Page 589 - kpi17073
P. 589
588 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16
การรวมศูนย์อำนาจ คือหลุมดำแห่งอำนาจ ความเป็นท้องถิ่นถูกดูดไปโดยหลุมดำแห่ง
ศูนย์กลางอำนาจ สถาปัตยกรรม วัฒนธรรมท้องถิ่น ความหลากหลายทางชาติพันธุ์หายไปหมด
ด้วยการถูกบังคับ แต่การจัดการตนเอง แก้ไขปัญหาชุมชนท้องถิ่นของตนเองด้วยความร่วมมือ
ร่วมใจกันหายไป ระบบเหมืองฝายหายไป
สมัยพญาเม็งรายได้ส่งอ้ายฟ้าเข้ามาเป็นไส้ศึกในเมืองหริภุญไชยด้วยตำแหน่งแก่เหมือง
แก่ฝาย เพราะบทบาทนี้เป็นหัวใจควบคุมการใช้ทรัพยากรน้ำซึ่งมีความสำคัญอันยิ่งยวด
จนสามารถล้มพญายีบาลงได้ แม้เวลาจะผ่านมา 1,000 กว่าปีแล้ว แต่เรื่องการถูกแย่งชิง
ทรัพยากรยังคงเป็นเรื่องที่ย่ำซ้ำที่ทุกกาลเวลา ความขัดแย้งเกิดขึ้นจากการรวมศูนย์กลางแห่ง
อำนาจ อัตลักษณ์ของเราแทบจะเสียไปหมดสิ้น ตอนนี้เหลือเพียงแต่เปลือกเพียงแต่กระพี้ ซึ่งมี
โชว์ให้ซื้อให้ชมในโรงแรมหรือในนิทรรศการ แต่ความเป็นจริงในวิถีชีวิตดั้งเดิมหายไป อันเป็น
ผลพวงจากการรวมศูนย์อำนาจ
ตัวอย่างเช่น เมืองลำพูนมีอายุ 1,354 ปี มีวัดจำนวน 366 วัด ไม่นับสำนักสงฆ์ นับเฉพาะ
ที่ถูกกฎหมาย ในเขตเมืองมีถึง 137 วัด ตัวเมืองเป็นยิ่งกว่ามรดกโลกเพราะมีอายุถึง 1,300 กว่าปี
แต่น่าเสียใจอย่างยิ่งลำพูนถูกรัฐกำหนดให้เป็นเมืองอุตสาหกรรม ส่วนจังหวัดเชียงใหม่ในเขต
คูเมืองมีวัดมากกว่า 100 วัด นักท่องเที่ยวต่างชาติต่างชื่นชมพากันเดินเที่ยวดูเมืองเก่าดูวัดเขารู้
ถึงความสำคัญว่าวัดไหนเป็นวัดแรกของจังหวัดเชียงใหม่ แต่สิ่งที่ส่วนกลางมาจัดการเรื่องการ
ท่องเที่ยวให้เชียงใหม่กลับไปสร้างไนท์ซาฟารี
การรวมศูนย์ทำให้เกิดผลกระทบ ตัวหนังสือเมืองภาคเหนือหายไป ตัวหนังสือทางภาค
อีสานก็หายไป ตัวหนังสือของพี่น้องกะเหรี่ยงหายไป อำนาจการตัดสินใจ เรื่องน้ำดินป่าหายไป
ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเช่น ประวัติศาสตร์ขุนหลวงวิลังก๊ะ พระนางจามเทวี พญาเม็งรายหายไป
เด็กรุ่นใหม่ได้เรียนประวัติศาสตร์เส้นตรงที่รัฐส่วนกลางกำหนดให้ อัตลักษณ์ความเป็นท้องถิ่นของ
เราถูกทำลาย เพื่อทำให้เหมือนกันทั้งประเทศ ท้องถิ่นไม่สามารถใช้ศักยภาพที่มีอยู่มาจัดการ
ตนเองได้เป็นแต่เพียงผู้ร้องขอและรอคอย สิ่งที่ได้รับจากส่วนกลางทุกท้องถิ่นเหมือนกันหมด
ตั้งแต่การก่อสร้างศาลากลาง สถานีอนามัย เป็นต้น ในประเทศอเมริกา พบชนเผ่าหนึ่งมีเหลืออยู่
เพียง 3 คน อเมริกาทุ่มเงินหลายร้อยล้านดอลล่าร์เพื่อฟื้นฟูชนเผ่านี้ แต่ที่ประเทสไทยกลับใช้เงิน
หลายหมื่นล้านเพื่อทำลายชนเผ่ากฟ เพราะอยากให้มีเอกลักษณ์เหมือนกันทั้งประเทศ
การเคลื่อนตัวทางประวัติศาสตร์ไทย
ประวัติศาสตร์การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองของประเทศไทย จะเกิดเหตุการณ์ใหญ่ขึ้น
ทุกรอบ 40 ปี เริ่มในปี 2435 รัชการที่ 5 รวมอำนาจหัวเมืองเข้าสู่ส่วนกลาง, ปี 2475 รัชกาลที่
การประชุมกลุ่มย่อยที่ 6
7 พระราชทานรัฐธรรมนูญ, ปี 2516 เกิดการต่อสู้ของภาคประชาชนเพื่อขับไล่เผด็จการทหาร
