Page 38 - kpi21662
P. 38
พึ่งพาครอบครัวลดลง ดังนั้นผลผลิตเป็นส่วนสำคัญในการระบุตัวชี้วัดทาง
สังคม (Social impact indicator)
ผลลัพธ์ เกิดจากความพยายามของโครงการในการเปลี่ยนแปลง
สังคม ซึ่งเป็นเป้าหมายที่กำหนดไว้ในการดำเนินโครงการ อาจใช้เวลาจึงจะ
เห็นผลได้ เช่น การทำให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพที่แข็งแรงขึ้น ไม่ต้องไปพบ
แพทย์บ่อย ๆ ซึ่งอาจต้องใช้เวลามากกว่า 1 ปี ผลลัพธ์ถือเป็นผลต่อเนื่อง
ของผลผลิต กล่าวคือ ถ้าไม่มีผลผลิตจากการดำเนินโครงการ ผลลัพธ์ก็จะ
ไม่เกิดขึ้นเช่นกัน หากต้องการประเมินโครงการทางสังคม จะเป็นการ
คู่มือการประเมินผลลัพธ์ทางสังคมของโครงการพัฒนาท้องถิ่น
ประเมินในระดับผลลัพธ์ นอกจากนั้น ในการประเมินผลลัพธ์ทางสังคม
ยังมีเรื่องของผลกระทบ (Impact) ที่เกิดขึ้นด้วย
ผลกระทบ หมายถึง สัดส่วนของผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการดำเนิน
โครงการ หลังจากหักลบสิ่งที่เกิดขึ้นเองออกไป (ผลที่เกิดขึ้นเอง หากไม่มี
การดำเนินโครงการนี้) อาจเกิดขึ้นได้ในระยะยาว โดยทั่วไปการพัฒนา
ห่วงโซ่ผลลัพธ์จะมีปลายทางที่ผลลัพธ์ บางโครงการจะรวมถึงผลกระทบ
ซึ่งเป็นเหตุการณ์ต่อเนื่องกันไว้ด้วย แต่บางโครงการผลกระทบไม่ได้เกิดขึ้น
อย่างต่อเนื่องทันที อาจใช้เวลาระยะหนึ่ง ด้วยเหตุนี้ การสร้างห่วงโซ่
ผลลัพธ์ของโครงการบางประเภทจึงได้แยกผลกระทบออกจากผลลัพธ์ เช่น
โครงการที่มีเป้าหมายเปลี่ยนแปลงในระดับมหภาค หากโครงการมีเป้าหมาย
ที่ชัดเจนในระดับผลลัพธ์แล้ว การเขียนห่วงโซ่ผลลัพธ์ถึงในระดับผลลัพธ์
ก็ถือว่าเพียงพอ
ข้อที่ควรระวังคือ ผลผลิตของกิจกรรมอาจจะเป็นหรือไม่เป็น
ผลผลิตทางสังคมในห่วงโซ่ผลลัพธ์ก็ได้ หากบอกไม่ได้ว่า เกิดการ
เปลี่ยนแปลงหรือผลลัพธ์ที่คาดหวังหรือไม่ เพียงใด ยกตัวอย่างเช่น
จำนวนผู้สูงอายุที่เข้าร่วมโครงการศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ
ไม่สามารถบอกได้ว่าผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตดีขึ้นหรือไม่ และดีขึ้นกี่ราย
2 สถาบันพระปกเกล้า