Page 107 - เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ ครั้งที่ 23
P. 107
การประชุมวิชาการ
10 สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
มติชนออนไลน์, 2564 26 สิงหาคม) นอกจากนี้ สัญญะการชูสามนิ้วจากภาพยนตร์เรื่อง
Hunger Game ก็ถูกนำมาใช้เพื่อแสดงถึงการต่อต้านและขัดขืนต่ออำนาจของประชาชน
(ธร สถิตวิทยา, 2562)
ดังนั้น สัญญะจึงถูกนำมาใช้เป็นประโยชน์เพื่อหวังผลทางการเมืองอย่างแพร่หลาย และ
นำไปสู่การสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันทางการเมืองแก่พรรคการเมือง นอกเหนือจาก
การนำเสนอนโยบายเพื่อประโยชน์ส่วนรวมและนโยบายประชานิยม โดยในปัจจุบัน
พรรคการเมืองส่วนใหญ่ต่างก็นำเสนอนโยบายดังกล่าวนี้จนเป็นเรื่องปกติ
การแลกเปลี่ยนเชิงสัญลักษณ์ การเมืองเรื่องของสัญลักษณ์
องค์ประกอบประการสุดท้ายที่ฌอง โบลิยาร์ดนำเสนอ คือ การแลกเปลี่ยนเชิง
สัญลักษณ์ ซึ่งสำหรับบริบททางการเมืองแล้วคือ การที่พรรคการเมืองได้กลายเป็นสัญลักษณ์
บางอย่างที่ประชาชนใช้แลกเปลี่ยนความหมายบางประการระหว่างกัน เช่น การเชื่อมโยง
ความสัมพันธ์ด้วยสัญลักษณ์บางสิ่งบางอย่าง เช่น การที่พรรคเพื่อไทยใช้คำว่า ”ลุง”
ในการเรียกพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เพื่อต้องการสื่อถึงความคิดและสิ่งเก่า
ที่สิ้นหวัง ปรากฏการณ์นี้จะเป็นประโยชน์ต่อพรรคเพื่อไทย ในอันที่จะบอกว่าพรรคเพื่อไทย
ไม่ใช่ “ลุง” และเพื่อให้ความหมายแก่ตนเองในการเชื่อมความสัมพันธ์กับผู้อื่นว่า พรรคเพื่อ
ไทยเป็นตัวแทนของความคิดและสิ่งใหม่ที่เป็นความหวัง หรือการใช้หน้ากากกายฟอว์กส์ (Guy
Fawkes) ในการสร้างความหมายของความเป็นพวกเดียวกันในการต่อต้านรัฐบาลที่นำโดย
พรรคพลังประชารัฐ (เหมือนฝัน คงสมแสวง, 2562; แพรวพรรณ ปานนุช & อัศวิน
เนตรโพธิ์แก้ว, 2563)
เมื่อนำแนวทางดังกล่าวมาใช้อธิบายพรรคการเมืองในทำนองเดียวกับของขวัญ
พรรคการเมืองจึงกลายเป็นสินค้าที่ถูกใช้เป็นสื่อกลางเพื่อให้มนุษย์ใช้สร้างความสัมพันธ์ระหว่างกัน
การมีส่วนร่วมของประชาชนต่อการสรรหาสมาชิกเพื่อเข้าไปดำเนินกิจกรรมทางการเมือง
จึงเป็นสิ่งที่ใช้เชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างประชาชนด้วยกันเอง เช่น การให้ส่วนลดเมื่อมีการใช้
บริการร้านอาหารหากมีสถานภาพเป็นสมาชิกพรรคการเมือง หรือการเชิญชวนให้เสนอชื่อ
ผู้ที่มีความเหมาะสมเพื่อดำรงตำแหน่งทางการเมืองในนามของพรรคการเมือง (สำนักงาน
คณะกรรมการการเลือกตั้ง, 2562; ผู้จัดการออนไลน์, 2564 16 มีนาคม)
กล่าวโดยสรุป การนำการแลกเปลี่ยนเชิงสัญลักษณ์มาเชื่อมโยงกับพรรคการเมือง ไม่ใช่
เป็นเรื่องของการนำเสนอคุณค่าความหมายของนโยบาย แต่เป็นเรื่องของการประกอบสร้าง
การประชุมกลุ่มย่อยที่ 1 ความหมายให้แก่สัญลักษณ์ เพื่อส่งมอบความหมายที่เชื่อมโยงระหว่างประชาชน