Page 45 - kpi19903
P. 45
19
3. แรงดันทางภูมิศาสตร์ คือ ศึกษาถึงปรากฏการณ์ทางการเมืองที่เกิดขึ้นบนเนื้อที่ทางการเมือง เช่น
ในแง่เศรษฐกิจของประเทศ ย่อมขึ้นอยู่กับลักษณะภูมิประเทศ ทรัพยากรธรรมชาติ และวัฒนธรรมดั้งเดิมแห่ง
การด ารงชีพ
จากแนวคิดข้างต้นจะเห็นได้ว่าภูมิศาสตร์การเมืองมีมาอย่างยาวนานตั้งแต่อดีตและมีการ
เปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ ตามยุคสมัย จากอดีตภูมิศาสตร์การเมืองถูกเสนอถึงความสัมพันธ์ระหว่างลม ฟ้า
อากาศ ลักษณะภูมิประเทศ จนถึงปัจจุบันได้มีการน าเอาความเป็นเมือง ความเป็นชนบท หรือเศรษฐกิจเข้ามา
ศึกษา ยิ่งไปกว่านั้นเมื่อไม่นานมานี้การศึกษาหลาย ๆ ชิ้นยังพบถึงความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนของพฤติกรรมการ
เลือกตั้ง อย่างไรก็ตามความเป็นภูมิศาสตร์ ความแตกต่างทางด้านบริบท เชิงพื้นที่ยังคงมีอยู่ หากแต่อาจมี
ความสัมพันธ์เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย
ภูมิศาสตร์จึงไม่ควรมองข้ามเนื่องจากการพบปะสังสรรค์ของคนในสังคมละแวกใกล้เคียงกัน อาจ
น าไปสู่ความคิดทางการเมืองที่มีความคล้ายคลึงกัน เช่น รูปแบบการเลือกตั้งของไทยที่ผ่านมาเห็นได้ชัดเจนใน
เรื่องของความนิยมในตัวนักการเมืองและพรรคการเมืองที่มีรูปแบบแบ่งแยกภูมิภาค การศึกษาถึงความนิยมใน
พรรค (อรรถสิทธิ์ พานแก้ว, 2556a) อาศัยในกรุงเทพมหานคร ส่วนบุคคลที่มีแนวโน้มที่จะแสดงความนิยมใน
ตัวนายบรรหารในระดับที่สูง จะเป็นคนที่มีถิ่นที่อยู่อาศัยในเขตชนบทหรือเมืองขนาดเล็ก และกลุ่มคนที่จะมี
แนวโน้มที่จะชื่นชอบพรรคมัชฌิมาธิปไตย จะเป็นคนที่อาศัยอยู่ในครัวเรือนที่มีระดับรายได้ครัวเรือนที่สูง
อาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร และมีลักษณะถิ่นที่อยู่อาศัยใน ชานเมืองขนาดใหญ่และเมืองขนาดใหญ่ (อรรถ
สิทธิ์ พานแก้ว, 2556a)
การศึกษาผลการเลือกตั้งของไทย พ.ศ. 2548, 2550 และ 2554 ผลการเลือกตั้งเป็นถูกแบ่งระหว่าง
ภาคเหนือ ภาคอีสาน และ ภาคใต้ ภาคตะวันตก (Ueranantasun, 2012) และการส ารวจของมูลนิธิเอเชียที่
พบว่าผู้ชุมนุม กปปส. ส่วนใหญ่เป็นคนกรุงเทพมหานครมากกว่าคนต่างจังหวัด โดยคนต่างจังหวัดที่เป็น
กปปส.จะมาจากทางภาคใต้ ภาคตะวันออกและภาคตะวันตก ส่วนผู้ชุมนุม นปช.ส่วนใหญ่มาจากทาง
ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (The Asia Foundation, 2013a, 2014)
การศึกษาพฤติกรรมการเลือกตั้งของคนไทยในการเลือกตั้ง ส.ส. พ.ศ. 2550 พบว่าภูมิภาคไม่ได้เป็น
ปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการเลือกพรรคใดพรรคหนึ่ง เนื่องจากมีรูปแบบการเลือกที่ไม่แน่นอน แต่ภูมิภาคที่อยู่
อาศัย เป็นตัวแปรที่สามารถอธิบายการเกิดขึ้น เพิ่มขึ้น หรือลดลงของระดับความนิยม พรรคการเมืองและ
หัวหน้าพรรคการเมืองเกือบทุกพรรค แต่มีทิศทางและขนาดที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละพรรค อย่างไรก็ตาม
ผู้ศึกษาได้ให้ข้อเสนอแนะถึงปัจจัยทางภูมิภาคว่า แม้ว่าภูมิภาคจะไม่สามารถอธิบายรูปแบบการเลือกตั้งได้ แต่
จะมีผลเมื่อมองความสัมพันธ์ของพฤติกรรมการเลือกตั้งแต่ละภูมิภาคร่วมกับระดับความนิยม (อรรถสิทธิ์ พาน
แก้ว, 2556a, 2556b)
การศึกษาความต่อเนื่องของประชาธิปไตยไทยในการเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2543 พบว่า ผู้ที่
อาศัยอยู่ในชนบทที่มีสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมต่ ากว่าจะมีระดับความพึงพอใจต่อระบอบประชาธิปไตย
สูงกว่าผู้อาศัยอยู่ในเมืองที่มีสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมสูงกว่า นอกจากนี้ คนกรุงเทพมหานครมีเกณฑ์ใน
