Page 43 - kpi21662
P. 43
ผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน (SROI) =
มูลค่าทางการเงินของผลลัพธ์ - มูลค่าผลลัพธ์ที่กิจการไม่ได้ก่อ
ต้นทุน
โดยที่ มูลค่าทางการเงินของผลลัพธ์ = ผลลัพธ์ทางสังคมที่แปลง
ด้วยค่าแทนทางการเงิน (Financial proxy)
มูลค่าผลลัพธ์ที่โครงการไม่ได้ก่อ = มูลค่าของผลลัพธ์ที่เกิดจาก
องค์กรอื่น (Attribution) + มูลค่าผลลัพธ์ส่วนเกิน (Deadweight) +
มูลค่าของผลลัพธ์ทดแทน (Displacement)
การคำนวณ SROI เป็นการนำตัวชี้วัดทางสังคมหรือผลผลิต
มาแปลงเป็นมูลค่าทางการเงิน อย่างไรก็ดีผลลัพธ์ส่วนใหญ่ของโครงการ
ทางสังคมมักเป็นนามธรรมและวัดเป็นตัวเลขได้ยาก จึงจำเป็นต้องใช้ค่า
แทนทางการเงิน (Financial proxy) มาช่วยแปลงผลลัพธ์ทางสังคมให้เป็น คู่มือการประเมินผลลัพธ์ทางสังคมของโครงการพัฒนาท้องถิ่น
มูลค่าที่มีหน่วยเป็นเงิน เช่น การหาค่าแทนทางการเงินสำหรับการสะท้อน
ผลลัพธ์ของการอยู่ร่วมกันระหว่างผู้สูงอายุกับคนวัยอื่น ทั้งนี้ ผู้ประเมิน
อาจนำราคาตลาดมาใช้ได้ในกรณีที่ผลลัพธ์ทางสังคมที่ไม่ใช่ตัวเงินมีความ
เกี่ยวข้องกับราคาตลาด ในทางตรงข้ามตัวชี้วัดทางสังคมที่ไม่มีราคาตลาด
ให้อ้างอิง เพราะไม่ได้ซื้อขายกันในตลาด การหาค่าแทนทางการเงิน
สามารถประยุกต์ใช้ระเบียบวิธีทางเศรษฐศาสตร์ ซึ่งใช้ในการวิเคราะห์
เปรียบเทียบต้นทุนและประโยชน์ (Cost-benefit analysis) โดยวิธี
ประเมินมูลค่าทางการเงินที่นักเศรษฐศาสตร์นิยมใช้ แบ่งเป็น วิธีที่อาศัย
“ความพอใจผ่านพฤติกรรม” (Revealed preference) และวิธีที่อาศัย
“ความพอใจที่บอกเอง” (Stated preference) 5
5 ดูคำอธิบายในรายละเอียดได้ใน สฤณี อาชวานันทกุล และภัทราพล แย้มลออ
(2560), หน้า 111-115.
สถาบันพระปกเกล้า
