Page 296 - kpi20764
P. 296
ปัญหาการปรับปรุงกฎหมายที่มีผลใช้บังคับอยู่ตามแนวทางปฏิรูปประเทศไทยตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ด้านกฎหมายและกระบวนการยุติธรรม: การเสริมประสิทธิภาพ
ด้านการคุ้มครองของผู้ให้ข้อมูล (Whistleblower) ที่เกี่ยวข้องกับการทุจริต การกระทำาที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และการใช้อำานาจไม่ถูกต้องซึ่งกระทบต่อประโยชน์สาธารณะ 295
ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 8
มาตรการที่หน่วยงานต่างๆ เปิดช่องทางให้ประชาชนแจ้งเบาะแส
ของการกระทำาความผิดไม่ก่อให้เกิดผลเนื่องจาก เพราะกระบวนการ
ตรวจสอบและสอบสวนของประเทศไทยดำาเนินการไปอย่างเชื่องช้า
ไม่มีการแจ้งความคืบหน้าของเรื่องร้องเรียนให้แก่ผู้แจ้งได้ทราบ การเก็บ
เรื่องความคืบหน้าไว้เป็นความลับ ต้นทุนในการเข้าถึงข้อมูลที่สูง หรือ
เรื่องที่ตกประเด็นไปก็ยังไม่ถูกเอามาเปิดเผย เพื่อกอบกู้ชื่อเสียงให้แก่
ผู้ถูกร้องเรียน รวมไปถึงการโยนเรื่องไปให้หน่วยงานต้นสังกัดที่เป็น
เจ้าของเรื่องพิจารณา ซึ่งปัญหาเหล่านี้ทำาให้กระบวนการในการแจ้งเรื่อง
ร้องเรียนตั้งแต่ต้นประกอบกับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ร้องเรียน
ทำาให้ไม่มีใครที่อยากจะแจ้งข้อมูลของการกระทำาความผิด
ในมุมมองของเราที่ทำางานด้านสื่อสารกับสาธารณะซึ่งเกี่ยวข้องกับ
การเปิดเผยข้อมูลการกระทำาผิด แม้จะไม่ได้ถูกข่มขู่คุกคามทางกายภาพ
แต่ก็เคยมีประสบการณ์จากการถูกตอบโต้ด้วยการตัดงบประมาณอุดหนุน
จากผู้มีอำานาจ รวมไปถึงการใช้สิทธิทางกฎหมายฟ้องร้องเพื่อยับยั้ง
กระบวนการร้องเรียนแต่ไม่สามารถระบุได้ว่าคู่กรณีใช้สิทธิโดยสุจริตหรือ
ไม่สุจริต ซึ่งนั้นก็ถือเป็นสิทธิของผู้ถูกร้องเรียน แต่ประเด็นที่เรามองว่า
เป็นปัญหาสำาคัญคือเรื่องของการที่หน่วยงานรับเรื่องร้องเรียนไม่ยอม
เปิดเผยถึงกระบวนการหรือความคืบหน้าของเรื่องร้องเรียน ทั้งนี้ ความลับ
ควรจะจำากัดที่ตัวผู้แจ้งข้อมูลหรือเนื้อหา แต่ความคืบหน้าของการตรวจสอบ
และการร้องเรียนนั้น ตลอดจนกระบวนการควรที่จะเปิดเผยได้ ในทาง
ปฏิบัติ เราพบว่า แม้กระทั่งเรื่องที่ได้มีการตรวจสอบ พิจารณาเสร็จไปแล้ว
หรือเรื่องที่วินิจฉัยไม่รับไว้พิจารณานั้นก็ยังไม่เปิดเผย แม้ว่าเราจะมีการใช้
inside_WhistleBlower_c4(cs5).indd 295 13/2/2562 16:11:38