Page 73 - kpiebook65062
P. 73
มิศเตอร์อาเลกรีเปนผู้บังคับพวกฝรั่ง มีวิชาเปนอินยิเนียอย่างเดียว อาคิเต๊กฝรั่งทำผิดคงรู้ไม่เท่าถึง
เหนได้ว่าคนพวกนี้ ไม่ได้เคยสังเกตเลยว่าการละเอียดเช่นถือปูนเข้าไม้ในยุโรปนั้น บ้านดีๆ เขาทำกัน
อย่างไร” ๑
ในครั้งนั้นพระยาสุริยานุวัตรได้จัดให้จัดการแบ่งหน้าที่ราชการใหม่ มีกองบัญชาการขึ้นต่อ
เจ้ากรม กองอินเยอรเนีย (Engineering Section) และกองอาคิเต๊ก (Architectural Section)
สองกองหลังนี้รวมเรียกว่า เวรก่อสร้างฝ่ายฝรั่ง แยกจากเวรก่อสร้างฝ่ายไทย ซึ่ง “มีน่าที่ทำการที่เปน
ฝีมือช่างไทย เช่นการทำแลซ่อมแซมพระอารามต่างๆ แลการสร้างพระเมรุแลพลับพลาซึ่งต้องการฝีมือ
๒
ช่างไทยโดยเฉภาะเปนต้น” ทั้งนี้เงินเดือนและสวัสดิการที่ช่างฝรั่งได้รับ ย่อมเป็นภาระงบประมาณกับ
ทางราชการมาก
ต่อมาในช่วงต้นรัชกาลที่ ๖ มีการปรับโครงสร้างหน่วยงานรัฐที่ดูแลการช่างและการก่อสร้าง
ที่สำคัญ คือการยุบเลิกกรมโยธา กระทรวงโยธาธิการในเดือนมีนาคม พ.ศ. ๒๔๕๑ โดยโปรดเกล้าฯ
ให้แยกตัวช่าง คือสถาปนิกและวิศวกร ออกเป็นสองกลุ่ม โดย “ให้แยกพแนกการช่างก่อสร้างส่วนหนึ่ง
มาบวกอยู่ในกรมศุขาภิบาล กระทรวงนครบาล แยกการช่างที่เปนประณีตศิลปไว้ส่วนหนึ่ง แลให้ยก
กรมพิพิธภัณฑ์จากกระทรวงธรรมการมารวมกันตั้งขึ้นเปนกรมศิลปากร มีผู้บัญชาการกรมขึ้นตรงต่อ
พระเจ้าแผ่นดิน จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ผู้ใดในกระทรวงใดฤๅกรมใดเปนผู้บัญชาการเมื่อใด
ก็ได้ แล้วแต่จะทรงพระราชดำริห์เห็นเหมาะกับบุคคล” นับแต่นั้นมา ช่างและการช่างที่รัชกาลที่ ๕
๓
พยายามรวมศูนย์ไว้ที่กระทรวงโยธาธิการ ก็กลับกระจายไปตามหน่วยงานอีกครั้งหนึ่ง เช่นใน
พ.ศ. ๒๔๕๖ มีช่างฝรั่งรับราชการในตำแหน่งสถาปนิกอยู่ที่กรมพระคลังข้างที่ ๑ นาย คือ นายเอส. จี.
เปโรเลรี (S. G. Peyroleri) ที่กองช่าง กรมศิลปากร ๑ นาย คือนายแอร์โกเล มันเฟรดี (Ercole
Manfredi) ที่กรมศุขาภิบาล กระทรวงนครบาล ๖ นาย คือนายมาริโอ ตามานโญ (Mario Tamagno)
นายกุสตาโว ซัลวาโตเร (Gustavo Salvatore) นายออสการ์ ตาเวลลา (Oscar Tavella)
นายอัลเฟรโด ริกัซซิ (Alfredo Rigazzi) นายบี. โมเรสกี (B. Moreschi) นายซี กวาเดรลลี
(C. Quadrelli) และนายปิแอร์ ลิกองเนต์ (Pierre Ligonnet) ๔
ในรัชกาลที่ ๖ นี้เอง ที่รัฐบาลสยามเริ่มตระหนักถึงความจำเป็นที่จะต้องมี “สถาปนิกสยาม”
คือสถาปนิกชาวไทยที่ได้รับการศึกษาวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ตามมาตรฐานตะวันตก เพื่อค่อยๆ
ทดแทนการว่าจ้างช่างฝรั่ง ซึ่งแม้จะมีผลงานเป็นที่น่าพอใจ แต่ก็เป็นภาระงบประมาณแผ่นดินมากมาย
โดยเฉพาะเงินเดือน ค่าเดินทาง ค่าเช่าบ้าน การลาพักร้อนโดยได้รับเงินเดือนเต็ม บำเหน็จบำนาญ
ตลอดจนสวัสดิการต่างๆ ดังปรากฏว่ารัชกาลที่ ๖ ทรงรับหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร และ
2 สถาปัตย์ใต้ร่มฉัตรพระปกเกล้าฯ
