Page 163 - kpi20858
P. 163
120
ความพร้อมรับวิทยาการศิลปะตะวันตกในทุกด้าน ความรู้ที่เป็นวิทยาการตะวันตกได้ส่งเสริมให้
เกิดกระแสความเปลี่ยนแปลงทางศิลปะอย่างเห็นได้ชัดเจน ดังปรากฏในจดหมายเพื่อบอกเล่าถึง
สิ่งที่หม่อมเจ้าหญิงพิไลยเลขาทรงทราบกับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุ
วัดติวงศ์ ลงวันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2477 ความว่า “มิสเตอร์เฟโรจี เล่าว่าเดี๋ยวนี้แกมีลูกศิษย์
เด็กไทย ทั้งหญิงชายอยู่หลายคน มีหลายคนมีท่าทางว่าจะเปนช่างจริงๆ ได้ต่อไป ท าให้หม่อมฉัน
206
ยินดีด้วย” แสดงให้เห็นว่า ในปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ช่างชาวสยาม
ต่างมีความพร้อมที่จะรับ และสร้างสรรค์ผลงานแบบตะวันตก และน าไปสู่ความร่วมสมัยกับนานา
อารยประเทศต่อไป
ท่านหญิงทรงสร้างผลงานศิลปะจนเป็นที่ยอมรับในวงการศิลปะ ทรงมีส่วนร่วมกับการแสดง
ศิลปกรรมแห่งชาติ โดยน าผลงาน 2-3 ชิ้น ร่วมแสดงในงานศิลปกรรมแห่งชาติ ซึ่งได้รับการยกย่อง
ว่า ทรงเขียนได้ดีมาก เช่น ภาพบุคคลเขียนด้วยดินสอด าเป็นรูปสตรี ชื่อ “ซุนอ๋วน” ตลอดจนภาพ
ต้นไม้เขียนด้วยดินสอสี ชื่อ “หัวหิน” และยังทรงได้รับเชิญให้เป็นกรรมการตัดสินผลงานศิลปกรรม
แห่งชาติตั้งแต่ครั้งแรกเรื่อยมา จวบจนชราภาพมากแล้วจึงได้ถอนตัวออกไป อีกทั้งยังได้ทรง
ออกแบบฉากละคร เช่น ฉากละครเรื่องพระร่วง นอกจากนี้ท่านหญิงยังได้รับเชิญให้ด ารงต าแหน่ง
207
“นายกสมาคมจิตรกรปฏิมากรสมาคม (จ.ป.ส.) เป็นเวลาหลายปี บั้นปลายชีวิต หม่อมเจ้าหญิง
พิไลยเลขา ทรงครองความเป็นโสดตลอดชนม์ชีพ และเสด็จอยู่กับหลานสาวท่านหนึ่งตราบจน
208
ชันษาได้ ๘๘ ปี
4.1.3 จิตรกรรมภาพทิวทัศน์
จิตรกรรมภาพทิวทัศน์ (Landscape) จิตรกรรมหุ่นนิ่ง (Still life) ถือเป็นหัวข้อหนึ่งของการ
สร้างสรรค์ผลงานทางจิตรกรรมที่ได้รับความนิยมมาจนกระทั่งปัจจุบัน ทว่าในรัชสมัยพระบาท
สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว การสร้างภาพจิตรกรรมทิวทัศน์ และหุ่นนิ่ง อาจไม่ปรากฏให้เห็นมาก
เมื่อเทียบกับการสร้างจิตรกรรมภาพเหมือนบุคคล โดยจิตรกรที่น าเสนอผลงานจิตรกรรมภาพทิวทัศน์
และจิตรกรรมหุ่นนิ่ง ซึ่งอยู่ในช่วงเวลาของการศึกษา คือ พระยาอนุศาสน์ จิตรกร ซึ่งสามารถกล่าว
ถึงในรายละเอียดดังนี้
206 หม่อมเจ้าพิไลยเลขา ดิศกุล พิมพ์เนื่องในวันประสูติครบ ๖ รอบ ๘ สิงหาคม ๒๕๑๒, 13.
207 สุดารา สุจฉายา, “หม่อมเจ้าหญิง พิลัยเลขา ดิศกุล จิตรกรหญิงแห่งพระราชวงศ์จักรี,” ใน เปิ ดกรุศิลปิ น, 176.
208 ส.ศิวรักษ์ [นามแฝง], คันฉ่องส่องบุคคลร่วมสมัย, 135-138.