Page 12 - kpiebook61002
P. 12
ตลอดจนกิจกรรมต่างๆ ที เชื อมโยงผู้กระทําความผิดกลับคืนสู่ชุมชน (จุฑารัตน์ เอื7ออํานวย, >??C, น. >S>-
>S@)
ระบบยุติธรรมชุมชนในประเทศไทยภายหลังจากการปฏิรูปโครงสร้างกระทรวงยุติธรรมส่งผลให้มีการ
ปรับเปลี ยนภารกิจไปจากเดิม จากที เคยสนับสนุนการดําเนินกระบวนการพิจารณาคดีของศาลมาสู่การเป็น
หน่วยงานหลักในกระบวนการยุติธรรมที มีภารกิจครอบคลุมด้านการอํานวยความยุติธรรม การคุ้มครองสิทธิ
และเสรีภาพของประชาชน การป้ องกันและแก้ไขปัญหาอาชญากรรมและยาเสพติด ภารกิจที มีการปรับเปลี ยน
ไปนั7นมีความครอบคลุมงานยุติธรรมอย่างกว้างขวาง กระทรวงยุติธรรมจึงได้พัฒนากลไกและระบบการบริหาร
จัดการให้สามารถผลักดันภารกิจดังกล่าวให้บรรลุเป้ าหมายในการสร้างความเข้มแข็งให้สังคมอันจะนํามาซึ ง
ความสุขของสังคมอย่างยั งยืน จากเป้ าหมายดังกล่าว กระทรวงยุติธรรมได้มีนโยบายกระจายงานยุติธรรมไปยัง
พื7นที จังหวัดต่างๆ ทั วประเทศ เพื อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงความยุติธรรมได้อย่างสะดวก รวดเร็ว เสมอภาค
และเป็นธรรม (เนาวรัตน์ พลายน้อย, 2550, น. 289)
ประเทศในกลุ่มประชาคมอาเซียนตั7งอยู่ในขอบเขตพื7นที เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หลายประเทศในกลุ่ม
อาเซียนมีภาษา วัฒนธรรม ศาสนา วิถีชีวิต ฯลฯ ที ใกล้เคียงกันมาก ทําให้ยุติธรรมชุมชนส่วนใหญ่ที สํารวจว่ามี
การขับเคลื อนอยู่เป็นบทบาทด้านการจัดการความขัดแย้งแบบสมานฉันท์ในชุมชน ยกตัวอย่างประเทศไทยมี
ระบบเจ้าโคตร ที เป็นรูปแบบของการจัดการสังคมในกลุ่มเครือญาติของชาวอีสาน เจ้าโคตรมีหน้าที อบรม
สั งสอน เลี7ยงดูลูกหลาน ให้คําแนะนํา ให้สติความคิด ปฎิบัติหน้าที เกี ยวกับพิธีกรรม และประเพณีอันดีให้
ลูกหลานได้เห็น ไกล่เกลี ยกรณีพิพาทที เกิดขึ7นในสังคมและชุมชน นอกจากนี7 ยุติธรรมชุมชนยังมี แก่วัด แก่ฝาย
แก่บ้าน โต๊ะครู อีกด้วย (กระทรวงยุติธรรม, 2014; วันชัย วัฒนศัพท์, 2553) ซึ งเป็นลักษณะเช่นเดียวกันกับใน
สปป.ลาว หรือในฟิลิปปินส์ ก็มีระบบบารางไกย์หรือระบบไกล่เกลี ยระดับหมู่บ้าน จัดตั7งโดยรัฐบาลเป้ าหมาย
เพื อให้ชุมชนได้มีส่วนจัดการปัญหาความขัดแย้งเบื7องต้นก่อนโดยสอดคล้องกับสภาพของแต่ละพื7นที (วันชัย
วัฒนศัพท์, >??S) ในประเทศเมียนมาร์ แม้จะมีข้อคําถามในเรื องของประเด็นสิทธิมนุษยชน แต่ในระดับ
หมู่บ้านของเมียนมาร์ที มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์สูงก็คํานึงถึงการจัดการความปลอดภัย โดยมีผู้ทํา
หน้าที เป็นผู้รักษาความปลอดภัยท้องถิ น มีผู้นําหมู่บ้านเป็นกลไกหลักของการแก้ปัญหา บางหมู่บ้านมีระบบ
บริการช่วยเหลือเหยื ออาชญากรรมซึ งแม้จะมีศักยภาพไม่มากแต่ก็มีความร่วมใจอย่างแรงกล้าที จะทํา เช่น
มีการให้คําปรึกษาสําหรับผู้ถูกกระทําด้านจิตใจหรือให้การช่วยเหลือทางกฎหมาย (The Border Consortium:
TBC, >Qo@, p.>>) หรือในประเทศบรูไนก็พบว่ามีในเรื องของการป้ องกัน เช่น การติดตั7งกล้องวงจรปิด การ
ติดตั7งสัญญาณกันขโมย หรือการติดตั7งไฟส่องทางเพื อความปลอดภัยในชุมชน (Mundia & other, >QoC)
เป็นต้น
3