Page 36 - kpiebook63011

36 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดเชียงใหม่

2.1.1 ระบบจัดสรรปันส่วนผสม

รัฐธรรมนูญกำาหนดระบบเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสม (Mixed Member Apportionment
System: MMA) ซึ่งเป็นระบบการเลือกตั้งแบบใหม่ที่นำามาใช้ครั้งแรกในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2562 นี้ โดยระบบ

การเลือกตั้งดังกล่าวกำาหนดให้มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต 350 คน ซึ่งมาจากผู้สมัครรับเลือกตั้งสังกัด
พรรคการเมืองที่ได้คะแนนเสียงมากที่สุดในเขตนั้น ๆ และต้องมากกว่าคะแนนไม่ประสงค์ลงคะแนน ในขณะที่

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ (Party List) มาจากคะแนนเสียงของพรรคการเมืองที่ได้รับทั้งประเทศ
หารด้วย 150 ได้เป็นจำานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่พึงมีของพรรคการเมืองนั้น ๆ แล้วนำาจำานวนดังกล่าวมาเพิ่ม

ให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเขตที่พรรคการเมืองดังกล่าวได้อยู่ก่อนแล้ว จะเห็นได้ว่าหลักการพื้นฐานของระบบ
เลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2560 ยังคงอยู่บนพื้นฐานของหลักการเสียงข้างมาก (Majority Principle)

ที่มาของระบบเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมที่ระบุในเอกสารวิชาการของสำานักงานเลขาสภาผู้แทน

ราษฎรปรากฏชัดเจนคือ การออกแบบระบบการเลือกตั้งเพื่อแก้ไขปัญหาระบบการเลือกตั้งและผลของการ
เลือกตั้งที่ผ่านมาของการเมืองไทยในอดีต ดังที่ปรากฏในเอกสาร ความว่า“ความมุ่งหวังของคณะกรรมการร่าง

รัฐธรรมนูญต้องการแก้ไขสภาพปัญหาการเมืองไทยที่เกิดขึ้นในอดีตโดยหามาตรการป้องกันมิให้บุคคลซึ่งเคย
กระท�าการทุจริตต่อหน้าที่หรือทุจริตในการเลือกตั้งเข้าสู่อ�านาจทางการเมืองและก�าหนดโครงสร้างฝ่ายนิติบัญญัติ

ที่มีความเหมาะสมกับประเทศไทยในอนาคต” (สำานักวิชาการ สำานักงานเลขาสภาผู้แทนราษฎร, 2559, น.3)
ดังนั้น เพื่อให้เป็นไปตามความมุ่งหวังดังกล่าว จึงได้กำาหนดให้มีหลักการใหม่ของระบบการเลือกตั้งสมาชิก

สภาผู้แทนราษฎร สรุปได้ดังนี้ (สำานักวิชาการ สำานักงานเลขาสภาผู้แทนราษฎร, 2559, น.3-4)

1. หลักคิดระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เหมาะสมกับประเทศไทย เนื่องจากในอดีต
คะแนนของประชาชนที่เลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้งซึ่งไม่ได้คะแนน

เป็นลำาดับที่ 1 ของเขตเลือกตั้งนั้น ๆ (ไม่ชนะการเลือกตั้ง) คะแนนดังกล่าวแทบจะถูกทิ้งสูญเปล่า ดังนั้น หลักคิด
ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เหมาะสมกับประเทศไทยจะต้องประกอบด้วย

1) สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรควรมาจากการเลือกตั้งของประชาชนโดยตรง

2) ระบบการเลือกตั้ง ไม่ควรซับซ้อน ประชาชนเข้าใจง่าย

3) เพื่อเป็นการเคารพประชาชนที่ลงคะแนน จึงจะพยายามทำาให้คะแนนเลือกตั้งที่ประชาชน
ลงให้ทุกคะแนนมีความหมาย ไม่ว่าจะลงคะแนนให้บุคคลใด คะแนนที่เลือกไปไม่ควรสูญเปล่า

4) เป็นระบบการเลือกตั้งที่ส่งเสริมให้ประชาชนสนใจออกมาใช้สิทธิเลือกตั้ง

5) เข้ากับบริบทหรือวิถีชีวิตของไทยโดยไม่ขัดกับหลักสากล

เพื่อเป็นการทำาให้หลักคิดข้างต้นมีความเป็นไปได้ จึงกำาหนดให้มีการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตโดยใช้

ระบบคะแนนนำาเสียงข้างมากและนำาระบบสัดส่วนมาใช้ โดยการคำานวณแบ่งสัดส่วนการได้มาซึ่งสมาชิก