Page 63 - b29256_Fulltext
P. 63
ร้อยละ 90 แต่ความเจริญของการแพทย์การแพร่หลายของควินินทำให้จำนวนเฉลี่ยลดลงเรื่อยๆ เหลืออยู่ประมาณร้อย
ละ 30 แต่จำนวนผู้ป่วยตายด้วยไข้จับสั่นจะมีน้อยลงแต่ก็ยังเป็นจำนวนที่มากมายอยู่ เมื่อคิดดูในระยะ 4 ปีตั้งแต่
2468-2471 เชียงใหม่มีคนตายด้วยไข้จับสั่นถึง 15,011 คน และยังเน้นย้ำถึงการที่ประชาชนทุกคนต้องช่วยกันกำจัดยุง
ดังนี้
อันตรายและโทษอันร้ายแรงของไข้จับสั่นตามที่ได้กล่าวมานี้ท่านคงเห็นแล้วว่าร้ายกาจเพียงใด เท่าที่คิดนี้
สำหรับจัดหวัดเชียงใหม่เท่านั้น ถ้าทั้งประเทศจะมากเพียงใด คงจะเป็นจำนวนคนตายจำนวนคนทุพพลภาพ
จำนวนเงินที่ศูนย์ไปมากมายทีเดียว ดังนี้จึงสมควรร่วมมือพร้อมใจกันจัดการป้องกันความเสียหายเหล่านี้เสีย
คือป้องกันไข้จับสั่น ทำลายไข้จับสั่นที่มีอยู่แล้วในบ้านเมืองให้หมดไป เพราะว่าโรคไข้จับสั่นเป็นโรคที่ป้องกันได้
ไม่ใช่เป็นสิ่งสุดวิสัยที่มนุษย์จะทำไม่ได้เสียเลย
145
ความร้ายแรงของมาลาเรียในจังหวัดเชียงใหม่นั้นเป็นที่รับรู้และครั่นคร้ามกันดีว่าเป็นดงมาลาเรียที่สำคัญ แต่
เหตุผลของการไม่ได้ลงมือกำจัดควบคุมอาจจะเป็นดังที่ สมเด็จพระราชบิดาทางการแพทย์ในขณะที่เรียนแพทย์และใน
ฐานะสมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์ ทรงวินิจฉัยว่าโรคมาลาเรียไม่ใช่โรคปัจจุบันที่ร้ายแรงแต่
เป็นโรคเรื้อรังที่ทำให้คนตายจำนวนมากจึงจำเป็นต้องหาทางป้องกัน พระองค์จึงได้เสด็จไปศึกษาเรื่องนี้ด้วยพระองค์
เอง ดังความว่า
ด้วยข้าพระพุทธเจ้า มาพิจารณาถึงการสาธารณสุขของประเทศสยามเห็นว่ามีไข้สำคัญสองชนิดที่เราจะต้อง
พยายามปราบปราม คือโรคปัจจุบันต่างๆ เช่น อหิวาตกะโรค และกาฬโรค เป็นต้น อีกชนิดหนึ่ง คือโรคเรื้อรัง
ที่ไม่รุนแรงนัก แต่ทำให้พิกัดคนตายสูงมาก และทำให้คนขาดประโยชน์ นับเป็นราคาปีละหลายล้านบาท คือ
โรคมาลาเรีย บิดมีตัว และวรรณโรค โรคทั้งสามอย่างนี้มีผู้สนใจทำการป้องกันน้อย เพราะไม่เป็นชนิดที่น่าวิตก
แต่ข้าพระพุทธเจ้าสนใจมาก จึ่งใคร่ได้โอกาสพิจารณาโรคเหล่านี้โดยละเอียด
มาบัดนี้ได้สนทนากับนายแพทย์คอร์ท แพทย์ใหญ่โรงพยาบาลแมคคอร์มิคที่เมืองเชียงใหม่ เขาได้เปิดโอกาส
และแนะนำให้ข้าพระพุทธเจ้าไปพิจารณาโรคมาลาเรีย เพราะที่จังหวัดนั้นมีมากกว่าที่อื่น และมีที่ทางสมควร
จะทำการค้นคว้าได้ ทั้งมาประสบเหมาะกับห้าง บี กริมม์ ได้นำยาชนิดใหม่ชื่อปลาสโมควีนเข้ามาให้ทดลอง
รักษาโรคมาลาเรีย ข้าพระพุทธเจ้าได้ทราบว่ายาชนิดนี้ใช้ได้ผลในประเทศเรา, สุมตรา และยุโรปฝ่ายใต้ จึ่งใคร่
ได้มีโอกาสทดลองอย่างใหญ่โตในประเทศสยาม เพราะว่ายังไม่มีใครกำหนดจำนวนยาที่ควรให้แน่นอน จึ่งเห็น
เป็นโอกาสอันดีที่จะทำการค้นคว้า
145 “ปาฐกถาเรื่องไข้จับสั่นโดยสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่,” แถลงการณ์สาธารณสุข 6, 12 (2473): 1342.
62
