Page 85 - kpi22350
P. 85
6. โควิด-19 : ความก้าวหน้าและความท้าทายของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทย
รายงานสถานการณ์ โควิด-19 หากแต่ประเทศไทยนั้นกำลังเผชิญสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ในระลอกที่ 3 – 4
ปัจจุบันนี้หลายประเทศทั่วโลกกำลังเข้าสู่สภาวะคลี่คลายจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของ
ซึ่งเป็นสถานการณ์การแพร่ระบาดที่รุนแรงกว่าระลอกแรกที่ผ่านมา สาเหตุมาจากการกลายพันธุ์ของ
เชื้อไวรัสที่รุนแรงขึ้นและแพร่กระจายตัวได้รวดเร็วขึ้น จนไม่สามารถควบคุมสถานการณ์การแพร่ระบาด
ในระลอกนี้ได้อีกต่อไป ทำให้มียอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 แตะหลักหมื่นคนต่อวัน และมีผู้เสียชีวิตถึงหลักร้อยคน
ต่อวันเช่นเดียวกัน นับว่าเป็นการเผชิญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดที่รุนแรงมากขึ้น อีกทั้งยังสร้าง
ส่วนที่ 1 บทสำรวจว่าด้วยบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการจัดการวิกฤติท่ามกลางการแพร่ระบาดของโควิด-19
ความเสียหายอย่างหนักต่อทุกภาคส่วนในสังคม
ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากหลายภาคส่วนในสังคมขณะนี้ เป็นที่แน่ชัดแล้วว่า รัฐราชการ
แบบรวมศูนย์อำนาจกำลังเจอกับปัญหาครั้งใหญ่แบบที่ไม่เคยปรากฏมาก่อนในรอบนับสิบปี แม้ว่า
การแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกที่ 1 นั้น ประเทศไทยสามารถควบคุมสถานการณ์การแพร่ระบาดได้ดี
จนได้รับการชื่นชมจากทั่วโลก เพราะทุกภาคส่วนตื่นตัว ภาคีเครือข่ายและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ประสานการทำงานร่วมกันในระดับชุมชนได้เป็นอย่างดี จนสามารถยับยั้งการระบาดในระลอกแรกไปได้
หากแต่การระบาดระลอกที่ 3 – 4 กลับไม่แน่ใจนักว่า “เราจะเอาอยู่” เพราะการบริหารจัดการวิกฤติของรัฐ
ส่วนกลางได้สร้างความสับสนอลหม่านเป็นอย่างมาก มีการบริหารจัดการที่ล่าช้าและไม่มีความชัดเจน อีกทั้ง
ยังติดขัดกฎระเบียบมากมายจนไม่สามารถจัดการกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคได้อย่างทันท่วงที
สิ่งเหล่านี้ได้สะท้อนให้เห็นถึงความไม่เชื่อมั่นของประชาชนที่มีต่อการบริหารจัดการในสภาวะวิกฤติของ
รัฐบาลว่าจะนำพาประเทศฝ่าวิกฤติโควิด-19 ไปได้จริงๆ มิหนำซ้ำการประกาศใช้ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ เพื่อรวม
ศูนย์อำนาจรัฐทั้งหมดไว้ที่ส่วนกลางได้สร้างปัญหาอย่างมาก จากเดิมที่ประชาชนต่างก็คาดหวังว่า
น่าจะสามารถควบคุมสถานการณ์การระบาดของไวรัสโควิด-19 ได้นั้น กลับยิ่งตอกย้ำความอ่อนแอ
ของระบบราชการทั้งระบบ ดังนั้นแล้วท่ามกลางวิกฤติการแพร่ระบาดระลอกที่ 3 – 4 เช่นนี้ ประชาชน
จึงสามารถประเมินศักยภาพและความสามารถของรัฐราชการไทยได้อย่างง่ายดาย
เมื่อประชาชนไม่มีความเชื่อมั่นต่อการทำงานของรัฐบาลและการรวมศูนย์อำนาจไว้ที่ส่วนกลาง
แล้วนั้น การกระจายอำนาจจึงเป็นคำตอบ... องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นถือเป็นหน่วยงานในระดับพื้นที่
ที่มีความใกล้ชิดและยึดโยงกับประชาชนมากที่สุด อีกทั้งยังรับรู้ถึงปัญหาในพื้นที่ได้ดีที่สุด ก็ย่อมมาพร้อมกับ
ความคาดหวังของประชาชนจำนวนมาก เมื่อการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกที่ 3 – 4 รุนแรง
มากขึ้น บทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลังจากนี้จึงไม่ได้ถูกจำกัดเพียงแค่การป้องกันและเฝ้าระวัง
การแพร่ระบาดอีกต่อไปแล้ว หากแต่กลายเป็นวาระสำคัญขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่จะต้องเร่งจัดหา
วัคซีนมาให้บริการแก่ประชาชนในพื้นที่โดยเร็วที่สุด และอีกนัยยะหนึ่งหากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
สามารถจัดหาวัคซีนมาให้แก่ประชาชนได้ก็ย่อมส่งผลต่อคะแนนเสียงในพื้นที่ด้วยเช่นกัน ดังนั้นปรากฎการณ์
ที่เราเห็นได้อย่างชัดเจนในช่วงการระบาดระลอกที่ 3 - 4 นั่นก็คือ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลายแห่ง
พยายามดิ้นรนหลีกหนีข้อจำกัดเรื่องกฎระเบียบต่างๆ เพื่อให้ได้วัคซีนมาให้บริการแก่ประชาชนในพื้นที่
โดยเร็วที่สุด เพราะการได้มาซึ่งวัคซีนจะสามารถสร้างความเชื่อมั่นในตัวผู้นำท้องถิ่น สร้างภูมิคุ้มกัน
ให้กับประชาชนในพื้นที่ และสร้างเศรษฐกิจชุมชนให้สามารถเดินหน้าต่อไปได้
74 สถาบันพระปกเกล้า
