Page 71 - kpiebook65030
P. 71
70 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560
รัฐธรรมนูญศึกษา : กลไกของรัฐธรรมนูญและรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ
ที่เป็นลายลักษณ์อักษรเหล่านี้คือ ด้วยความที่มีสถานะเป็นกฎหมาย ดังนั้น
จึงผูกพันให้สถาบันทางการเมืองและหน่วยงานภาครัฐต้องปฏิบัติตาม
หากไม่เช่นนั้นจะนำาไปสู่การฟ้องร้องต่อศาลได้
คอมมอนลอว์ (Common Law) ซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ลายลักษณ์
อักษรที่ถูกสร้างขึ้นโดยองค์กรตุลาการผ่านคำาวินิจฉัยต่าง ๆ ซึ่งเป็นคดีที่ศาล
ได้เข้าไปตัดสินข้อพิพาทที่เกี่ยวข้องกับอำานาจหน้าที่ของสถาบันทางการเมือง
หรืออำานาจของรัฐและประชาชน เช่น คำาวินิจฉัยที่ว่าด้วยพระราชอำานาจ
คำาวินิจฉัยที่ว่าด้วยเอกสิทธิ์ของรัฐสภา รวมไปถึงคำาวินัจฉัยเกี่ยวกับการคุ้มครอง
สิทธิเสรีภาพของประชน เป็นต้น
ธรรมเนียมปฏิบัติ (Conventions) เป็นชุดปฏิบัติที่สืบทอดกันมา
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อควบคุมกำากับพฤติกรรมการใช้อำานาจหน้าที่ของสถาบัน
ทางการเมืองต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม ธรรมเนียมปฏิบัติเหล่านี้ไม่มีสภาพบังคับ
ทางกฎหมาย ดังนั้นจึงไม่สามารถฟ้องร้องคดีต่อศาลได้ แต่จะมีสภาพบังคับทาง
การเมือง ทำาให้ธรรมเนียมปฏิบัติเหล่านี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของรัฐธรรมนูญประเทศ
อังกฤษ ธรรมเนียมเช่นว่านั้น เช่น ธรรมเนียมปฏิบัติที่ว่าด้วยความรับผิดชอบ
ทางการเมืองเมื่อเกิดข้อผิดพลาดทางการบริหาร หรือธรรมเนียมปฏิบัติว่าด้วย
แต่งตั้งนายกรัฐมนตรีของกษัตริย์ ในทางกฎหมาย อำานาจแต่งตั้งนี้เป็นของกษัตริย์
โดยตรง แต่ในทางปฏิบัติจะทรงเลือกหัวหน้าพรรคการเมืองที่สามารถควบคุม
เสียงข้างมากของสภาผู้แทนราษฎรได้
งานเขียนของผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งกล่าวถึงหลักการ คำาสอน คำาอธิบาย
ว่าด้วยรัฐธรรมนูญ ซึ่งมีอิทธิพลต่อการกำาหนดบทบาทอำานาจหน้าที่ของสถาบัน
ทางการเมือง ในทางปฏิบัติย่อมถือได้งานเขียนเหล่านี้ได้ถือเป็นส่วนหนึ่งของ
รัฐธรรมนูญด้วย เมื่อมีกรณีพิพาททางรัฐธรรมนูญ ศาลก็มักที่จะอ้างอิงงานเขียน
ทางด้านวิชาการรัฐธรรมนูญในคำาพิพากษาเสมอ
