Page 84 - kpi19839
P. 84
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
5.2 อภิปรายผล
ส าหรับการอภิปรายผลการวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ประเด็น คือ 1) บทบาทในการถ่ายทอดภูมิปัญญา
ท้องถิ่นหรือการน าความรู้ถ่ายทอดสู่ชุมชน 2) ปัญหา อุปสรรคในการด าเนินการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
3) แนวทางการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นให้เป็นฐานการสร้างรายได้ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ดังต่อไปนี้
5.2.1 บทบาทในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือการน าความรู้ถ่ายทอดสู่ชุมชน
บทบาทผู้สูงอายุในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นนั้น พบว่า ยังไม่ได้รับความสนใจจากบุตร
หลาน คนรุ่นใหม่ เนื่องจากถูกมองว่าเป็นการท าที่ค่อนข้างยุ่งยาก และขายได้ราคาถูก จึงท าให้การถ่ายทอด
ภูมิปัญญาสู่ชุมชนนั้น เป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จ ากัดอยู่แค่ในกลุ่มผู้สูงอายุเป็นส่วนใหญ่
ซึ่งสอดคล้องกับ จิรันธนิน วงษ์รวีรัตน์ และสุรีย์ ธรรมิกบวร (ออนไลน์) ที่ได้ศึกษาเรื่อง การ
อนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นการจักสานต้นไหลตามแนวทางหลักเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษาองค์การบริหารส่วน
ต าบลค าไหล อ าเภอศรีเมืองใหม่ จังหวัดอุบลราชธานี พบว่า มีปัญหาด้านการสืบทอดภูมิปัญญาจักสานต้นไหล
มีการสืบทอดน้อยลง คนรุ่นใหม่ไม่ได้ให้ความส าคัญเนื่องจากมีกิจกรรมอื่นๆ ที่เบี่ยงเบนความสนใจในการท า
มากกว่า คือ การไปท างานในชุมชนเมืองหรือใช้เวลาว่างในการท างานประเภทอื่นที่สามารถสร้างรายได้ดีกว่า
สรุปประเด็นที่ปรากฏเกี่ยวกับบทบาทผู้สูงอายุในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
1) ผู้สูงอายุในแต่ละช่วงวัย ซึ่งผู้วิจัยได้จ าแนกออกเป็น 3 กลุ่ม (ต้น:กลาง:ปลาย) มีบทบาทใน
การถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น ให้กับคนรุ่นหลังน้อยมาก และผู้สูงอายุแต่ละช่วงวัยมีบทบาทการถ่ายทอด
ภูมิปัญญาท้องถิ่นไม่แตกต่างกัน เนื่องจากภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ท าอยู่นั้นไม่ได้รับความสนใจจากบุตรหลาน
คนรุ่นหลัง ในขณะที่ผู้สูงอายุต้องการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นไว้ให้กับบุตรหลาน คนรุ่นหลัง เพื่อให้
ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ผู้สูงอายุท านั้นยังคงอยู่คู่ชุมชนสืบต่อไป ซึ่งหากมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาส่งเสริมให้
ผู้สูงอายุมีเวทีถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นจะท าให้ผู้สูงอายุได้มีบทบาทมากขึ้น อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นคนรุ่น
หลังให้เกิดความสนใจมากยิ่งขึ้น
2) การเข้าร่วมกิจกรรมหรือโครงการที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้สูงอายุ
พบว่า กิจกรรมหรือโครงการที่หน่วยงานจัดท าขึ้นนั้น เป็นการฝึกอาชีพเพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุในชุมชนมี
อาชีพ แต่ไม่สอดคล้องกับวิถีชีวิตของคนในชุมชน และไม่สอดคล้องกับความต้องการของผู้สูงอายุ จึงท าให้
การฝึกอาชีพใหม่ไม่เกิดความยั่งยืนในชุมชน และผู้สูงอายุมีความคิดเห็นว่าหากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องส่งเสริม
การฝึกอาชีพที่มาจากภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมถึงส่งเสริมให้ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาอาชีพที่มาจากภูมิปัญญา
ท้องถิ่นเพื่อใช้เป็นฐานการสร้างรายได้ ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของคนปัจจุบัน และความต้องการของตลาด
โดยไม่จ าเป็นต้องฝึกอาชีพใหม่ และยังเป็นการส่งเสริมให้เกิดการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นให้กับคนรุ่นหลัง
ได้อีกทางหนึ่ง
83
