Page 73 - b29255_fulltext
P. 73

รมราชินี (สมเด็จพระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) ตั้งแต่ทรงพระเยาว์พระชันษา 7

               ปี จนเสด็จสวรรคต  และทรงอภิบาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว   เมื่อพระบาทสมเด็จพระ
               จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์   ใน พ.ศ. 2411 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็น พระเจ้ารา
               ชวรวงศเธอ  กรมพระสุดารัตนราชประยูร  ด้วยทรงพระราชด าริว่า  ทรงอภิบาลอุปถัมภ์บ ารุงบริรักษ์

               พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์เกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ด ารงด้วยสุขสวัสดิ์นานานุปการ ดังหนึ่งสมเด็จพระ
               ราชชนนี  ตั้งแต่พระเยาว์มา


                       ต่อมาใน พ.ศ. 2416 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ สถาปนาให้ด ารงพระบรมราชอิสสริยยศเสมอสมเด็จ
               พระบรมราชชนนี   เป็น   พระบรมมไหยิกาเธอ กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร


                       พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเคารพรัก   “สมเด็จยาย”  หรือที่ชาววังมักขนานพระนาม
               ว่า “ทูลกระหม่อมแก้ว” ยิ่งนัก  ทรงปฏิบัติด้วยพระกตัญญูภาพ  จนเสด็จสวรรคต เมื่อวันจันทร์เดือน 9 ขึ้น 9 ค่ า
               จ.ศ. 1258 ตรงกับวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2439 พระชันษา 79 ปี


                       ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็น สมเด็จพระ
               เจ้าบรมวงศ์เธอ  กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร


                       พระราชพิธีเฉลิมพระยศสมเด็จพระบรมราชชนนี ในรัชกาลที่ 6 ทรงเฉลิมพระนามสมเด็จพระนางเจ้า
               เสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ เป็น สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง


                       ครั้นถึงสมัยรัชกาลที่ 7 ทรงพระราชด าริว่าสมเด็จพระมาตุจฉาเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี ทรงเป็น
               ประธานราชการฝ่ายในตั้งแต่สมเด็จพระบรมราชชนนีเสด็จสวรรคตเป็นต้นมา  จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้

               เฉลิมพระเกียรติยศสมเด็จพระมาตุจฉาเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี  ที่ทรงเคารพนับถือเหมือนดังเช่นสมเด็จ
               พระบรมราชชนนี เป็น สมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสามาตุจฉาเจ้า

                       ต่อมาเมื่อพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล ทรงรับราชสมบัติเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ 8

               ใน พ.ศ. 2477  จึงทรงเฉลิมพระนามาภิไธยสมเด็จพระ ศรีสวรินทิราบรมราชเทวี เป็น สมเด็จพระศรีสวรินทิรา
               บรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า


                              ในปีเดียวกัน ทรงสถาปนาพระราชชนนี ขึ้นเป็น พระราชชนนีศรีสังวาลย์  จนถึง พ.ศ. 2481 เมื่อเสด็จ
               นิวัติประเทศไทย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระอิสริยยศ เป็น สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์


                              ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงพระราชด าริถึงพระคุณอันประเสริฐของ
               สมเด็จพระราชชนนีที่ทรงบ าเพ็ญพระกรณียกิจก่อเกิดประโยชน์แก่บ้านเมืองและประชาชนในทุก ๆ ด้านเป็นอเนก
               ปริยาย   จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศเฉลิมพระนาม สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ เป็น

               สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  ในวันที่ระลึกฉัตรมงคล เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2513







                                                             72
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78