Page 85 - kpi20889

บทที่ 4 การดําเนินงานของโรงเรียนโรงเรียนจีนในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 74

สโมสรจีนกรุงเทพฯ หองสมุด และหนังสือพิมพดวย เขายังไดเขามาแสดงปาฐกถาเพื่อปลุกระดมชาวจีนใน

สยามที่สมาคมจงหัวในป พ.ศ. 2451 (ค.ศ. 1907)
เมื่อการปฏิวัติในประเทศจีนสําเร็จลงในป พ.ศ. 2454 (ค.ศ. 1911) และตอมาสมาคมถงเหมิงใน

ประเทศจีนไดเปลี่ยนเปนพรรคกกมินตั๋ง สมาคมถงเหมิงสาขาสยามจึงไดเปลี่ยนเปน “สาขาใหญพรรคกก

มินตั๋งแหงสยาม” และมีสวนชวยสนับสนุนขบวนการปฏิวัติของซุนยัตเซนดานทุนทรัพยอยางสม่ําเสมอ
สําหรับฝายคอมมิวนิสต หลังจากไดมีการกอตั้งพรรคคอมมิวนิสตจีนในป พ.ศ. 2464 (ค.ศ. 1921) ก็

เริ่มมีสมาชิกพรรคบางสวนเขามาเคลื่อนไหวแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต รวมถึงในสยามดวย สาขาของพรรค

คอมมิวนิสตในสยามไดถูกตั้งขึ้นในป พ.ศ. 2466 (ค.ศ. 1923)
จนกระทั่งสถานการณในประเทศจีน เมื่อพรรคคอมมิวนิสตเตรียมการรวมมือกับพรรคกกมินตั๋ง และ

อนุญาตใหสมาชิกพรรคคอมมิวนิสตจีนสมัครเปนสมาชิกของพรรคกกมินตั๋งได ในป พ.ศ. 2465 (ค.ศ. 1922)

พรรคคอมมิวนิสตจีนในสยามก็สนองนโยบายทันที โดยอนุญาตใหสมาชิกพรรคคอมมิวนิสตสามารถสมัครเปน
สมาชิกของพรรคกกมินตั๋งได และจัดใหสมาชิกของพรรคกกมินตั๋งที่มีความคิดโนมเอียงไปทางฝายซายเปน

“สาขาที่ 2” ของพรรคกกมินตั๋ง ซึ่งสาขาที่ 2 นี้ทําผลงานไดมากกวาสาขาใหญเสียอีก ภายในเวลา 2 ปเศษ มี

กิ่งสาขาถึง 18 สาขา มีสมาชิก 4,000 คน สนับสนุนดูแลชาวนาและกรรมกร เปดโรงเรียนภาคค่ําแบบไมเสีย
คาเลาเรียน

ความแตกแยกระหวางฝายพรรคกกมินตั๋งและพรรคคอมมิวนิสตในสยาม

เมื่อเกิดความแตกแยกในประเทศจีน ระหวางพรรคคอมมิวนิสตและพรรคกกมินตั๋ง รวมถึงความ
แตกแยกภายในพรรคกกมินตั๋งเองระหวางฝายซายกับฝายขวา ราว พ.ศ. 2470 (ค.ศ. 1927) เหตุการณเหลานี้

ไดสงผลกระทบมาถึงการเมืองของชาวจีนในสยามดวย พรรคกกมินตั๋งฝายขวาในสยามไดคัดชื่อฝายสาขาที่ 2

ออกจากพรรคกกมินตั๋งขอหาเปนคอมมิวนิสต มีการลงบทความโตตอบกันทางหนาหนังสือพิมพจีน ในที่สุด ทั้ง
พรรคคอมมิวนิสตและพรรคกกมินตั๋งในสยามตางก็ประกอบกิจกรรมทางการเมืองอยางเปนเอกเทศ แยกจาก

กันโดยเด็ดขาด นับแตนั้นเปนตนมา

ฝายพรรคกกมินตั๋งในสยาม หลังจากเกิดโศกนาฏกรรมในเมืองจี่หนาน พ.ศ. 2471 (ค.ศ. 1928) ก็ไดมี
การเคลื่อนไหวรณรงคใหคว่ําบาตรสินคาญี่ปุนอยางรุนแรง ซึ่งสงผลใหการคาระหวางสยามกับญี่ปุนพลอย

หยุดชะงักไปดวย โดยการตอตานสินคาญี่ปุนไดดําเนินไปจนถึงป พ.ศ. 2472 (ค.ศ. 1929) จึงไดยุติลง

ตอมา ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2472 (ค.ศ. 1929) ทางพรรคกกมินตั๋งในประเทศสยามไดจัดพิธีรําลึก
ถึงซุนยัตเซนที่สมาคมจงหัว โดยไมไดรับอนุญาตจากรัฐบาลสยาม เจาหนาที่ตํารวจจึงไดเขาไปบังคับใหยุติพิธี

ดังกลาว และทําการตรวจคนจนพบเอกสารเกี่ยวกับพรรคกกมินตั๋ง ซึ่งมีขอมูลวายังมีกิ่งสาขาของพรรคอีก 38

สาขา ตํารวจไทยจึงปราบปรามพรรคกกมินตั๋งเปนการใหญ ทําใหสมาชิกพรรคตองหลบลงใตดินจนหมดสิ้น
กิจกรรมของพรรคแทบจะยุติลงโดยสิ้นเชิง