Page 73 - kpi19839
P. 73
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
4.2.2 ปัญหาด้านผู้รับการถ่ายทอด
จากบทสัมภาษณ์ตัวแทนผู้สูงอายุ พบว่า ปัญหา อุปสรรคในการด าเนินงานการถ่ายทอด
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านผู้รับการถ่ายทอด เป็นปัญหาและอุปสรรคต่อการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น เนื่องจาก
คนรุ่นใหม่ ลูกหลานไม่สนใจภูมิปัญญาท้องถิ่น เพราะคิดว่าเป็นเรื่องยุ่งยาก และต้องใช้เวลาในการเรียนรู้นาน
“ลูกหลาน ไม่ค่อยให้ความสนใจกับการฝึกหัดการทอผ้า เพราะเอาเวลา
ไปท างานอย่างอื่น หรือถ้าเป็นเด็กๆ ก็จะสนใจสื่อเทคโนโลยีมากกว่าความสนใจ
ในภูมิปัญญาท้องถิ่น”
(นางตุ้มทอง นาคค า)
นอกจากนี้ ปัญหาหนึ่งที่พบในด้านการขาดผู้รับการถ่ายทอดคือ ค่านิยม และทัศนคติของคน
ในชุมชน กล่าวคือ ลูกหลานเยาวชนคนรุ่นใหม่ คิดว่าเป็นเรื่องยุ่งยาก และต้องใช้เวลาในการเรียนรู้นาน
อีกทั้งเมื่อท าเสร็จแล้ว ก็ขายได้ในราคาถูก ไม่คุ้มค่ากับเวลาที่เสียไป
“ลูกหลานไม่ได้ให้ความส าคัญ และไม่สนใจที่จะฝึกหัดท าจักสานในฐานะ
ที่สามารถน ามาเป็นอาชีพเสริมและสร้างรายได้ให้ครอบครัว เพราะคิดว่าท างาน
อื่นได้รับค่าตอบแทนมากกว่า”
(นายชัยวัฒน์ ธงภักดี)
สรุปได้ว่า ปัญหาด้านผู้รับการถ่ายทอด คือการขาดผู้รับการถ่ายทอด ซึ่งเกิดจากยุคสมัยที่
เปลี่ยนแปลงไป ส่งผลท าให้ค่านิยม ทัศนคติเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย โดยมีความคิดว่าการฝึกหัดท าภูมิปัญญา
ท้องถิ่นไม่ว่าจะเป็นหัตถกรรมด้านจักสานหรือทอผ้า เป็นเรื่องยุ่งยาก เสียเวลา ใช้เวลานานในการฝึกหัดซึ่งหาก
ปล่อยให้เป็นแบบนี้เรื่อยไปไม่หาทางแก้ไข หรือหาวิธีการอนุรักษ์ไว้ก็อาจท าให้ภูมิปัญญาท้องถิ่นสูญหายไป
4.2.3 ปัญหาด้านสภาพแวดล้อม
จากบทสัมภาษณ์ตัวแทนผู้สูงอายุ พบว่า ปัญหาอุปสรรคด้านสภาพแวดล้อม แม้ว่าวัสดุอุปกรณ์
ส่วนใหญ่สามารถหาได้ในชุมชน แต่มีวัสดุบางชนิดที่ไม่มีในชุมชน เช่น ต้นหวาย และไม้ไผ่ไร่ เป็นต้น ซึ่ง
จะต้องสั่งซื้อจากชุมชนอื่น เนื่องจากมีข้อจ ากัดในด้านสถานที่ และสภาพแวดล้อมของชุมชนไม่เอื้อต่อการ
ปลูกต้นไม้บางชนิด ซึ่งการสานกระติบข้าวจะเลือกใช้ไม้ไผ่ไร่เพราะเนื้อไม้มีความเหนียว และมีความทนทาน
“วัสดุบางชนิดเช่นต้นหวาย และไม้ไผ่ไร่ ต้องสั่งซื้อจากที่อื่น เพราะใน
ชุมชนไม่มีใครปลูก และไม่มีสถานที่ปลูก”
(นางอารมณ์ ทาริน)
สรุปได้ว่า ปัญหาด้านสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้อต่อการเพาะปลูกต้นไม้บางชนิด เพราะข้อจ ากัด
ของสถานที่ ส่งผลท าให้การจักสานมีข้อจ ากัดหรือมีปัญหาอุปสรรคในการจัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่ยากล าบาก
มากขึ้น
72
