Page 76 - kpi19839
P. 76
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
จากข้อมูลข้างต้น ผู้สูงอายุในชุมชนต าบลโคกมั่งงอย อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ได้น าหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในการด ารงชีวิตให้สอดคล้องกับภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งผู้สูงอายุส่วนใหญ่
ได้น าหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เช่น ความพอประมาณ การรู้จักประมาณตน โดยการวิเคราะห์ความ
เหมาะสม และศักยภาพ เลือกอาชีพที่เหมาะสม สอดคล้องกับวิถีการด ารงชีวิตในชุมชน เหมาะสมกับสภาพ
ร่างกายและวัยของตนเอง สามารถน าภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ตนได้รับการถ่ายทอดมาสู่การสร้างรายได้แบ่งเบา
ภาระครอบครัว ความมีเหตุผล การที่ผู้สูงอายุได้น า ภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ในการสร้างรายได้เสริมให้กับ
ตนเองและครอบครัวนั้น เนื่องจากผู้สูงอายุได้ประเมินความเหมาะสมทั้งในด้านวัสดุ อุปกรณ์ ที่สามารถหาได้
ในชุมชนและมีความเหมาะสมกับสภาพร่างกายและความถนัดของตน อีกทั้งมองว่าภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ตนเอง
ได้ท าขึ้นนั้น ทั้งการจักสานหรือการทอผ้า สอดคล้องกับวิถีชีวิตของคนในชุมชน เมื่อตนผลิตขึ้นมาก็สามารถ
ขายให้กับคนในชุมชน และชุมชนใกล้เคียงได้ เนื่องจากเป็นสินค้าที่ทุกคนต้องใช้สอยในครัวเรือน และ
มีภูมิคุ้มกัน ซึ่งผู้สูงอายุได้เตรียมความพร้อมให้กับตนเองในการเลือกอาชีพที่มีความเหมาะสม และตาม
ความสามารถของตนที่ได้รับถ่ายทอดมา อีกทั้งการเลือกภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สามารถน ามาสู่การพัฒนาสร้าง
เป็นอาชีพก่อให้เกิดรายได้แบ่งเบาภาระของครอบครัวแล้ว ผู้สูงอายุยังได้ตระหนักถึงความยั่งยืนของภูมิปัญญา
ท้องถิ่น และการเลือก การประยุกต์ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีความเหมาะสม หากวัสดุอุปกรณ์ที่ได้จากธรรมชาติ
ผู้สูงอายุจะให้ความส าคัญกับการปลูกทดแทนเพื่อไม่ให้เกิดการขาดแคลนหรือส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
และสินค้าจะผลิตให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้หรือลูกค้าที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย
นอกจากนี้ ยังเน้นความซื่อสัตย์สุจริตในการประกอบอาชีพ ซึ่งผู้สูงอายุได้ให้ความส าคัญกับเรื่อง
คุณธรรม จริยธรรม ความซื่อสัตย์ ไม่เอาเปรียบลูกค้าหรือผู้บริโภค จะต้องได้สินค้าที่มีคุณภาพ มีความประณีต
สวยงาม คงทน เหมาะสมกับราคา
สรุปได้ว่า “บทบาท” ผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ของผู้สูงอายุชุมชนโคกมั่งงอย อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ พบว่า ผู้สูงอายุมีข้อโดดเด่นในด้านการน า
หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ให้เกิดความเหมาะสมกับสภาพร่างกายของตนที่มีความ
เปลี่ยนแปลงไปเมื่อมีอายุมากขึ้นจึงหันมาท าอาชีพเสริมที่มาจากภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยใช้วัสดุที่หาได้ใน
ชุมชนเป็นส่วนใหญ่ และเหมาะสมกับสภาพแวดล้อม ที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตในชุมชน อีกทั้งผู้สูงอายุยังได้มี
การพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นให้มีความเหมาะสมกับสภาพของเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบันได้อีกด้วย เช่น
การท าเครื่องจักสานได้มีการประยุกต์ใช้วัสดุที่น ามาใช้ทดแทนวัสดุหายาก และเปลี่ยนมาเป็นใช้วัสดุที่ช่วย
เพิ่มความคงทนแข็งแรงในการใช้งาน อีกทั้งในการทอผ้าผู้สูงอายุยังได้มีการคิดค้น ประยุกต์ลวดลายให้
เหมาะสมสอดคล้องกับความต้องการของตลาดและกลุ่มผู้ใช้ และยังคิดค้นลวดลายการทอผ้าที่จะพัฒนาเป็น
ลวดลายที่แสดงถึงอัตลักษณ์เฉพาะของชุมชน คือการคิดค้นลวดลายละมั่ง ที่แสดงถึงที่มาของต าบลโคก
มั่งงอย จึงนับว่าเป็นข้อโดดเด่นของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพียง
75
