Page 26 - kpiebook62004

บทบาทนานาชาติต่อกระบวนการสร้างสันติภาพในชายแดนใต้ของไทยและบางมุมมองต่อภาพอนาคต

social change) ในท่ามกลางความขัดแย้งที่ฝังรากลึกยืดเยื้อ ซึ่งจ าเป็นอย่างยิ่งที่ต้องอาศัยทั้ง “ทักษะ” และ

“ความรู้” (Lederach, 2005) ตลอดจนจินตนาการที่สร้างสรรค์เพื่อจะก้าวข้ามความขัดแย้งและการเป็น

ปฏิปักษ์ต่อกันอย่างยาวนานเพื่อไปสร้างสายสัมพันธ์ใหม่
2. กำรสำนเสวนำ (Dialogue) หมายถึง วิธีการหนึ่งในการจัดการกับความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์

และเป็นวิธีการที่ส าคัญอย่างหนึ่งในกระบวนการสร้างสันติภาพ ด้วยการสานเสวนาเป็นองค์ประกอบส าคัญใน

การมีปฏิสัมพันธ์กับฝ่ายตรงข้ามในลักษณะที่เป็นการเผชิญหน้าบนฐานของความเป็นมนุษย์ที่มีอารมณ์
ความรู้สึกและมีศักยภาพความสามารถที่จะเข้าใจเห็นอกเห็นใจมนุษย์ด้วยกัน อย่างไรก็ดี การจะน าฝ่ายตรง

ข้ามที่เป็นคู่ขัดแย้งกันเข้าสู่การสานเสวนาแบบเผชิญหน้ากันต้องอาศัยองค์ประกอบที่ส าคัญที่สุดคือ การสร้าง
พื้นที่ปลอดภัย และการมีผู้อ านวยความสะดวกให้เกิดการพูดคุยอย่างมีความหมาย ในขณะที่เงื่อนไขที่จะท าให้

การสานเสวนาน าไปสู่ความส าเร็จในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งได้ขึ้นอยู่กับสิ่งที่ Berghof Foundation

(2012) เรียกว่า “สานเสวนาที่สมมาตร” กล่าวคือ คู่เสวนาต้องมีความเท่าเทียมกัน นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับ
ความจริงใจและความต่อเนื่องในการสานเสวนาอีกด้วย

3. ผู้อ ำนวยควำมสะดวก (Facilitator) และบทบาทในกระบวนการพูดคุยเจรจา ไกล่เกลี่ยเพื่อ
แก้ปัญหาความขัดแย้งอาจแบ่งได้เป็นสองแนวทางกล่าวคือ แนวทางเชิงระงับข้อพิพาท กับ แนวทางเชิงสร้าง

ความสัมพันธ์ ซึ่งการอ านวยความสะดวกทั้งสองประเภทนี้เกี่ยวโยงกับกระบวนการเจรจาในลักษณะที่แตกต่าง

กันมาก ส าหรับในงานวิจัยนี้มุ่งหมายจะกล่าวถึงบทบาทของผู้อ านวยความสะดวกในการพูดคุยสันติภาพ/สันติ
สุขซึ่งอาจจะจ าเป็นที่จะต้องการผู้อ านวยความสะดวกที่มีศักยภาพสูงและมีบทบาทในการน ากลุ่มบุคคลต่าง ๆ

โดยเฉพาะฝ่ายรัฐ และขบวนการก่อความไม่สงบมาพบปะพูดคุยด้วยกันเพื่อหาทางแปลงเปลี่ยนสถานการณ์

ความขัดแย้งและรื้อฟื้นความสัมพันธ์เพื่อน าไปสู่การสร้างความไว้วางใจ และน าไปสู่กระบวนการพูดคุย
สันติภาพต่อไป

4. คนกลำงในกำรไกล่เกลี่ย (Mediator) มักเป็นผู้ที่ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการจากคู่ขัดแย้ง
ให้ท าหน้าที่เป็นคนกลางในการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทขัดแย้งจัดให้มีการเจรจาไกล่เกลี่ยในกระบวนการซึ่งมี

เป้าหมายที่จะบรรลุข้อตกลงระหว่างฝ่ายต่าง ๆ

5. บทบำทหน้ำที่ของตัวแสดงภำยนอก (Outsider actors) ในที่นี้ หมายถึง การที่ตัวแสดง (Actors)
ซึ่งเป็นบุคคล หรือองค์กรที่มีต้นสังกัดที่มิใช่ประเทศไทย และท างานมีบทบาทเกี่ยวข้องกับกระบวนการพูดคุย

สันติภาพในชายแดนใต้ไม่ทางใดก็ทางหนึ่งใน 5 ประเภทที่คณะยุทธศาสตร์สันติวิธี (คยส.) ได้รวบรวมและจัด
ประเภทไว้ กล่าวคือ

1) การติดตามและประเมินสถานการณ์ (monitoring)

2) การผลักดันและรณรงค์ (advocacy)
3) การสนับสนุนทางวิชาการ (academic support)

4) การให้ทุนสนับสนุน (donor)

5) การเป็นคนกลางไกล่เกลี่ยความขัดแย้ง (mediation)

13