Page 62 - kpi19842
P. 62
“กระบวนการเป็นผู้น าแบบทางการและการมีส่วนร่วมทางการเมืองท้องถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทยภูเขา กรณีศึกษากลุ่มชาติพันธุ์
ชาวไทยภูเขา อ าเภอคลองลาน จังหวัดก าแพงเพชร” โดย โอกามา จ่าแกะ ผศ.ณัฏฐวุฒิ ทรัพย์อุปถัมภ์ ชลกานดาร์ นาคทิม
มากขึ้น ถ้าผู้บริหารกลัวการเสียอ านาจส่วนนี้และไม่ยอมแบ่งอ านาจการตัดสินใจไปให้ผู้ใต้บังคับบัญชาการ
บริหารแบบมีส่วนร่วมก็ไม่อาจเกิดขึ้นได้
เจิมศักดิ์ ปิ่นทอง และ อคิน รพีพัฒน์ (2527) ได้ศึกษาขั้นตอนการมีส่วนร่วมจากประสบการณ์
ภาคสนามในประเทศไทยซึ่งสรุปไว้คล้ายคลึงกันว่าการมีส่วนร่วมของประชาชนมี 4 ลักษณะ คือ การมี
ส่วนร่วมในการค้นหาปัญหาและสาเหตุ การมีส่วนร่วมในการวางแผนด าเนินกิจกรรม การมีส่วนร่วมในการ
ลงทุนและปฏิบัติตามแผน และการมีส่วนร่วมการก ากับติดตามประเมินผล
ยุวัฒน์ วุฒิเมธี (2534) กล่าวถึง หลักการมีส่วนร่วมว่า หลักความร่วมมือของประชาชน
ที่ส าคัญยิ่ง คือการเปิดโอกาสให้ประชาชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการด าเนินงานอย่างจริงใจ ทั้งนี้ด้วยการ
เปิดโอกาสให้มีการศึกษา (education) การร่วมพิจารณา (consensus) และการตกลงใจร่วมกัน
(consent) ในการแก้ปัญหาหรือการวางโครงการต่างๆ การที่เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามีส่วนร่วมก็เพื่อ
เป็นการให้ประชาชนได้มีสิทธิ์ และความเสมอภาคในอันที่จะรับผิดชอบในสังคม ประชาชนจะมีโอกาสร่วม
คิด ร่วมตัดสินใจ ร่วมปฏิบัติ และร่วมรับผิดชอบ
แสวง รัตนมงคลมาศ (2538) ได้สรุปกระบวนการที่ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในขั้นตอน
ต่างๆ ของกิจกรรมของส่วนรวม ซึ่งมี 2 ด้าน คือ
ด้านที่ 1 ด้านคิดหรือก าหนดนโยบาย ซึ่งมี 3 ระดับ ได้แก่ การมีส่วนร่วมเป็นเพียง
ผู้ให้ข้อมูลข่าวสาร ข้อคิดเห็น การตัดสินใจ และเป็นผู้ก าหนดนโยบาย
ด้านที่ 2 ด้านปฏิบัติหรือด้านการด าเนินการตามนโยบาย แบ่งเป็น 3 ระดับ คือ การร่วม
ก าหนดเป้าหมาย การร่วมด าเนินการในกระบวนการจัดการ และการร่วมหนุนช่วยทรัพยากรการบริหาร
ชูชาติ พ่วงสมจิตร์ (2540) ได้จ าแนกการมีส่วนร่วมออกเป็น 11 มิติ ดังนี้
มิติที่ 1 จ าแนกตามกิจกรรมในการมีส่วนร่วม
มิติที่ 2 จ าแนกตามประเภทของกิจกรรมหรือขั้นตอนของการมีส่วนร่วม
มิติที่ 3 จ าแนกตามระดับความสมัครใจในการเข้าร่วม
มิติที่ 4 จ าแนกตามวิธีของการมีส่วนร่วม
มิติที่ 5 จ าแนกตามระดับความเข้มของการมีส่วนร่วม
มิติที่ 6 จ าแนกตามระดับความถี่ของการมีส่วนร่วม
มิติที่ 7 จ าแนกตามประสิทธิผลของการมีส่วนร่วม
มิติที่ 8 จ าแนกตามพิสัยของกิจกรรม
มิติที่ 9 จ าแนกตามระดับขององค์กร
มิติที่ 10 จ าแนกตามประเภทของผู้มีส่วนร่วม
มิติที่ 11 จ าแนกตามลักษณะของการวางแผน
61