Page 180 - kpi22173
P. 180
“บทบาทสตรีถิ่นอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบานในการเสริมสรางการมีสวนรวมของชุมชน
เพื่อปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 ในจังหวัดเชียงใหม”
มีความสุขที่ไดชวยเหลือผูอื่นและทําประโยชนใหแกชุมชน ไดรับการยอมรับจากคนในชุมชนและอื่นๆ
อีกทั้งดวยความเปนสตรีถิ่นที่มีวัฒนธรรมความออนโยน เอาใจใสคนอื่นตองดูแลคนในครอบครัว
ซึ่งสามารถขยายไปสูการดูแลผูอื่นในครอบครัวอื่นๆ อสม. สวนใหญแลวเปนคนในชุมชนที่อาศัยในพื้นที่
มานานหรือไมก็เติบโตขึ้นมาในชุมชนนั้นๆ ทําใหเปนที่รูจักมักคุนกับสมาชิกชุมชนคนอื่นๆ ทําใหการดูแล
หรือปฏิบัติตามมาตรการของรัฐบาลที่สงผานจากคนในชุมชนที่เปน อสม. สูสมาชิกคนอื่นๆ และนําไปสูการ
ปฏิบัติไดงายขึ้น โดย อสม. เปนผูมีบทบาทชวยเหลือทั้งรัฐบาล บุคลากรทางการแพทยและคนในชุมชน
ซึ่งเปนปจจัยสําคัญในการทุเลาการแพรระบาดของโรค COVID-19 ในระหวางการแพรระบาด อสม.
ไดแสดงบทบาทอยางโดดเดนในหลายๆ ดาน ดังนี้
ประการแรก บทบาทในฐานะผูดูแลสุขภาพชมชน (Community’s caregivers) บทบาท
อสม. กอนหนาที่จะเกิดการแพรระบาดของโรค COVID-19 ในฐานะผูดูแลสุขภาพชุมชนในดานตางๆ
โดย อสม. ไดรับการฝกอบรมความรูเบื้องตนและพัฒนาความรูเฉพาะดานใหแก อสม. ในการดูแลในชุมชน
แบบเฉพาะดานไดดียิ่งขึ้น เชน มีการพัฒนาอบรม อสม. เชี่ยวชาญทั้ง 12 สาขา ไดแก สาขาการเฝาระวัง
ปองกันและควบคุมโรคติดตอ สาขาการสงเสริมสุขภาพ สาขาสุขภาพจิตชุมชน สาขาปองกันและแกไข
ปญหายาเสพติดในชุมชน สาขาบริการในศูนยสาธารณสุขมูลฐานชุมชน (ศสมช.) และการสรางหลักประกัน
สุขภาพ สาขาการคุมครองผูบริโภคดานสุขภาพ สาขาภูมิปญญาทองถิ่นดานสุขภาพ สาขาการปองกันและ
แกไขปญหาเอดสในชุมชน สาขาการจัดการสุขภาพชุมชนและอนามัยสิ่งแวดลอม สาขานมแมและอนามัย
แมและเด็ก สาขาทันตสุขภาพและสาขาการปองกันและควบคุมโรคไมติดตอ ทั้งนี้ เพื่อให อสม. เกิดความ
เชี่ยวชาญและเฉพาะเจาะจง ซึ่งจากการจัดจําแนกสาขาและการฝกอบรมดังกลาว ทําให อสม. มีความรูที่
จําเปนและเพียงพอตอการใหการดูแลสุขภาพชุมชนเบื้องตนได ซึ่งในชวงที่เกิดการแพรระบาด ความรู
ที่กลาวมาสามารถนํามาประยุกตใหในบริบทพื้นที่จําเพาะไดเปนอยางดี ที่สงเสริมตอการทํางานของ อสม.
ที่มุงไปที่การสงเสริมชาวบานและชุมชนใหรูจักดูแลตนเองและวิธีการดูแลผูอื่นโดยการใหความรูแกคน
ในชุมชนในการปองกันโรค COVID-19 เชน การสวมหนากากอนามัย หมั่นลางมือและการเวนระยะหาง
ทางกายภาพ เปนตน
ประการที่สอง บทบาทในฐานะทีมเฝาระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว (Surveillance and
Rapid Response Team--SRRT) ถือวาเปนกลไกหลักสําคัญของกรมควบคุมโรคในการจัดการกับการแพร
ระบาด ซึ่งมีบทบาทที่สําคัญในการหยุดการแพรเชื้อหลายครั้งหลายครา ไมวาจะเปนโรคระบาดทั้งในคน
และโรคระบาดในสัตว อสม. มีประสบการณในการรับมือกับการแพรระบาดของโรคมาหลายครั้ง นับตั้งแต
การแพรเชื้อของโรค SARS, Avian Influenza, and Influenza H1N1 เปนตน ซึ่ง อสม. มีบทบาทสําคัญ
179