Page 306 - kpiebook66030
P. 306
สรุปการประชุมวิชาการ
2 สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 24
ความท้าทายของความมั่นคงใหม่กับประชาธิปไตย
ประการที่สาม ความเป็นพลวัต (dynamism) จากการประชุมวิชาการทั้งสองวันมานี้
จะเห็นว่า วิกฤตและความเปลี่ยนแปลงมีการเปลี่ยนแปลงทุกวัน สถานการณ์เปลี่ยนแปลง
ทุกวัน และทำให้ทุกสิ่งเปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว การจัดการในช่วง COVID-19 เป็นการจัดการ
บนความไม่รู้ ความคลุมเครือ ความไม่แน่นอน แต่การจะทำให้สถานการณ์ที่ไม่แน่นอนนั้นดีขึ้น
คือ การมีข้อมูลข่าวสาร (data) หลักวิชาจะช่วยลดความเสี่ยงของความเป็นพลวัต และ
ช่วยทำให้เราสามารถปรับตัวได้เร็ว
ฉะนั้น ระหว่าง traditional และ non-traditional security เราคงไม่คิดว่าจะมีสงคราม
แบบยึดเมืองเกิดขึ้นอีก แต่วันนี้เกิดขึ้นแล้ว และนำไปสู่ความไม่เสถียรหรือความท้าทายของ
non-traditional security เช่น พลังงาน อาหาร เมื่อใดก็ตามที่มีภาวะสงครามจะทำให้เกิด
ความขาดแคลน แต่สงครามยูเครนครั้งนี้ไม่ได้ส่งผลกระทบเฉพาะประเทศคู่สงครามเท่านั้น
แต่กำลังส่งผลกระทบทั้งโลก
เราจะมีแนวทางสนองตอบความท้าทายเหล่านี้ได้อย่างไร ภายใต้การปกครองของแต่ละ
ประเทศย่อมมีวิธีการไม่เหมือนกัน เช่น จีน ประเทศในยุโรป สหรัฐอเมริกา ต่างก็มีวิธีการตาม
ระบอบการปกครองของตัวเอง สำหรับประเทศไทย ต้องทำให้สังคมนี้ยึดมั่นในคุณค่าหลัก
(core value) ของประชาธิปไตย ทำให้คนในสังคมนี้เชื่อเรื่องอธิปไตยเป็นของปวงชน เชื่อว่า
อำนาจเป็นของประชาชน หากเชื่อเช่นนี้ หมายความว่าเสียงทุกเสียงที่ออกมา เป็นเสียงของ
เจ้าของอำนาจ แม้ว่าเป็นเสียงของคนส่วนน้อย ผู้มีอำนาจรัฐต้องฟังอย่างได้ยิน ไม่ใช่ฟังเพื่อฟัง
แม้ว่ากระบวนการและกลไกของเสียงของเจ้าของอำนาจย่อมมีความแตกต่าง แต่สิ่งสำคัญคือ
ประชาชนได้แสดงออกและถูกนำมาวางไว้บนโต๊ะเพื่อใช้ประกอบการพิจารณา
คนในสังคมนี้ต้องคิดและทำเพื่อส่วนรวมมากขึ้น เมื่อเรากล่าวถึงเรื่องความมั่นคงหรือ
คุณค่าที่เราปรารถนา ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ คุณค่าที่ปรารถนาเพื่อประโยชน์ส่วนรวม และ
คุณค่าที่ปรารถนาเพื่อประโยชน์ตนเอง ในสังคมประชาธิปไตยต้องคำนึงถึงเรื่องส่วนรวมด้วย
ไม่ใช่เพียงคิดเรื่องของตัวเอง
ความยุติธรรม อย่างน้อยในสังคมนี้ หลักความยุติธรรมต้องเป็นหลักการสำคัญที่ทำให้
ทุกคนมั่นใจว่า เราจะอยู่ได้อย่างเท่าเทียมบนหลักนิติรัฐ ถ้าเราไม่เชื่อในหลักนิติรัฐ
หลักกฎหมาย กระบวนการตรวจสอบ ความเป็นอิสระ จะทำให้หลักนิติรัฐสั่นคลอน
เสรีภาพ ประชาธิปไตยเป็นระบบเปิดที่จะมีเสรีภาพ แต่เป็นเสรีภาพที่มีขอบเขต
สาระส้าคัญการแสดงปาฐกถาปิด ไม่ไปก้าวล่วง และไม่ละเมิดต่อเสรีภาพและสิทธิของคนอื่น
ความเท่าเทียม สังคมต้องคำนึงถึงเรื่องไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลังอย่างจริงจัง สังคมต้องยอมรับ
ความหลากหลายว่าความหลากหลายเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่ง เป็นความงดงามของระบอบ
ประชาธิปไตย สังคมประชาธิปไตยไม่ได้หมายความว่าเป็นสังคมเลือกตั้ง สังคมประชาธิปไตย
คือ สังคมที่คนเห็นต่างพูดได้ แสดงเหตุผลได้ เคารพในเหตุผลซึ่งกันและกัน เคารพใน
