Page 302 - kpi16531

นวัตกรรมการพัฒนารายได้ 2
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

เปลี่ยนแปลงในอัตราการเก็บรายได้ประเภทนี้จะส่งผลต่อความนิยมทางการเมือง ทั้งรายได้จาก
กิจการพาณิชย์ ค่าธรรมเนียม หรือภาษีที่ท้องถิ่นสามารถจัดเก็บเองได้

3) มองว่าการ “ขาดทุนเพื่อประชาชนคือเรื่องจำเป็นที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้”

การดำเนินบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำนวนมากดำเนินงาน
ในลักษณะที่ขาดทุนหรือได้กำไรน้อยเพื่อประโยชน์สาธารณะและไม่สร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชน

เช่น การคิดค่าน้ำประปาในราคาถูก การไม่จัดเก็บค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะ เป็นต้น หรือ
การขาดทุนมาจากข้อจำกัดด้านงบประมาณที่จัดสรรลงมาสู่หน่วยบริการสาธารณะ จนทำให้ผู้บริหาร

และบุคลากรของท้องถิ่นหรือบุคลากรของส่วนกลางที่ทำหน้าที่กำกับดูแลการบริหารงานของท้องถิ่น
มองว่า “ขาดทุนเพื่อประชาชนคือเรื่องจำเป็นที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้”

อย่างไรก็ตาม ผู้วิจัยเห็นว่า สาเหตุของการขาดทุนสามารถแก้ไขได้โดยไม่จำเป็นต้อง

สร้างความเดือดร้อนแก่สาธารณะ เช่น การปรับปรุงวิธีการดำเนินกิจการ การลดต้นทุน หรือการ
ประเมินรายได้และการเก็บค่าธรรมเนียมเพื่อเพิ่มรายได้โดยไม่สร้างความเดือดร้อนต่อสาธารณะ ฯลฯ
ซึ่งต้องอาศัยทักษะในการดำเนินธุรกิจเข้ามาบริหารจัดการเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดทุนมากขึ้น ดังนั้น
การเปลี่ยนวิธีคิดจาก “ขาดทุนเพื่อประชาชนคือเรื่องจำเป็นที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้” มาเป็น “การ

ขาดทุนเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงได้ เกิดขึ้นชั่วคราว และต้องเป็นทางเลือกสุดท้าย” กล่าวคือ การขาดทุน
ในการจัดบริการสาธารณะต้องเป็นมาตรการขั้นสุดท้ายเมื่อไม่สามารถแก้ไขปัญหาด้วยวิธีการอื่น

ได้อีก หรือเป็นการขาดทุนที่จะเกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาหนึ่งตามที่ท้องถิ่นได้ประมาณการไว้ล่วงหน้า
และเป็นการขาดทุนเพียงชั่วคราว และต้องมีแผนการดำเนินงานที่สามารถลดการขาดทุนเพื่อหา
รายได้ที่เพียงพอต่อการดำเนินงานในอนาคต

ดังนั้นผู้วิจัยเห็นว่า การดำเนินงานของกิจการพาณิชย์และกิจการเพื่อสังคมจึงควร
บริหารงานให้มีประสิทธิภาพโดยป้องกัน หลีกเลี่ยง หรือลดการขาดทุนให้เหลือน้อยที่สุดและเป็นทาง
เลือกสุดท้าย เพราะนอกจากจะทำให้การบริหารงานในกิจการพาณิชย์และกิจการเพื่อสังคมดำเนิน
งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความคุ้มค่า และสอดคล้องกับประโยชน์สาธารณะโดยไม่ต้องเป็นภาระ

ทางการคลังแก่ท้องถิ่นและรัฐบาลแล้ว ยังจะเป็นตัวอย่างที่ของการบริหารงานภาครัฐในยุคปัจจุบัน
อีกด้วย
36

4) มีความตั้งใจในการดำเนินกิจการพาณิชย์แต่ดำเนินการไม่ได้เพราะงบ
ประมาณและกฎหมาย

เนื่องจากมีหลายกรณีที่ผู้บริหารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความตั้งใจในการ
ดำเนินกิจการพาณิชย์ให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ทางการเมืองแต่ด้วยงบประมาณที่จำกัดของท้องถิ่น

36 ในปัจจุบันหน่วยงานของรัฐและรัฐวิสาหกิจพยายามแก้ไขปัญหาการขาดทุนของหน่วยบริการสาธารณะ เช่น
สถานพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขช่วงพ.ศ.2553-2554 ที่มีสถานพยาบาลขาดทุนรวม 579 แห่งจาก
832 แห่ง โดยขาดทุนรวม 7,388 ล้านบาท (ไทยพับลิก้า 2554) หรือการขาดทุนของรัฐวิสาหกิจของรัฐบาลกลางที่
ขาดทุนจำนวนมากเช่น พ.ศ. 2556 มีการขาดทุนในบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ
การกีฬาแห่งประเทศไทย องค์การสะพานปลา และองค์การตลาดสูงถึง 17,497.96 ล้านบาท (ศูนย์เทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงการคลัง 2557) เป็นต้น