Page 131 - kpi20902
P. 131
130
2) ปัญหาการเสื่อมสภาพของดิน
ปัญหาการเสื่อมสภาพของดินหรือการเสื่อมสภาพของหน้าดินของพื นที่ที่มีการเพาะปลูก
อย่างต่อเนื่องค่อยๆ เป็นปัญหาสะสมกันมาอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากในอดีตการเพาะปลูกของเกษตรกร
โดยเฉพาะการปลูกข้าวเป็นการปลูกเฉพาะข้าวนาปีหรือปลูกแค่ปีละ 1 ครั งในช่วงฤดูฝน เมื่อเกิดการเข้าถึง
แหล่งน ้าจากคลองชลประทาน ท้าให้รูปแบบการเพาะปลูกเปลี่ยนไป เป็นการปลูกข้าวปีละ 2 ครั ง เมื่อสภาพ
ของดินหรือหน้าดิน ค่อยๆ เสื่อมสภาพตามกาลเวลา คือ สภาพของดินเริ่มเกิดความเปลี่ยนแปลงขาดความ
อุดมสมบูรณ์ ขาดความยืดหยุ่น และกลายสภาพเป็นดินดานคือ แข็งเป็นก้อน ไม่สามารถอุ้มน ้าได้เป็นอย่างดี
ขาดแร่ธาตุที่ส้าคัญในการเจริญเติบโตของพืช ท้าให้สภาพดังกล่าว เกษตรกรชาวต้าบลหนองสาหร่ายจึงได้
มีการน้าปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยวิทยาศาสตร์มาใช้ในการเพาะปลูก เนื่องจากการสนับสนุนและโฆษณาชวนเชื่อจาก
ตัวแทนของหน่วยงานภาครัฐ โดยเฉพาะหน่วยงานด้านการเกษตรโดยตรง ท้าให้มีการน้าปุ๋ยเคมีมาใช้ในการ
เพาะปลูกอย่างกว้างขวาง ซึ่งการน้าปุ๋ยเคมีดังกล่าวมาใช้เป็นการเร่งผลผลิตท้าให้ข้าวเพิ่มปริมาณมากขึ น
เป็นการเพิ่มรายได้ให้กับชาวนาซึ่งเป็นแรงจูงใจอย่างส้าคัญ ในทางกลับกันปุ๋ยเคมียิ่งท้าให้สภาพดินเสื่อมสภาพ
มากยิ่งขึ น ท้าให้การเพาะปลูกในแต่ละฤดูกาลชาวนาจ้าเป็นต้องใช้ปุ๋ยเคมีในปริมาณที่เพิ่มมากยิ่งขึ นเรื่อยๆ
เนื่องจากต้องการคงปริมาณของผลผลิตข้าว ให้เพิ่มมากขึ นอยู่อย่างสม่้าเสมอ และให้เหมาะสมกับต้นทุน
การผลิตที่เพิ่มมากขึ นเช่นเดียวกัน เนื่องจากเกษตรกรขาดการเข้าถึงแหล่งทุนตั งแต่ต้นเพราะต้นทุนการผลิต
อยู่นอกเหนือการควบคุมของเกษตรกร เมื่อทุนในการผลิตไม่เพียงพอ เกษตรจึงจ้าเป็นต้องหาแหล่งเงินกู้
หรือแหล่งทุนที่มาสนับสนุน การเพาะปลูกดังกล่าว
“ภาครัฐหันมาใช้ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ หรือ GDP เงินทองหรือผลประโยชน์
ที่หามาได้เป็นตัวตัดสินความมีจนของคนในชุมชน เรือกสวนไร่นาที่เคยท้าเพียงแค่ปีละหนึ่งครั ง
ก็พออยู่พอกิน ถูกเร่งรอบเพื่อเพิ่มผลผลิตหวังแต่ให้ได้ผลก้าไรมากๆ เพื่อนบ้านที่เคยลงแขก
ช่วยเหลือกันก็กลายเป็นการว่าจ้างเครื่องจักรมาหว่านไถ ปุ๋ยเคมี ยาฆ่าแมลง สารเร่งโต
กลายเป็นของจ้าเป็นส้าหรับเกษตรกร ความช่วยเหลือแบ่งปันที่เคยมีเปลี่ยนเป็นการแข่งขัน
อวดวัดฐานะกันด้วยทรัพย์สินเงินทอง ท้าให้ผู้คนในชุมชนต้าบลหนองสาหร่ายถูกครอบง้า
ด้วยความคิดที่ว่าต้องเร่งหาเงินให้มากพอ เพื่อก้าวพ้นเส้นค้าว่า “ยากจน”” สัมภาษณ์
นายศิวโรฒ จิตนิยม ผู้จัดการสถาบันการเงินชุมชนบ้านหนองสาหร่าย วันที่ 23 สิงหาคม
2562
