Page 45 - b29255_fulltext
P. 45
4.2 กรณีศึกษาสถานภาพสตรีสมัยรัชกาลที่ 7 ในนวนิยายเรื่อง “ละครแห่งชีวิต”
หม่อมเจ้าอากาศด าเกิง รพีพัฒน์น าเสนอแนวคิดจากประสบการณ์ในครอบครัวของท่านเองในเรื่อง
สถานภาพของภรรยาในสังคมไทยมีสองลักษณะ คือ ลักษณะแรก สตรีที่ต้องจ าทนระทมทุกข์ที่สามีไปมีภรรยาน้อย
หลายคน ด้วยความเจ็บช้ าเพราะไม่มีทางออกที่จะหนีไป ลักษณะที่สอง สตรีที่ไม่ยอมทนต่อความเจ็บช้ าเมื่อมี
ทางออกก็จะหนีไปอยู่ที่อื่น ดังตัวละครที่เป็นแม่ของตัวละครชื่อ วิสูตร ศุภลักษณ์ ณ อยุธยาในวรรณกรรมเรื่อง
“ละครแห่งชีวิต” เนื้อหาแสดงให้เห็นความเห็นอกเห็นใจสตรีเพราะท่านเห็นตัวอย่างจากหม่อมแม่ของท่านเอง
สถานภาพและบุคลิกภาพของหญิงพี่เลี้ยงสูงวัย
หม่อมเจ้าอากาศด าเกิงฯ ทรงบรรยายให้เห็นบุคลิกของพี่เลี้ยงของ วิสูตร ไว้ว่า ยายพร้อมเป็นพี่เลี้ยงในวัย
เด็ก แม้ว่าวิสูตรจะมีความผูกพันกับผู้หญิงหลายวัย แต่นางพร้อม “เป็นคนๆเดียวในโลก”ที่รู้จักเขาเป็นอย่างดี
แม้แต่นางจะสามารถเล็งเห็นทั้งความทุกข์และความสุขที่จะเกิดขึ้นต่อตัววิสูตร แต่นางก็ไม่สามารถจะท านายอย่าง
52
ถูกต้องว่า วิสูตรจะมีโอกาสได้เดินทางไปศึกษาต่อยังต่างประเทศ
หญิงพี่เลี้ยงอาจจะมีหลายแบบแต่จากบทประพันธ์เรื่องนี้ ถือได้ว่า แม้ยายพร้อมจะมีคุณลักษณะของคน
โบราณอย่างพี่เลี้ยงทั้งหลายในบ้านขุนาง หน้าตาน่าเกลียด แต่วิสูตรเล่าว่า “นางมีความซื่อสัตย์และจงรักภักดีจน
สามารถที่จะเสียสละชีวิตเพื่อปกป้องผู้เป็นนายได้ไม่ว่าเวลาใด” นิสัยของยายพร้อมคือ ชอบกินหมากนานจนปาก
53
แดงเปลี่ยนเป็นสีด าแล้วก็ไหม้เกรียมคล้ายถูกไฟเผา นานๆก็สูบบุหรี่แถมกินข้าวจุมากด้วย
ในยามทุกข์จากความน้อยใจที่ไม่ได้รับความเมตตาจากบิดา วิสูตรบรรยายว่า “ยายพร้อมได้หอบร่างอัน
54
ทุเรศมาหาข้าพเจ้า มือขวาถือกระโถนใบใหญ่” แต่ยายพร้อมเป็นเพียงเพื่อนคนเดียวจะคอยปลอบใจให้คลาย
ทุกข์ด้วยการบอกทั้งน้ าตาว่า จะพาวิสูตรนั่งรถเจ๊กไปเล่น “แทงตกเบ็ด” ที่ส าเพ็ง ท าให้วิสูตรถึงกับน้ าตาไหลพราก
โผเข้าไปกอดแกด้วยความรักอันสูงสุด ยายพร้อมมีนิสัยชอบเล่นการพนันเช่นเดียวกับคน (รับ)ใช้ทั้งหลายในสมัย
นั้นและสมัยนี้ นอกจากการเล่น “แทงตกเบ็ด” ที่ส าเพ็งแล้วยังชักน าให้วิสูตรรู้จักการเล่นพนันลูกเต๋า และไพ่ป๊อก
55
จนติดเป็นนิสัยเนื่องด้วยวิสูตรเป็นผู้มีดวงทางการพนัน วิสูตรจึงถือว่ายายพร้อมเป็นเพื่อนตาย วิสูตรใช้ชีวิตใน
วัยเด็กส่วนใหญ่อยู่กับยายพร้อม เนื่องจากเขาเกิดในครอบครัวของขุนนางผู้ใหญ่กระทรวงมหาดไทยที่มีภรรยาและ
มีบุตรธิดาจ านวนมาก แต่วิสูตรกลับไม่ได้รับความอบอุ่นจากบิดามารดาอย่างเต็มที่ท าให้เป็นเด็กที่มีความเจ้าคิด
เจ้าแค้น แม้ในโอกาสที่บิดาเดินทางไปราชการต่างจังหวัด อาทิ จันทบุรี ลพบุรี เพชรบุรี ราชบุรี ประจวบคีรีขันธ์
และภูเก็ตทีละหลายสัปดาห์พร้อมด้วยวงศาคณาญาติทั้งหมด แต่วิสูตรกลับถูกทอดทิ้งให้อยู่กับยายพร้อมเท่านั้น
วิสูตรเคยถามยายพร้อมว่า เป็นเพราะบาปกรรมอะไรที่ท าให้เขาได้รับการเลี้ยงดูอย่างไม่เป็นธรรม
52 อากาศด าเกิง รพีพัฒน์ ,หม่อมเจ้า, ละครแห่งชีวิต,ชีวิต ฉบับพิมพ์ พ.ศ. 2541 หน้า 4.
53 เรื่องเดียวกัน,หน้าเดียวกัน.
54 เรื่องเดียวกัน, หน้า 9.
55 ละครแห่งชีวิต, หน้า 5.
44
