Page 372 - kpi20858
P. 372
330
4.2 ประติมากรรม
4.2.1 ประติมากรรมไทยแนวตะวันตก
4.2.1.1 อนุสาวรีย์
อนุสาวรีย์คือประติมากรรมประเภทหนึ่ง เป็นถาวรวัตถุสร้างไว้เพื่อเป็นที่ระลึกนึกถึงอาจ
เป็นบุคคล หรือเหตุการณ์ส าคัญ ติดตั้งในที่สาธารณะ หากสร้างเป็นพระบรมรูปของพระมหา
กษัตริย์ เรียก พระบรมราชานุสาวรีย์ ซึ่งปรากฏมีมาแต่อดีต เช่น ระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาท
สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ลานพระบรมรูปทรงม้า) กรุงเทพมหานคร และพระบรมราชานุ
สาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช กรุงเทพมหานคร ดังที่จะได้กล่าวถึง
ต่อไป
4.2.1.1.1 อนุสาวรีย์คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดา ออกแบบโดย หม่อมเจ้าอิทธิเทพ
สรรค์ กฤดากร
4.2.1.1.1.1 ภูมิหลัง
คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดา มีนามเดิมว่า คุณนิตย์ สาณะเสน เป็นภริยาพระยามโนปกรณ์
นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้รับ
ราชการเป็นนางสนองพระโอษฐ์ ในสมเด็จพระนางเจ้าร าไพพรรณี พระบรมราชินีในพระบาท
สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
วันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ.2473 คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดา ประสบอุบัติเหตุทางรถยนต์
ขณะตามเสด็จสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าร าไพพรรณี พระบรมราชินี
เสด็จประพาสประเทศอินโดจีนฝรั่งเศส รถยนต์ที่คุณหญิงโดยสารมาพร้อมกับพระยาสุรวงศ์ฯ และ
คุณวรันดับ บุนนาค เกิดประสบอุบัติเหตุ ท่านอื่นบาดเจ็บเพียงเล็กน้อย แต่ทว่าคุณหญิงมโนปกรณ
นิติธาดาได้รับบาดเจ็บสาหัส กะโหลกศีรษะแตก และมีบาดแผลฉกรรจ์ที่ศีรษะ อย่างไรก็ตามขณะ
น าตัวส่งโรงพยาบาล คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาทนพิษบาดแผลไม่ไหวจึงได้เสียชีวิตลงในเวลา
12.35 นาฬิกา สิริอายุได้ 42 ปี
เหตุการณ์ในครั้งนั้นสร้างความเสียพระราชหฤทัยแก่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
และสมเด็จพระนางเจ้าร าไพพรรณี พระบรมราชินีอย่างมาก ดังนั้นจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
เป็นธุระจัดการเรื่องการน าศพกลับมาประกอบพิธีกรรมทางศาสนา รวมทั้งทรงมีพระราชโทรเลข
รับสั่งให้กรมรถไฟหลวงจัดรถไฟไปรับศพคุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาเข้าพระนคร และรับสั่งให้
แผนกพระราชพิธีกระทรวงวัง เตรียมปฏิบัติการศพเป็นพิเศษ พร้อมกับทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
