Page 127 - b29256_Fulltext
P. 127
สำคัญที่ต้องตั้งหน่วยงานขึ้นมาทำหน้าที่หลักจัดการโรคติดต่อและออกพระราชบัญญัติโรคติดต่ออันตรายที่ต้องบังคับให้
แจ้งความกำหนดให้เป็นความผิดและมีโทษบังคับตามกฎหมายในทศวรรษต่อมา
การตั้งกองโรคติดต่อและสถิติเพื่อดูแลโรคติดต่อทุกชนิดทั่วประเทศ
ในที่สุดรัฐบาลสยามก็มีนโยบายเกี่ยวกับโรคระบาดอย่างชัดเจนเอาจริงเอาจังในปี พ.ศ. 2472 เมื่อกรม
297
สาธารณสุขตั้งกองโรคติดต่อและสถิติขึ้นทำหน้าป้องกันควบคุมโรคเป็นการเฉพาะ เพื่อรวบรวมงานเกี่ยวกับโรค
ระบาดมารวมไว้เป็นกองเดียวกัน โดยกรมสาธารณสุขที่สังกัดกระทรวงมหาดไทยรับผิดชอบดูแลสุขภาพทั่วประเทศ
ขณะนั้น ตระหนักถึงปัญหาด้านสาธารณสุขสำคัญในช่วงทศวรรษ 2470 คือการจัดการโรคติดต่อร้ายแรงที่ทำให้คนตาย
อย่างรวดเร็วอย่าง อหิวาตกโรค ไข้ทรพิษ และกาฬโรคนั้นพอควบคุมให้อัตราตายน้อยลงแล้ว แต่โรคติดต่อที่เกิดขึ้น
ประจำและเป็นโรคเรื้อเรื้อรังนั้นก็ยังมีอัตราการตายจำนวนมาก อย่างวัณโรค โรคเรื้อน และไข้จับสั่น
โดยการควบคุมไข้จับสั่นนั้นเป็นส่วนสำคัญยิ่งประการหนึ่งของกองนี้ และในการชุมนุมสมุหเทศาภิบาล
ประจำปีได้มีการพิจารณาถึงการควบคุมไข้จับสั่นด้วย ที่ประชุมได้มีมติหลักๆ 3 ประการที่แสดงให้เห็นถึงรูปแบบการ
ดำเนินงานของโรคติดต่อสมัยนั้นในส่วนภูมิภาคว่าเกิดการดำเนินการอย่างจริงจัง หลังตั้งกองโรคติดต่อและสถิติขึ้น คือ
1) ควรเผยแพร่ความรู้เรื่องการสุขาภิบาลส่วนตัวบุคคลในการป้องกันบำบัดไข้จับสั่น
2) ควรโฆษณาคุณภาพของยาตำราหลวงแก้ไข้ และแจกยาตำราหลวงแก้ไข้ กับยาถ่ายให้เป็นทานแก่คนอนาถา
ซึ่งเป็นไข้จับสั่น
3) ควรมีระเบียบให้บุคคลรับซื้อยาตำราหลวงแก้ไข้จากโอสถสภาไปขายในที่ต่างๆ ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่ได้มีการ
พิจารณาหารืออย่างเป็นทางการที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมไข้จับสั่น
298
หลังจากที่กรมสาธารณสุขได้มีการจัดตั้งหน่วยควบคุมไข้จับสั่นขึ้นใน พ.ศ. 2472 ขึ้นที่เชียงใหม่เป็นแห่งแรกใน
ประเทศไทย ก็ได้เริ่มปฏิบัติงานในด้านการควบคุมโรคไข้จับสั่นอย่างจริงจัง แต่กระนั้นวิธีในการดำเนินการก็ยังไม่ได้
แตกต่างกับอดีตที่ผ่านมามากนัก กล่าวคือจะเน้นไปที่การรักษาพลเมืองที่เป็นไข้จับสั่นด้วยตัวยาควินิน พร้อมๆ กับการ
แนะนำส่งเสริมให้พลเมืองรู้จักการป้องกันตัวจากการถูกยุงกัด รวมไปถึงทำการค้นคว้าในเรื่องยุงก้นปล่องและไข้จับสั่น
ทำการสุขศึกษาและโฆษณา ตลอดจนการทำความร่วมมือกับองค์กรต่างๆ ในการอบรมพนักงานเจ้าหน้าที่ ซึ่งต่อมา
299
ได้เป็นมีการจัดตั้งหน่อยควบคุมไข้จับสั่นอีกหลายแห่งในประเทศไทย และนำเอาแนวทางในการจัดการควบคุมไข้จับสั่น
ดังกล่าวไปเป็นต้นแบบในการปฏิบัติ
297 นภนาท อนุพงศ์พัฒน์ และคณะ, รอยเวลา: เส้นทางประวัติศาสตร์สุขภาพ. (กรุงเทพฯ: สุขศาลา, 2556), หน้า 233.
298 กระทรวงสาธารณสุข, อนุสรณ์กระทรวงสาธารณสุขครบ 20 ปี พ.ศ. 2485-2505 (พระนคร: โรงพิมพ์ไทยเขษม. 2505),
หน้า 404.
299 กองมาลาเรีย. 2524. จุลสารมาลาเรีย. กรุงเทพมหานคร: อักษรพัฒนา, หน้า 4-5.
126