Page 114 - kpi16531

นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

1.3 ขอบเขตการศึกษาวิจัย

ขอบเขตของเนื้อหาการศึกษาวิจัยครั้งนี้ แบ่งออกเป็น 6 ส่วน ได้แก่

1. จากโครงสร้างรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในปัจจุบัน การศึกษาวิจัยครั้งนี้
มุ่งพัฒนารายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจากแหล่งรายได้เพียง 4 ประเภท ได้แก่

1.1) ค่าธรรมเนียมการใช้บริการสาธารณะ (User Charges)

ค่าธรรมเนียมในการให้บริการสาธารณะ (User Charges) เป็นเงินที่เก็บจากการ
ได้รับบริการสาธารณะที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดให้บริการ โดยองค์กรปกครอง

ส่วนท้องถิ่นเรียกเก็บจากประชาชนผู้รับบริการเป็นรายครั้ง รายเดือน หรือรายปี อาทิ
ค่าธรรมเนียมการจัดเก็บขยะ ค่าธรรมเนียมการบำบัดน้ำเสีย ค่าธรรมเนียมที่จอด
ยานยนต์ ฯลฯ (สกนธ์ วรัญญูวัฒนา, 2553: 61-62) ทั้งนี้ องค์กรปกครองส่วน

ท้องถิ่นในต่างประเทศจำนวนมากได้มีการจัดเก็บค่าธรรมเนียมในการใช้บริการ
สาธารณะและนำเข้าเป็นรายได้ของท้องถิ่น ขณะที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของ
ไทยส่วนใหญ่ยังคงยึดหลักการการให้บริการสาธารณะโดยไร้ค่าธรรมเนียม

การศึกษาวิจัยครั้งนี้จึงสนใจพัฒนาค่าธรรมเนียมในการใช้บริการสาธารณะ (User
Charges) ให้เป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

1.2) กิจการพาณิชย์ คือ กิจการที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถลงทุนและก่อให้เกิด
รายได้เพื่อนำมาเป็นผลตอบแทนกลับคืนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ทั้งนี้การลงทุน
ดังกล่าวควรเป็นกิจการที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถดำเนินการได้โดยมี
ผลตอบแทนเป็นกำไร มีระบบการประเมินความคุ้มค่าในการลงทุน และมีการจัดเก็บ

รายได้ที่เป็นระบบชัดเจน การดำเนินกิจการพาณิชย์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
อาจกระทำได้หลายรูปแบบ โดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอาจร่วมลงทุนกับ

ภาคเอกชน กลุ่มองค์กรประชาสังคม รัฐบาล หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ด้วยกันเอง อาทิ โรงฆ่าสัตว์ บ่อบำบัดน้ำเสีย โรงรับจำนำ ฯลฯ (วีรศักดิ์ เครือเทพ,
การสัมภาษณ์เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2557) แม้ว่าปัจจุบันกฎหมายได้เปิดโอกาสให้
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถดำเนินกิจการพาณิชย์ได้ แต่องค์กรปกครอง
9
ส่วนท้องถิ่นก็ยังคงเผชิญกับข้อจำกัดบางประการ อาทิ การถูกตีความว่าเป็น

9 พ.ร.บ.กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่ อปท. พ.ศ. 2542 มาตรา 16 ให้เทศบาลเมืองพัทยา
และองค์การบริหารส่วนตำบลมีอำนาจและหน้าที่ในการจัดระบบการบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชน
ในท้องถิ่นของตนเองดังนี้
(7) การพาณิชย์ และการส่งเสริมการลงทุน

มาตรา 17 ภายใต้บังคับมาตรา 16 ให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดมีอำนาจและหน้าที่ในการจัดระบบบริการ
สาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นของตนเอง ดังนี้
(15) การพาณิชย์ การส่งเสริมการลงทุน และการทำกิจการไม่ว่าจะดำเนินการเองหรือร่วมกับบุคคลอื่นหรือ
จากสหการ