Page 43 - b29255_fulltext
P. 43
ไม่กี่เดือนก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ศรีบูรพาได้น าเสนอนวนิยายเรื่อง สงครามชีวิต
48
ได้รับแรงบันดาลใจมาจากนวนิยายของรัสเซีย ชื่อว่า “รักของผู้ยากไร้” (Poor People) เป็นรูปแบบจดหมาย
โต้ตอบกันระหว่างชายหนุ่มและหญิงสาว
สงครามชีวิต : นวนิยายอมตะของศรีบูรพา
แม้ว่านวนิยายเรื่องสงครามชีวิตจะได้อิทธิพลจากนักเขียนชาวรัสเซียน ชื่อว่า ดอสโตเยฟสกี้ แต่ศรีบูรพา
ได้วิพากษ์วิจารณ์สังคมไทยในยุคนั้นไว้หลายประการ เช่น ช่องว่างทางชนชั้น ช่องว่างทางเศรษฐกิจ ประเพณีที่ล้า
หลัง รวมทั้งการตัดสินใจของผู้หญิงซึ่งเป็นนางเอกของเรื่องอย่างเด็ดเดี่ยว
นวนิยายเรื่องสงครามชีวิตนี้ให้มุมมองของชีวิตและแง่คิดหลายประเด็น เช่น อานุภาพของเงินตรายังคง
เป็นปัจจัยส าคัญในการที่มีชีวิตอยู่รอดปลอดภัย ฐานะทางเศรษฐกิจ และการยอมรับจากสังคมหรือแม้กระทั่งความ
รัก ประสบการณ์ชีวิตของตัวละครทุกตัว ไม่ว่าจะเป็นตัวละครชื่อ เพลินหญิงคนรักของระพินทร์สะท้อนถึงอ านาจ
ของเงินตราที่สามารถจะเสกสรรทุกสิ่งได้
สงครามชีวิตเป็นนวนิยายที่สร้างปรากฏการณ์ใหม่ของสังคมไทยที่กล้าวิจารณ์ความเสมอภาคของความ
เป็นมนุษย์ วิจารณ์ประเพณีที่ล้าสมัย นับเป็นก้าวส าคัญของวรรณกรรมไทยก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.
2475 เสนอภาพความเห็นอกเห็นใจผู้ยากไร้กับความอยุติธรรมในสังคม นับเป็นต้นแบบของนวนิยายการเมืองเรื่อง
แรกๆของเมืองไทย
เนื้อเรื่องของสงครามชีวิตโดย ศรีบูรพา เล่าถึงชีวิตของระพินทร์และเพลินสองหนุ่มสาวผู้มีฐานะยากจน
ซึ่งเดิมฝ่ายหญิงคือ เพลิน เคยมีฐานะดีมาก่อนแต่ภายหลังยากจนลง ทั้งสองคนเขียนจดหมายโต้ตอบกัน เพลินเล่า
ถึงความล่มสลายทางฐานะครอบครัวของเพลิน ท าให้ฐานะความเป็นอยู่ของเพลินเปลี่ยนจาก "เจ้าหญิงแสนสวย"
มาเป็น "นางซิน" ความยากจนท าให้ญาติพี่น้องที่เธอหวังพึ่งพิงหายหน้าไป ชายหนุ่มผู้เป็นคู่หมั้นของเธอก็ตีจากไป
ส าหรับชายหนุ่มที่ชื่อระพินทร์เองแล้ว เพลินเห็นเขาเป็นแค่เพื่อนยามยากในยามที่เธอไม่มีใคร เพลินรักระพินทร์
ด้วยหัวใจ แต่การจะเลือกใครเป็นคู่ครองเป็นเรื่องของเหตุผล ดังค าสาบานของเธอว่า "ดิฉันจะไม่ซื่อตรงกับชายคน
ใดในเรื่องของความรักและการแต่งงาน ดิฉันจะเลือกรักและแต่งงานตามความพอใจ" ความพอใจก็คือการกลับมามี
ฐานะที่อุดมสมบูรณ์อีกครั้ง ซึ่งเธอมีโอกาสแก้แค้นคู่หมั้นที่ทิ้งเธอไป เพราะนายวินัย บูรณเกียรติ ผู้จัดการ
ภาพยนตร์ที่มาขอเธอแต่งงานนั้น มีทั้งรูปสมบัติ คุณสมบัติ และทรัพย์สินเหนือคู่หมั้นของเพลิน ท าให้ความรู้สึก
เจ็บช้ าที่ถูกกระท าเสมือนหญิงไร้ค่าได้ถูกเยียวยา เพราะหากเธอแต่งงานกับระพินทร์คงไม่ได้แก้ไขปมปัญหานี้ได้
เพราะว่าระพินทร์มีสถานภาพด้อยกว่าคู่หมั้นของเธอในทุกประการ ผู้หญิงที่ถูกผู้ชายทิ้งส่วนมากคิดเช่นนี้ ว่าผู้ชาย
คนใหม่จะต้องดีกว่าคนเก่า เพลินตัดสินใจแต่งงานกับชายอื่นเพราะเลือกความอยู่รอดและความสุข ทิ้งให้ระพินทร์
ต้องพ่ายแพ้ชีวิตอย่างสิ้นเชิง จบเรื่องลงด้วยความเศร้า
“Poor People” ฉบับแปลภาษาไทยโดย สิทธิชัย แสงกระจ่าง ใช้ชื่อว่า”รักของผู้ยากไร้“ พิมพ์ครั้งแรกโดยส านักพิมพ์ดวงกมล
48
พ.ศ. 2520.
42