Page 168 - kpi20858
P. 168
125
มาแล้ว ได้เหนเจ้านายชั้นเดียวกันที่ท่านแก่อายุกว่า ท่านเขียนรูปอะไรต่ออะไรก็ให้นึกชอบ
ใจ ถึงกับมีสมุดเล่มหนึ่งพกไปเขียนอะไรต่ออะไร
219
ด้วยทรงมีพระราชหฤทัยใฝ่ใจต่อศิลปะ เป็นผลท าให้พระองค์ทรงกระตือรือร้นในการเรียนรู้
สิ่งใหม่ๆ อยู่เสมอ นอกจากนี้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ยังทรง
ได้รับการสนับสนุนจาก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดังที่ได้ทรงมีบันทึกไว้ ความว่า
จ าได้ว่าพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงส่งเสริม แต่จะเล่าถึงการที่ทรง
ส่งเสริมเป็นล าดับไปนั้นนึกไม่ได้ ได้แต่ลางคราว... ที่ว่าทรงส่งเสริมฉันนั้นก็เพราะโปรดใน
การช่าง ครั้งหนึ่งเมื่อฉันเล็กๆ มีฝรั่งชาวออสเตรียคนหนึ่ง ชื่อนายไปยาเข้ามาบวชเป็นเณร
อยู่ที่ส านักพระมหาเอี่ยม วัดพิชัยญาต ครั้นสึกออกมาก็มาถวายตัวเป็นมหาดเล็ก นายไปยา
คนนั้นเป็นช่างเขียน จึงตรัสสั่งให้เขียนพื้นที่ทุกสถาน เล่นเอาฉันอลิ้มอเลี่ย ประจบเขาแทบ
ตาย ด้วยอยากได้วิชาของเขา
220
จากข้อความข้างต้นแสดงให้เห็นว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติ
วงศ์ ทรงอยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม กล่าวคือ ศิลปกรรมส าคัญของไทยล้วนอยู่ภายในวัด
และวัง ซึ่งสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงมีโอกาสพบผลงาน
เหล่านี้ได้จนเจนตา อีกทั้งยังทรงมีโอกาสได้ใกล้ชิดกับครูช่างทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ
กล่าวคือ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงโปรดการช่างและศิลปะ
จนมีการว่าจ้างศิลปินและสถาปนิกชาวต่างชาติเข้ามาถวายงานจ านวนมาก เป็นเหตุให้สมเด็จพระ
เจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงได้พบเห็น รูปแบบและวิทยาการต่างๆ ด้วย
เหตุนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ จึงทรงอยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อม
ที่เหมาะสม ทั้งสิ่งก่อสร้าง วัตถุ และบุคคลที่มีความรู้ความสามารถ เมื่อผนวกเข้ากับความรัก และ
ความกระตือรือร้นอย่างแรงกล้าในการศึกษาศิลปะ ยิ่งท าให้พระองค์สามารถพัฒนาทักษะฝีมือ มี
การควบรวมเอาความงามแบบตะวันตกและตะวันออกมาสร้างสรรค์ใหม่ จนเกิดสกุลช่างแบบ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ และได้ยกย่องพระองค์ให้เป็น
“สมเด็จครู” หรือ “นายช่างใหญ่แห่งกรุงรัตนโกสินทร์”
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงศึกษาศิลปะด้วยพระองค์เอง
โดยมีวิธีการศึกษาที่ถือเอางานศิลปกรรมดีเลิศเป็นครู ประกอบกับการซักถามเพื่อเพิ่มพูนความรู้
219 หม่อมราชวงศ์โต จิตรพงศ, พระประวัติและฝี พระหัตถ์ของ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ,
พิมพ์สนองพระเดชพระคุณในงานพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุท้องสนามหลวง, 2493, 1-2.
220 เรื่องเดียวกัน.
