Page 209 - kpiebook66030
P. 209
สรุปการประชุมวิชาการ 1
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 24
ความท้าทายของความมั่นคงใหม่กับประชาธิปไตย
ฉะนั้น สถานการณ์ด้านสิ่งแวดล้อมในปัจจุบันจึง 2 ลักษณะ คือ (1) ผลกระทบ
ที่เกิดกับสิ่งแวดล้อม เป็น negative externality เช่น โลกร้อน อากาศเปลี่ยนแปลง และ
(2) การแบ่งปันทรัพยากร (share resources) เช่น การใช้แม่น้ำร่วมกันของแม่น้ำโขง
ประเด็นที่สอง หลักการแนวทาง วิธีการประชาธิปไตยที่ใช้ในการจัดการในการขับเคลื่อน
แก้ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม
(1) ประชาธิปไตยเชิงนิเวศสีเขียว เป็นประชาธิปไตยด้านสิ่งแวดล้อม ควบคู่ไปกับ
Democratic Governance ที่ใช้ในการจัดการสิ่งแวดล้อม โดยมีหลักการที่สำคัญ เช่น หลักการ
โปร่งใส หลักการมีส่วนร่วม หลักความยุติธรรม
(2) ประชาธิปไตยแบบรับผิดชอบ ซึ่งไม่ใช่เพียงการมีส่วนร่วมเท่านั้น จะต้องมี
ความรับผิดชอบ ซึ่งเป็นหน้าที่ของทุกคน ไม่เน้นเพียงประโยชน์ของตนเอง
(3) ประชาธิปไตยแบบลดการรวมศูนย์และสร้างเครือข่ายจากภาคประชาชนที่ฐานราก
ภาครัฐต้องลดการรวมศูนย์อำนาจ เปลี่ยนทัศนคติ ปรับตัวใหม่ในการมองความมั่นคง
ด้านสิ่งแวดล้อม ไม่เน้นเพียงเขตแดน จะต้องมองข้ามเขตพรมแดน เช่น แม่น้ำโขง ซึ่งเป็น
การใช้ทรัพยากรแม่น้ำร่วมกันทั้ง 6 ประเทศ เพราะแม่น้ำไหลข้ามถึงกันหมด จึงต้องสร้าง
เครือข่ายเปิดพื้นที่ทางการเมืองโดยยกระดับจากเครือข่ายที่มีอยู่เดิม อย่างเช่นสภาประชาชน
ลุ่มน้ำโขง คาดหวังว่าจะยกระดับไปถึงอาเซียน เพื่อไปสู่เป้าหมายความร่วมมือนานาชาติแบบ
บูรณาการ โดยไม่มองแยกส่วนเพียงรัฐใดรัฐหนึ่ง
(4) เครื่องมือนวัตกรรมในระบอบประชาธิปไตยเพื่อสร้างธรรมาภิบาลด้านสิ่งแวดล้อม
ได้แก่ เครื่องมือของสากล ซึ่งเป็นความตกลงระหว่างประเทศซึ่งแต่ละประเทศให้การยอมรับ
และร่วมมือกันนำไปปฏิบัติ และเครื่องมือกฎหมายภายในประเทศ ที่จำเป็นต้องปรับรื้อ
สร้างกฎหมายในประเทศที่คำนึงถึงประชาชน เช่น กรรมการระดับชาติคณะต่าง ๆ
ด้านสิ่งแวดล้อม
ประเด็นที่สาม สิ่งที่จะต้องทำเป็นสิ่งแรกในการขับเคลื่อนในการแก้ปัญหาสถานการณ์
สิ่งแวดล้อม
สิ่งที่ต้องดำเนินการในการเสริมสร้างให้เกิดความมั่นคงด้านสิ่งแวดล้อม คือ หลักการ
5ส ได้แก่ (1) ส่งเสริมสิทธิของประชาชนให้ได้รับการคุ้มครอง (2) สร้างการรับรู้ให้ประชาชน
เข้าใจด้านสิ่งแวดล้อม (Climate action literacy) (3) สร้างสมดุลระหว่างการพัฒนาและ
การอนุรักษ์ในการใช้ทรัพยากร เพื่อตอบโจทย์การอยู่ร่วมกันในสังคม (4) สร้างคนให้เป็น
พลเมือง และ (5) สื่อสารให้คนตระหนักถึงความรับผิดชอบร่วมกัน สรุปสาระสำคัญผลการนำเสนอการประชุมกลุ่มย่อย
