบวนการยุติธรรมชุมชนในจังหวัด
ชายแดนภาคใต้ ในอดีตโต๊ะอิหม่ามมีบทบาทอย่างมากเมื*อเกิดกรณีข้อพิพาท การระงับข้อพิพาทที*เกิดขึ,นใน
ชุมชนจะขอคําปรึกษาจากโต๊ะอิหม่ามซึ*งคนในชุมชนทุกคนต่างเคารพนับถือ โดยในอดีตยังไม่มีองค์กรเข้ามา
ดูแลคนในชุมชน ยังไม่มีองค์กรของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นองค์การบริหารส่วนตําบล คณะกรรมการอิสลามประจํา
จังหวัด แต่ในปัจจุบันเมื*อเกิดปัญหาระหว่างชาวบ้าน ในบางส่วนก็ยังมีการขอคําปรึกษาจากอิหม่ามเช่นเดิม
ในบางส่วนก็จะขอคําปรึกษาจากคณะกรรมการอิสลามจังหวัดโดยตรง บางส่วนก็จะเข้าไปหาเจ้าหน้าที*รัฐ
ปัจจุบันได้มีการประสานงานกันระหว่างคณะกรรมการอิสลามฯ และศาลยุติธรรมจังหวัด โดยมีผู้พิพากษาเข้า
มาให้ข้อมูลกับคณะกรรมการอิสลาม เพราะต้องการลดจํานวนคดีความที*จะเข้ามาให้ศาลตัดสิน ดังนั,น หาก
44
