Page 330 - kpiebook67020
P. 330
329
ในส�านวนการสอบสวน ซึ่งมีผลต่อการใช้อ�านาจดุลพินิจสั่งฟ้องหรือไม่ฟ้องคดี ซึ่งไม่ว่า
จะเป็นไปทางใดก็ล้วนแต่กระทบต่อหลักการรักษาความสงบสุขของสังคม การป้องกัน
อาชญากรรม หลักสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐาน หลักสิทธิในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา
รวมทั้งไม่สอดคล้องต่อหลักการสากลเกี่ยวกับการด�าเนินคดีอาญา คือ หลักการปกครอง
ด้วยกฎหมาย หรือ The Rule of Law
ประเด็นปัญหาประกอบที่ท�าให้ปัญหาในเชิงโครงสร้างส่งผลวิกฤต ได้แก่
1. อ�านาจผูกขาดการสอบสวนของต�ารวจ ขาดกลไกการตรวจสอบและถ่วงดุล
หรือร่วมมือในการสอบสวน ประชาชนหรือผู้ถูกกล่าวหาขาดความรู้ หรือขาดความพร้อม
ทางเศรษฐกิจ ตกอยู่ในสภาวะจ�ายอมในช่วงเวลาอยู่ในระหว่างการสอบสวนที่ต้อง
เผชิญหน้าโดยล�าพัง เป็นช่วงเวลาที่มีโอกาสเกิดการใช้อ�านาจโดยมิชอบหรือโดยทุจริต
ได้มาก ดังกรณีศึกษาที่เกิดเป็นประเด็น จ�าเลยอ้างว่าเป็นการกระท�าเพื่อค้นหาข้อเท็จจริง
และพยานหลักฐานในคดีเสพติด ซึ่งมีข้อพิจารณาต่อเนื่องว่า ข้อเท็จจริงเป็นอย่างไร
การกระท�าของจ�าเลยเป็นไปตามหลักเกณฑ์ ขอบเขตการสอบสวนของเจ้าหน้าที่สอบสวน
หรือไม่ กรณีดังกล่าวมีเพียงฝ่ายจ�าเลยที่กล่าวอ้างเพื่อให้ตนพ้นความผิด ข้อกล่าวหา
ที่มีโทษหนักที่สุด คือ การท�าให้เสียชีวิต ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288
และ มาตรา 289 (5) ซี่งผลที่เกิดจากการกระท�าดังกล่าวไม่ว่าเป็นเหตุใดก็ตาม ท�าให้
ผู้ถูกกระท�าเสียชีวิต อันเป็นการกระทบต่อสิทธิขั้นพื้นฐานชีวิตของบุคคล ไม่สอดคล้อง
กับหลักการและกติกาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และรัฐธรรมนูญ
2. จารีตระเบียบแบบแผนการปฏิบัติ หรือ norm ในการสอบสวนคดีอาญา
การค้นหาพยานหลักฐาน การรับสารภาพ ที่ละเลยและไม่ให้ความส�าคัญกับหลัก
สิทธิมนุษยชน หรือหลักการอันเป็นหัวใจส�าคัญของการด�าเนินคดีอาญา ดังภาพสะท้อน
สังคมไทยว่ามีปัญหาวิกฤตเกี่ยวกับการใช้อ�านาจ หรือการกระท�าโดยมิชอบ มีการซ้อม