Page 149 - kpi20440
P. 149
การประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า 149
ครั้งที่ 20 ประจำาปี 2561
ประชาธิปไตยไทย: ก้าวย่างเพื่อการพัฒนา
การสร้างวัฒนธรรม “พลเมืองเข้มแข็ง”
ในบริบทแห่งความท้าท้าย
ประภาส ปิ่นตบแต่ง
1. ควำมน�ำ
“พลเมืองเข้มแข็งฉันใด ประชาธิปไตยมั่นคงฉันนั้น” ข้อความส�าคัญที่นักพัฒนา
ประชาธิปไตยไม่อาจปฏิเสธได้ เพราะความเป็นพลเมืองเป็นรากฐานส�าคัญของการพัฒนา
ประชาธิปไตยควบคู่ไปกับการพัฒนาประชาธิปไตยในเชิงโครงสร้างเสมอ” (ขีดเส้นใต้โดยผู้เขียน)
1
ส�าหรับนักรัฐศาสตร์และนักพัฒนาประชาธิปไตยค�าถามส�าคัญที่มีการอภิปรายถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง
มากที่สุดและสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบันประเด็นหนึ่งก็คือ อะไรเป็นเงื่อนไขปัจจัยที่มีผลต่อการสร้างและจรรโลง
ประชาธิปไตย หรืออะไรเป็นปัจจัยที่เกื้อหนุนหรือช่วยท�าให้ระบบการเมืองมีระดับความเป็นประชาธิปไตยสูง
นักรัฐศาสตร์ผู้บุกเบิกที่ส�าคัญท่านหนึ่งคือ Seymour Martin Lipset พยายามหาค�าตอบค�าถามดังกล่าวใน
2
หนังสือเรื่อง The Political Man โดยเน้นการอธิบายโดยการพิจารณาลักษณะและปัจจัยด้านเศรษฐกิจและ
สังคมที่เป็นพื้นฐานส�าคัญที่มีผลต่อลักษณะของรูปแบบทางการเมือง และพิจารณาจากระดับการพัฒนาเศรษฐกิจ
ระดับการศึกษา ระดับการพัฒนาอุตสาหกรรม ระดับความแตกต่างระหว่างเมือง-ชนบทหรือความเป็นเมือง ความ
1 (ร่าง) ก�าหนดการการประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 20 ประจาปี 2561 เรื่อง ประชาธิปไตยไทย:
ก้าวย่างเพื่อการพัฒนา Thai Democracy on the Move, หน้า 7.
2 Lipset, Seymour Martin, Political Man (New York : Anchor Books, 1960)
