Page 13 - kpi20366
P. 13
เยาวชนไทยในปัจจุบันมีลักษณะของการใช้ชีวิตแบบคนยุคเทคโนโลยีดิจิทัลที่เติบโตมากับการใช้
อินเตอร์เน็ตเป็นช่องทางไปสู่การเปิดรับข่าวสาร ความบันเทิง ติดต่อสื่อสาร และสร้างกลุ่มเพื่อนในสังคม
ออนไลน์ และการเปิดรับสื่อใหม่หรือสื่อดิจิทัล รวมถึงสื่อสังคมออนไลน์ มักเป็นการเปิดรับคนเดียวเป็น
3
ส่วนใหญ่
ทั้งนี้ สื่อสังคมออนไลน์ (social media) อาทิ พันทิป (Pantip) เฟซบุ๊ก (Facebook) ทวิตเตอร์
(Twitter) และไลน์ (Line) มีความแตกต่างจากสื่อหลัก กล่าวคือ ในขณะที่สื่อหลักต้องอาศัยสื่อมวลชนท า
หน้าที่เป็นผู้ส่งสารหลักและมีองค์กรและจรรยาบรรณวิชาชีพผู้ผลิตสื่อคอยก ากับดูแลในระดับหนึ่ง สื่อ
สังคมออนไลน์มักไม่ระบุตัวตน ประชาชนทั่วไปสามารถเป็นทั้งผู้ส่งสารและผู้รับสาร โดยไม่มี
ผู้รับผิดชอบต่อผลกระทบที่เกิดขึ้นจากข้อมูลที่เผยแพร่ออกไป ดังนั้นจึงสามารถพบการแสดงความ
4
คิดเห็นในลักษณะ “ประทุษวาจา” (hate speech) การแสดงความคิดเห็นโดยใช้ถ้อยค าที่หยาบคาย
กระทบต่อศีลธรรมอันดีของสังคม การใช้ข้อมูลที่เป็นเท็จหรือมีลักษณะจงใจบิดเบือนหรือท าให้ผู้รับสาร
เข้าใจผิด การละเมิดสิทธิส่วนบุคคลของผู้อื่น ไปจนถึงการแสดงความคิดเห็นที่ส่งผลกระทบต่อความ
มั่นคงของชาติ
นอกจากนี้ สื่อใหม่อันรวมถึงสื่อสังคมออนไลน์ต่าง ๆ ล้วนถูกใช้เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการ
สื่อสารการเมืองที่ถูกสร้างขึ้นมาอย่างมากมายในปัจจุบัน และถูกน ามาใช้เพื่อบรรลุเป้าหมายทาง
การเมือง ทั้งโดยนักการเมือง พรรคการเมือง กลุ่มผลประโยชน์ต่างๆ ในสังคม ท าให้สื่อเหล่านี้มีฐานะ
เป็นเครื่องมือในการต่อสู้ทางการเมืองของแต่ละฝ่าย การใช้สื่อการเมืองเหล่านี้มีการน าเสนอความ
คิดเห็นและความเชื่อปะปนกับความจริง ไม่ได้น าเสนอข้อเท็จจริงที่มีข้อมูลอย่างรอบด้าน ในทางตรงกัน
ข้ามมีการน าเสนอในลักษณะโฆษณาชวนเชื่อ มีความล าเอียง อคติ ยั่วยุให้เกิดความขัดแย้ง แตกแยก
เกลียดชัง
5
ในขณะที่การเปิดรับข่าวสารจากสื่อต่างๆ นั้น ผู้รับสารก็มักจะแสวงหาข่าวสารหรือติดตาม
6
ข่าวสารจากแหล่งที่มีความสอดคล้องกับความเชื่อหรือความคิดเห็นของตนที่มีอยู่ก่อนแล้ว ซึ่งเป็นที่น่า
ห่วงกังวลว่าการจ ากัดการเปิดรับสื่อเฉพาะสื่อที่สนับสนุนความคิดหรือความเชื่อของตนนั้นจะส่งผลให้
3 อมร สวัสดิ์รักษ์ และคณะ (2559). การพัฒนาชุดกิจกรรมส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อของนักเรียนในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัด
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 3. วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ ปีที่ 9 ฉบับที่ 3 กันยายน – ธันวาคม 2559.
4 นิธิดา วิวัฒน์พาณิชย์. (2558). การพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์
ในพระบรมราชูปถัมภ์ ปีที่ 9 ฉบับที่ 3 กันยายน – ธันวาคม 2558.
5 คมชัดลึก (2553). รายงานสถานการณ์สื่อ ปี 2552 ปีแห่งการใช้สื่อเพื่อสร้างสงครามการเมือง. สืบค้นจาก:
http://www.komchadluek.net/news/politic/43369.
6 ชวรัตน์ เชิดชัย. (2527). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการสื่อสารมวลชน. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน.
สาขาวิชาการสื่อสารมวลชน. กรุงเทพฯ.
12
