Page 42 - kpi22173

“บทบาทสตรีถิ่นอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบานในการเสริมสรางการมีสวนรวมของชุมชน
เพื่อปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 ในจังหวัดเชียงใหม”

ดังนั้นจากตัวแบบพฤติกรรมสารสนเทศของ Wilson (1981, 1996) การแสวงหาสารสนเทศ

เปนผลมาจากบริบทของความตองการสารสนเทศของบุคคล เมื่อเกิดความตองการสารสนเทศยอมทําให

เกิดการแสวงหาสารสนเทศ ทั้งจากแหลงสารสนเทศที่เปนทางการและไมเปนทางการ และระหวางการ

แสวงหาสารสนเทศอาจมีปญหาหรือตัวแปรตางๆ ซึ่งหากสามารถจัดการกับปญหาตางๆ ได ก็จะทําให

บุคคลไดรับสารสนเทศที่ตรงกับความตองการและนําไปสูการใชสารสนเทศ ตัวแบบดังกลาวยังแสดงใหเห็น
วาพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศบางสวน อาจเกี่ยวของกับบุคคลอื่นดวยการแลกเปลี่ยนสารสนเทศ

และสารสนเทศที่รับรูวาเปนประโยชนอาจถูกสงตอใหกับบุคคลอื่นดวยเชนเดียวกัน

ดังนั้นการศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมสารสนเทศจึงเปนการศึกษาเพื่อทําความเขาใจเกี่ยวกับ

วิธีการตางๆ ที่บุคคลมีปฏิสัมพันธกับสารสนเทศ โดยเฉพาะพฤติกรรมสารสนเทศที่เกี่ยวของกับความ

ตองการสารสนเทศ การแสวงหาสารสนเทศและการใชสารสนเทศ

2.3.1.1 การใหนิยามเกี่ยวกับความตองการสารสนเทศ

Wilson (1981) กลาววา ความตองการสารสนเทศของบุคคลเกิดขึ้นจากบริบททางสังคม

และสภาพแวดลอมที่กอใหเกิดความตองการสารสนเทศ ทําใหเกิดการแสวงหาสารสนเทศเพื่อตอบสนอง
ความตองการทางดานกายภาพ อารมณและปญญา โดยที่ Wilson (1999) เชื่อวาความตองการสารสนเทศ

ของแตละบุคคลนําไปสูพฤติกรรมที่แตกตางกัน Wilson มีฐานแนวคิดที่วา ผูที่มีความตองการสารสนเทศ

ไมจําเปนตองแสวงหาสารสนเทศเสมอไป เพราะอาจเกิดอุปสรรคที่ทําใหไมอาจแสวงหาสารสนเทศ

ที่ตอบสนองความตองการนั้นได Dervin (1983) ใหทัศนะไววา ความตองการสารสนเทศเกิดขึ้นเพราะ

มีความตองการในการแกไขปญหาในชีวิตประจําวัน โดยมิไดเกิดจากความตองการแสวงหาสารสนเทศ
เปนการใชสารสนเทศเพื่อลดชองวางของปญหาซึ่งจะเปลี่ยนไปตามสถานการณนั้นๆ สําหรับ Devadason

and Lingam (1997) มองวา ความตองการสารสนเทศนั้นเกิดขึ้นและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ซึ่งความ

ตองการใชสารสนเทศของแตละบุคคลยอมแตกตางกันไปตามองคการ สภาพแวดลอมและบริบทสวนบุคคล
สวน อารีย ชื่นวัฒนา (2553, หนา 94) ระบุไววา ความตองการสารสนเทศเปนภาวะที่บุคคลรับรูถึง

ภาวะการขาดสารสนเทศ ทําใหเกิดการแสวงหาสารสนเทศ ซึ่งความตองการสารสนเทศมีลักษณะเปน

พลวัต โดยจําแนกไดตามเงื่อนไขของเวลา ขอบเขต และลักษณะความตองการ

2.3.1.2 การใหนิยามเกี่ยวกับการแสวงหาสารสนเทศ

Leckie, Pettigrew and Sylvain (1996) มีความเชื่อที่วา เมื่อบุคคลมีความตองการ

สารสนเทศ ก็จะเกิดพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศใหไดมาซึ่งสารสนเทศที่ตองการ เพื่อนําสารสนเทศ

นั้นไปใช ซึ่ง Borgman and Mann ระบุวา พฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศเปนไปตามหลักการใชความ

41