Page 130 - kpi17968
P. 130
119
“นิติธรรม รั ธรรมน ประชาธิปไตย
ต า ม มม ต า าม า หมาย ย กัน”
ศาสตราจารย (พิเศษ) จรัญ ภักดีธนากุล
ศาสตราจารย ดร. บรรเจิด สิงคะเนติ
ดร. สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย
ดร. ถวิลวดี บุรีกุล
ดำเนินการอภิปรายโดย
ดร. วิทย สิทธิเวคิน
ศาสตราจารย์ (พิเศษ) จรัญ ภักดีธนากุล
ผมอยากจะกล่าวถึงอีกมิติหนึ่งให้ต่างออกไปจากที่ท่าน
องค์ปาฐกถาได้นำเสนอไว้ ในประเด็นเรื่องความหมายของ
หลักนิติธรรมในแง่ของทั้งความหมายอย่างหนาและความหมาย
อย่างบาง ซึ่งผมอยากจะขยายไปในแนวราบว่า หลักนิติธรรม
ต้องกว้างกว่าที่เราคิดเพียงว่าใช้เฉพาะกำกับระบบกฎหมายหรือ
ระบบงานยุติธรรมเท่านั้น แต่ต้องขยายให้กว้างครอบคลุมระบอบ
การปกครอง ระบบการเมือง และระบบราชการ รวมถึงระบบ
การใช้อำนาจทุกชนิด อย่างไรก็ดี แม้แต่ในระบอบการปกครอง
หลักนิติธรรมก็ไม่ได้มีความสำคัญเฉพาะต่อระบอบเสรีประชาธิปไตย
เท่านั้น หลักนิติธรรมควรจะกว้างกว่านั้นและให้ครอบคลุมระบอบ
การปกครองทุกระบอบ ระบบการเมืองทุกระบบ และการใช้
อำนาจทุกรูปแบบ ซึ่งถ้าเราสามารถทำหลักนิติธรรมให้กว้าง
ครอบคลุมในขั้นแรกก่อน ก่อนที่จะลงไปที่ความเข้มข้นว่าจะให้
หนาขึ้นหรือบางลง
