Page 35 - kpi20899
P. 35
“การถอดบทเรียนชุมชนเพื่อการปฏิรูปกระบวนการจัดการทรัพยากร : พลวัตแห่งการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน ้า
ในพื นที่ต้าบลหนองพันจันทร์ อ้าเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี” โดย ดร.ปริชัย ดาวอุดม และนายเจษฎา เนตะวงศ์
การสร้างทฤษฎีฐานรากเป็นวิธีในการศึกษาปรากฏการณ์ทางสังคมที่เกิดขึ้นเพื่อน้าไปสู่การสร้าง
ทฤษฎีบนฐานของปรากฏการณ์ (Construct) และได้รับการตรวจสอบ (Verify) โดยการเก็บข้อมูลและ
การวิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างเป็นระบบ อาศัยกระบวนการเก็บข้อมูล
ด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม การจัดกลุ่มสนทนา เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ให้รายละเอียด
เกี่ยวกับเรื่องที่ศึกษาอย่างรอบด้าน ซึ่งผู้วิจัยต้องมีความไวเชิงทฤษฎี (Theoretical sensitivity) ที่จะ
น้าไปสู่การสร้างมโนทัศน์และทฤษฎี ซึ่งความไวเชิงทฤษฎีนี้จะต้องมีอยู่ในทุกขั้นตอนของการวิจัย ไม่ว่า
จะเป็นการเลือกตัวอย่างเชิงทฤษฎี (Theoretical sampling) การสร้างข้อเสนอเชิงทฤษฎี (Theoretical
proposition) และการหาข้อสรุปเชิงทฤษฎี (Theoretical generating) ส้าหรับการเลือกตัวอย่างเชิง
ทฤษฎี (Theoretical sampling) เป็นกระบวนการเก็บข้อมูลเพื่อน้าไปสู่การสร้างทฤษฎี ซึ่งจะมาปรับ
ให้เข้ากับการวิจัยนี้ในฐานะที่การจัดการน้้าของชุมชนหนองพันจันทร์เป็นประเด็นที่มีความสลับซับซ้อน
ไม่มากนัก ผู้วิจัยจะต้องเก็บข้อมูล สร้างมโนทัศน์ รวมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น เพื่อจะตัดสินใจว่า
ยังต้องการข้อมูลใดอีก จะเก็บข้อมูลนั้นได้จากใคร ที่ไหน เพื่อจะน้าไปสู่การสร้างทฤษฎีที่สมบูรณ์
โดยกระบวนการเก็บข้อมูล จะถูกก้าหนดและควบคุมด้วยข้อเสนอเชิงทฤษฎี (Theoretical proposition)
ที่เกิดขึ้นในระหว่างที่ท้าการเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลไปพร้อมๆ กัน จนกระทั่งทฤษฎีถึงจุดอิ่มตัว
กล่าวคือไม่มีองค์ประกอบ เงื่อนไข กระบวนการใดที่ค้นพบได้เพิ่มอีกแล้ว กระบวนการวิจัยจึงยุติลง และ
น้าไปสู่การหาข้อสรุปเชิงทฤษฎี (Theoretical generating) โดยผู้วิจัยจะได้ด้าเนินการวิจัยตามขั้นตอน
ดังนี้
1) เลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูล
2) ศึกษาทฤษฎี แนวคิด และเอกสารต่างๆที่เกี่ยวข้อง
3) สร้างเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย
4) ด้าเนินการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบลึก ไปพร้อมกับการวิเคราะห์ข้อมูล
5) จัดการสนทนากลุ่ม
6) สร้างข้อสรุปเชิงทฤษฎี
7) น้าข้อสรุปเชิงทฤษฎีมาน้าเสนอเป็นตัวแบบเชิงมโนทัศน์
8) น้าเสนอผลการวิจัยในพื้นที่
34
