Page 43 - kpi22173

“บทบาทสตรีถิ่นอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบานในการเสริมสรางการมีสวนรวมของชุมชน
เพื่อปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 ในจังหวัดเชียงใหม”

พยายามใหนอยที่สุดคือ เมื่อบุคคลตองการสารสนเทศทําใหเกิดการแสวงหาสารสนเทศ โดยเลือก

แหลงสารสนเทศใกลๆ ตัว หาแบบงายๆ สะดวกสบาย แมสารสนเทศที่ไดอาจจะดอยคุณภาพ ซึ่งบุคคล

มีแนวโนมที่จะแสวงหาสารสนเทศจากแหลงสารสนเทศที่เขาถึงไดงาย สะดวก รวดเร็ว (Borgman, 2000;

Mann, 1993) ทั้งนี้ Pickard (2007) เชื่อวา พฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศและการคนคืนเปนความ

สามารถในการคนหาสารสนเทศจากแหลงสารสนเทศที่เหมาะสม ตรวจสอบไดวาสารสนเทศที่ไดรับนั้น
มีประสิทธิภาพหรือไม สามารถแยกแยะสารสนเทศที่ไดรับเพื่อนํามาใชประโยชน สวน อารีย ชื่นวัฒนา

(2545) พฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศเปนกิจกรรมหรือปฏิสัมพันธที่บุคคลนั้นกระทําเพื่อมีจุดมุงหมาย

หรือเพื่อสนองความตองการในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยการคนหาสารสนเทศเปนพฤติกรรมของการแสวงหา
สารสนเทศ โดยกระบวนการแสวงหาสารสนเทศ ประกอบดวย การตระหนักและยอมรับปญหา การระบุ

และเขาใจปญหา การเลือกระบบคนหา การกําหนดขอคําถาม การดําเนินการคนหา การตรวจสอบผลลัพธ

การดึงสารสนเทศที่ตองการและการพิจารณาคนหาซ้ํา ยุติการคนหา การคนหาสารสนเทศยากที่จะสําเร็จ

สมบูรณดวยการใชขอคําถามเพียงขอเดียวหรือไดรับผลการคนหาเพียงชุดเดียว โดยทั่วไปแลวผูใช

สารสนเทศจะนําผลการคนหามาเปนผลปอนกลับในการกําหนดขอคําถามใหมเพื่อดําเนินการคนหาซ้ําอีก

ตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศ

ตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศ (Models of information-seeking behaviour

) มีจํานวนหลากหลายตัวแบบ เชน ตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศของ Wilson (1981) ทฤษฎี
Sense-making ของ Dervin (1983) ตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศของ Ellis (1989) Ellis,

Cox and Hall (1993) ตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศของ Kuhlthau (1991) ตัวแบบ

พฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศของ Wilson (1996) (Wilson and Walsh, 1996) ซึ่งตัวแบบของ

Wilson (1996, 1997) เปนการพัฒนาตอยอดจากตัวแบบพฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศในป ค.ศ.

1981 ที่ผานการศึกษาวิเคราะหในศาสตรสาขาอื่นๆ นอกเหนือจากสาขาวิชาสารสนเทศศาสตร

ตัวแบบของ Wilson (1981) มีพื้นฐานอยูบนขอเสนอหลัก 2 ประการ คือ ประการแรก

ความตองการสารสนเทศนั้นไมใชความจําเปนขั้นตน แตเปนความตองการรองที่เกิดขึ้นจากความตองการ
พื้นฐานที่มีมากขึ้น และประการถัดมา ในความพยายามที่จะคนหาสารสนเทศเพื่อตอบสนองความตองการ

นั้นมีแนวโนมที่จะพบกับอุปสรรคในรูปแบบตางๆ Wilson เสนอวาความตองการขั้นพื้นฐานสามารถ

กําหนดไดวาเปนความตองการทางดานกายภาพ อารมณ หรือปญญา Wilson ยังคงตั้งขอสังเกตไววาบริบท

ของความตองการเหลานี้อาจเปนบุคคลหรือตนเองหรือบทบาทของความตองการ สภาพแวดลอมของงาน

หรือสภาพแวดลอมทางการเมือง เศรษฐกิจ เทคโนโลยีหรืออื่นๆ ที่เกิดขึ้น จากนั้น Wilson ก็ชี้ใหเห็นวา
อุปสรรคที่ขัดขวางการคนหาสารสนเทศจะเกิดขึ้นจากบริบทเดียวกัน

42