Page 39 - kpi22173
P. 39
“บทบาทสตรีถิ่นอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบานในการเสริมสรางการมีสวนรวมของชุมชน
เพื่อปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 ในจังหวัดเชียงใหม”
พบวา จํานวน อสม. ตําบลสุเทพ (263 คน) ตําบลแมเหียะ (121 คน) ตําบลฟาฮาม (136 คน) และตําบล
ทาศาลา (243 คน) รวม 763 คน เปนหญิง จํานวน 650 คน คิดเปนรอยละ 85.19 เปนชาย จํานวน 113 คน
คิดเปนรอยละ 14.81 (ระบบสารสนเทศงานสุขภาพประชาชน กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน, 2562)
2.3 แนวคิดเกี่ยวกับพฤติกรรมสารสนเทศ
2.3.1 การใหนิยามเกี่ยวกับพฤติกรรมสารสนเทศ
จุดเริ่มตนของแนวคิดพฤติกรรมสารสนเทศไดถือกําเนิดขึ้นในชวงป ค.ศ. 1948 จากการ
นําเสนอผลการศึกษาพฤติกรรมของนักวิทยาศาสตรและนักเทคโนโลยีในการแสวงหาและการใชสารสนเทศ
จากมุมมองของสถาบันบริการสารสนเทศและผูใหบริการ โดยในระยะตอมามีการศึกษาวิจัย การคนหาและ
การใชสารสนเทศของผูใชโดยมุงเนนผูใชเฉพาะกลุม เชน นักวิทยาศาสตร นักเคมี เปนตน เพื่อคนหา
แนวทางในการจัดบริการที่กอใหเกิดประโยชนสูงสุดแกผูใชบริการและหลังจากนั้นมีการใชวิธีวิจัยเชิง
คุณภาพและนําแนวคิดทฤษฎีของศาสตรอื่นที่เกี่ยวของมาเปนกรอบแนวคิดในการศึกษาวิจัยอยาง
แพรหลายมากขึ้น
Leckie, Pettigrew & Sylvain (1996) ไดมีมุมมองตอพฤติกรรมสารสนเทศวา บุคคลมีความ
ตองการสารสนเทศแตกตางกันตามภาระงานและอาชีพและเมื่อตระหนักวาตองการสารสนเทศใด ทําให
เกิดพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศ สวน Davenport (1997) ระบุวา พฤติกรรมสารสนเทศเปนวิธีการ
ของบุคคลในการเขาถึงสารสนเทศและใชสารสนเทศนั้นๆ สําหรับ Wilson (2000, p. 50) ไดใหมุมมอง
ไวอยางนาสนใจวา พฤติกรรมสารสนเทศ (Information behaviour) เปนพฤติกรรมที่เชื่อมโยงใหแตละ
บุคคลเขาถึงแหลงสารสนเทศ โดยใชสื่อตางๆ เปนชองทางในการเผยแพรสารสนเทศ โดยพฤติกรรม
สารสนเทศครอบคลุมการคนหา การใช และการสงตอสารสนเทศ ซึ่ง Wilson เชื่อวาความตองการของ
แตละคนนําไปสูพฤติกรรมสารสนเทศที่แตกตางกัน และความตองการนั้นไมอาจทําใหมีการแสวงหา
สารสนเทศทุกครั้งไป เพราะอาจเกิดอุปสรรคที่ทําใหไมอาจแสวงหาสารสนเทศที่ตอบสนองความตองการ
ได ทั้งนี้ Spink and Cole (2004) มองวา พฤติกรรมสารสนเทศเปนพฤติกรรมที่เกี่ยวของกับสารสนเทศ
ในดานตางๆ เชน ดานการแสวงหาสารสนเทศ การคนหา การสืบคน การจัดระบบและการใชสารสนเทศ
นั้นๆ ซึ่งพฤติกรรมสารสนเทศของบุคคลยอมเกิดจากบริบทของความตองการดานการศึกษาและอาชีพ
อันนําไปสูกระบวนการแสวงหาสารสนเทศ สําหรับมุมมองของนักวิชาการชาวไทยอยาง อารีย ชื่นวัฒนา
(2545) ระบุไววา พฤติกรรมสารสนเทศเปนพฤติกรรมตางๆ ของบุคคลในการแสดงออกเพื่อที่จะไดรับ
สารสนเทศจากแหลงสารสนเทศ ซึ่งรวมถึงพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศและพฤติกรรมการใช
สารสนเทศ
38