Page 110 - kpi16531

นวัตกรรมการพัฒนารายได้ 3
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

นอกจาก พ.ร.บ.กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2542 ได้กำหนดถึงขนาดรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดังที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้น

ยังได้ระบุถึงแหล่งรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประเภทต่างๆ เพิ่มเติมจากกฎหมายจัดตั้ง
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยระบุถึงประเภทของแหล่งรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
แต่ละประเภท ทั้งนี้การกำหนดประเภทรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละประเภท
(องค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาล องค์การบริหารส่วนตำบล กรุงเทพมหานคร และเมืองพัทยา)

มีความแตกต่างกันไปตามสภาพโครงสร้างพื้นฐาน โครงสร้างทางเศรษฐกิจ เป้าหมายในการบริหาร
และความรับผิดชอบในการให้บริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละประเภท รวมถึง

ปัจจัยทางการเมืองทั้งในระดับชาติและระดับท้องถิ่น (สกนธ์ วรัญญูวัฒนา, 2554: 20)

ปัจจุบันโครงสร้างประเภทรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สามารถแบ่งได้เป็น
4 ประเภท โดยมีรายละเอียด (ดวงมณี เลาวกุล, 2552: 65-66) ดังนี้

1. รายได้ที่ท้องถิ่นจัดเก็บเอง ประกอบด้วย

1.1 รายได้จากภาษีอากรที่ท้องถิ่นเก็บเอง ประกอบด้วย 6 รายการ ได้แก่ ภาษีโรงเรือน
และที่ดิน, ภาษีบำรุงท้องที่, ภาษีป้าย, อากรฆ่าสัตว์, อากรรังนกอีแอ่น และภาษีท้องถิ่น

จากยาสูบ น้ำมันและโรงแรม 5

1.2 รายได้ที่มิใช่ภาษีอากร ประกอบด้วย 4 รายการ ได้แก่ ค่าธรรมเนียม ค่าปรับ และ
ใบอนุญาต, รายได้จากทรัพย์สิน, รายได้จากสาธารณูปโภค และรายได้เบ็ดเตล็ด

6
2. รายได้จากภาษีที่รัฐบาลจัดเก็บให้ ประกอบด้วย 10 รายการ ได้แก่ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ,
ภาษีธุรกิจเฉพาะ, ภาษีสุรา และเบียร์, ภาษีสรรพสามิต, ภาษี และค่าธรรมเนียมรถยนต์และล้อเลื่อน,
ค่าธรรมเนียมจดทะเบียนอสังหาริมทรัพย์, ภาษีการพนัน, ค่าภาคหลวงแร่, ค่าภาคหลวงปิโตรเลียม

และอื่นๆ 7

3. รายได้จากภาษีที่รัฐบาลแบ่งให้ ประกอบด้วย 1 รายการ ได้แก่ ภาษีมูลค่าเพิ่มตาม
พ.ร.บ. กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

4. เงินอุดหนุน ประกอบด้วย 3 รายการ ได้แก่ เงินอุดหนุนทั่วไป, เงินอุดหนุนทั่วไปกำหนด
8
วัตถุประสงค์ และเงินอุดหนุนเฉพาะกิจ

ทั้งนี้โครงสร้างประเภทรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละประเภทมีความแตกต่างกัน
ออกไป ดังตารางที่ 2

5 เป็นรายได้เฉพาะของ อบจ. เท่านั้น ยกเว้นภาษีโรงแรมที่ กทม.มีสิทธิจัดเก็บได้
6 รวมที่จัดสรรให้ตาม พ.ร.บ.จัดสรรรายได้ประเภทภาษีมูลค่าเพิ่มและภาษีธุรกิจเฉพาะให้แก่ราชการ
ส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2534 (1 ใน 9 ) พ.ร.บ. เมืองพัทยา และ พ.ร.บ. อบจ.

7 รวมรายได้ตามกฎหมายอุทยานฯ ค่าภาคหลวงป่าไม้ ค่าธรรมเนียมน้ำบาดาล และอาชญาบัตรประมง
8 ถูกยุบรวมเป็นเงินอุดหนุนทั่วไปใน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2551