Page 50 - b29255_fulltext
P. 50
ชีวิตสมรสและหน้าที่ทางครอบครัวของสตรีไทย
คนสมัยก่อนถือว่าสตรีที่สมรสแล้วเป็นสิทธิขาดเป็นสมบัติของสามี ภรรยาจะต้องรักและเชื่อฟังสามี ดังค า
พังเพยที่ว่า ชายหรือสามีเป็นช้างเท้าหน้า และหญิงหรือภรรยาเป็นชายเท้าหลัง แสดงให้เห็นถึงสถานะที่แตกต่าง
กันระหว่างสามีและภรรยาอย่างเด่นชัด ในวรรณกรรม เรื่องสี่แผ่นดิน ของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช กล่าวถึงสถานะ
ของหญิงที่ด้อยกว่าชายไว้ว่า
“…พลอยเคยได้รับการอบรมมาตั้งแต่เล็กว่า ผู้ชายนั้นมีอ านาจสิทธิ์ขาดเหนือตน เมื่อเป็นเด็กก็อยู่ใน
อ านาจพ่อ มีเรือนก็อยู่ในอ านาจผัว ชีวิตนี้ชั่วดีก็สุดแต่ผู้ชายจะบันดาลให้เป็นไป ผู้หญิงนั้นดูเหมือนจะเกิด
มาเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ชาย ไม่มีวันจะมีอ านาจบังคับบัญชาใครได้ นอกจากบังคับบัญชากันเองอย่างที่ใน
วังนี้ นอกจากต าแหน่งท้าวนางเถ้าแก่ในวัง ก็ไม่เคยปรากฏว่ามีผู้หญิงไปรับราชการเมืองที่ไหน ความรู้สึก
แต่เดิมจึงมีอยู่ว่า โลกนี้เป็นโลกของผู้ชาย ผู้หญิงเป็นคนอาศัย และในฐานะคนอาศัยจึงต้องนบนอบเชื่อฟัง
66
เจ้าของบ้านตลอดไป...”
หน้าที่พื้นฐานส าคัญของสตรีไทย คือ การเป็นภรรยาและเป็นมารดา ส าหรับสตรีไทยแล้วการศึกษาอบรม
จากผู้ปกครองตั้งแต่ถือก าเนิดมาก็เพื่อให้ท าหน้าที่ทางครอบครัว แต่ก็มีความเปลี่ยนแปลงบ้างระหว่างสมัยก่อนกับ
สมัยปัจจุบัน วิธีการเลือกคู่ครองของคนในแต่ละสังคมไม่เหมือนกัน บางสังคมฝ่ายชายเลือกฝ่ายหญิง บางสังคม
ฝ่ายหญิงเลือกฝ่ายชาย ตามประเพณีไทยเรานั้นฝ่ายชายเป็นฝ่ายเลือก แต่ในทางปฏิบัติโดยทั่วไปแล้ว ฝ่ายไหนจะ
เป็นฝ่ายเลือกได้ทั้งสองฝ่าย สตรีไทยที่มีฐานะดีในสมัยก่อนมักจะไม่ได้เลือกคู่ครองเอง บิดามารดาหรือผู้ใหญ่เป็นผู้
เลือกให้ สตรีไทยโบราณได้รับการอบรมให้อยู่กับเหย้าเฝ้ากับเรือน ผู้หญิงสาวที่ยังไม่ได้แต่งงานไม่มีโอกาสไปไหน
ตามล าพัง และไม่สามารถสมาคมกับชายหนุ่มที่ไม่ใช่พี่น้องได้อย่างอิสระเสรีเหมือนสตรีสาวในสมัยนี้ โอกาสที่จะ
รู้จักกับชายจนถึงขั้นสนิทสนมก่อนแต่งงานจึงแทบจะไม่มีเลย ดังนั้นโอกาสที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งทีเดียวที่เจ้าสาวไม่เคย
เห็นหน้าเจ้าบ่าวมาก่อนเลย จนกระทั่งถึงวันแต่งงาน
การเลือกคู่สมรสของสตรีไทยในปัจจุบันจึงมีอิสระเสรีมากกว่าเดิมมาก เพราะสตรีได้รับการศึกษาเท่า
เทียมผู้ชายและออกท างานนอกบ้าน ท าให้มีโอกาสคบหาท าความรู้จักกับเพื่อนต่างเพศมากขึ้น ดังนั้นเวลาเลือก
คู่ครองมักจะเลือกกันเอง พ่อแม่เพียงคอยดูให้ค าแนะน าอยู่ห่างๆเท่านั้น
นักเขียนผู้หญิงกับวรรณกรรมสะท้อนสถานภาพสตรี
ดอกไม้สด คือ นามปากกาของ หม่อมหลวง บุปผา นิมมานเหมินท์ (ราชสกุลเดิม กุญชร)เป็นธิดาของ
เจ้าพระยาเทเวศร์วงศ์วิวัฒน์ (หม่อมราชวงศ์ หลาน กุญชร) และหม่อมมาลัย เกิดเมื่อวันศุกร์ที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ.
2448 ที่วังบ้านหม้อ ประสบการณ์ในวัยเด็กเติบโตและได้รับการอบรมในพระบรมมหาราชวังตามแบบอย่างของ
66 คึกฤทธิ์ ปราโมช, ม.ร.ว. สี่แผ่นดิน หน้า 250.
49
