Page 360 - kpi20858
P. 360
318
สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นอกจากนี้พระองค์ยังทรงอยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม
กล่าวคือ มีโอกาสในการเข้าถึงความรู้ และสามารถสั่งสมประสบการณ์สุนทรียะผ่านการชื่นชม
สิ่งก่อสร้าง ศิลปวัตถุ ตลอดจนบุคคลผู้มีความรู้ความสามารถของยุค เมื่อผนวกเข้ากับความรัก
และความกระตือรือร้นอย่างแรงกล้าที่มีต่อการศึกษาศิลปะ ยิ่งท าให้พระองค์สามารถพัฒนาทักษะ
ฝีมือ จนเป็นผู้รอบรู้ในวิชาช่างและศิลปะดังที่ได้กล่าวถึงข้างต้น
ภาพประกอบเรื่อง ทศชาติ ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับ ชาติทั้ง 10 ของพระพุทธเจ้า เมื่อครั้งยังเป็น
พระโพธิสัตว์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงเริ่มเขียนขึ้นเมื่อปี
พ.ศ.2467 ในขณะที่พระองค์ทรงมีพระชนมายุ 61 ปี ในเบื้องต้นมีวัตถุประสงค์เพื่อพิมพ์ออก
ประทานและมอบถวายแก่ผู้มารดน ้าพระองค์ ต่อมาเมื่อทรงทราบว่าสมเด็จพระสังฆราชเจ้า เจ้าฟ้า
กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ ทรงแปลทศชาติปีละ 1 เรื่อง เพื่อประทานแจกเป็นของช าร่วยเนื่องในวัน
ประสูติ ดังนั้นพระองค์จึงทรงเขียนภาพทศชาติถวาย ทว่าเมื่อเขียนภาพได้ 8 ภาพ สมเด็จพระ
สังฆราชเจ้าก็สิ้นพระชนม์ เป็นอันหยุดสร้างไป ดังนั้นภาพประกอบชุดนี้จึงประกอบด้วยผลงาน 9
ภาพเท่านั้น ประกอบด้วย
1.ตมียชาดก ตอนใบ้เบิกเสียงสอน เขียนขึ้นในปี พ.ศ.2467
2. ชนกชาดก (เพียรกล้า) เขียนขึ้นในปี พ.ศ.2468
3. สุวรรณสามชาดก (เมตตา) เขียนขึ้นในปี พ.ศ.2469
4. เนมิราชชาดก (แรงอธิษฐาน) เขียนขึ้นในปี พ.ศ.2470
5. มโหสถชาดก (ปัญญาเลิศ) เขียนขึ้นในปี ปี พ.ศ.2471
6.ภูริทัตชาดก (คงแก่ศีล) ในปี ปี พ.ศ.2472
7.จันทกุมารชาดก เขียนขึ้นมนปี พ.ศ.2473
8. นารถชาดก เขียนในปี พ.ศ.2474
9. บัณฑิตชาดก เขียนขึ้นในปี พ.ศ.2483
ผลงานชิ้นสุดท้ายของชุด เว้นช่วงไปนานถึง 9 ปี จึงได้สร้างขึ้น ผลงานลายเส้นฝีพระหัตถ์
ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ชุดนี้ที่สร้างขึ้นในระหว่างรัช
สมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ปรากฏเพียง 7 ภาพ อย่างไรก็ตามการศึกษา
ครั้งนี้จะท าการหยิบยกผลงานภาพฝีพระหัตถ์ลายเส้นของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรม
พระยานริศรานุวัดติวงศ์มาศึกษา จ านวน 2 ชิ้น คือ ภาพลายเส้นฝีพระหัตถ์ เรื่อง สุวรรณสามชาดก
และภาพลายเส้นฝีพระหัตถ์ เรื่อง เนมิราชชาดก ตอน แรงอธิษฐาน