Page 53 - kpi21298
P. 53
3. ความหมายของธรรมาภิบาล
คำว่า Good Governance พบว่านักวิชาการแปลคำว่า Good Governance ต่างกันไป เช่น
แปลว่า ธรรมรัฐ (ธีระยุทธ บุญมี, 2541; อมรา พงศาพิชญ์, 2543) ธรรมาภิบาล (ชัยอนันต์ สมุทวณิช,
2541; อานันท์ ปันยารชุน, 2542) วิธีการปกครองที่ดี (ราชบัณฑิตยสถาน, 2561) และยังมีการเรียกขานคำ
นี้อีกหลายคำ แต่ที่นิยมเรียกคือ ธรรมาภิบาล ในที่นี้คณะผู้วิจัยจึงใช้คำว่า Good Governance ซึ่งแปลว่า
ธรรมาภิบาล ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้
สำหรับความหมายของธรรมาภิบาลนั้น พัชรี สิโสรส, บรรเจิด สิงคะเนติ, ถวิลวดี บุรีกุล, อัมพร
ธำรงลักษณ์ และมานวิกา อินทรทัต (2561) ได้ให้ความหมายของธรรมาภิบาล หรือ Good Governance
ไว้ว่าเป็นการใช้อำนาจในการบริหาร จัดการ จัดสรรทรัพยากรและกำกับดูแลที่เป็นไปด้วยความถูกต้อง
สำนึกรับผิดชอบ สุจริต เที่ยงธรรม โปร่งใส ด้วยการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย และผู้ที่เกี่ยวข้องอย่าง
แท้จริงโดยยึดหลักนิติธรรม คุณธรรม และจริยธรรม ก่อให้เกิดความเป็นธรรม มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล
และเกิดความคุ้มค่าในการทำงาน ซึ่งสอดคล้องกับ ศาสตราจารย์วุฒิสาร ตันไชย เลขาธิการสถาบัน
พระปกเกล้า (อ้างถึงใน พัชรี สิโสรส และคณะ, 2561) ที่ได้อธิบายถึงความหมายของธรรมาภิบาลไว้ว่า
หมายถึง กลุ่มหลักการที่ว่าด้วยเรื่องของแนวปฏิบัติเพื่อบริหารและจัดการบ้านเทืองให้นำไปสู่ผลลัพธ์ที่ดี ซึ่ง
ประกอบด้วยกลุ่มหลักการที่สำคัญ ๆ ได้แก่ หลักนิติธรรม หลักความโปร่งใส หลักการมีส่วนร่วม หลักสำนึก
ความรับผิดชอบ และหลักความคุ้มค่า โดยแนวคิดหลักธรรมาภิบาลนั้นมีหน่วยงานและนักวิชาการให้
ความหมายไว้ไม่แตกต่างในสาระสำคัญมากนัก ซึ่งครอบคลุมเรื่องการใช้อำนาจในการจัดการ บริหาร
ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพมีความรับผิดชอบ โปร่งใส ยุติธรรม เสมอภาค มีส่วนร่วม ทำตามหลัก
ประชาธิปไตย เพื่อให้เกิดประสิทธิผล เป็นไปเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม โดยนักวิชาการและหน่วยงาน
ได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาและเติบโตร่วมกันระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน (World
Bank, 1 9 9 2 ; Asian Development Bank, 1 9 9 5 ; OECD, 1996; UNDP,1996; UN, 2 0 0 0 ;
UNESCAP,2005; อรพินท์ สพโชคชัย, 2540; อมรา พงศาพิชญ์และคณะ, 2541; ธีรยุทธ บุญมี ,2541;
ประเวศ วะสี ,2541; อานันท์ ปันยารชุน,2542; บวรศักดิ์ อุวรรณโณ, 2542; ทิพาวดี เมฆสวรรค์ ,2543;
ชัยอนันต์ สมุทวณิช, 2544; นฤมล ทับจุมพล, 2546; ถวิลวดี บุรีกุล, 2553; พระราชกฤษฎีกาหลักเกณฑ์
การบริหารบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. 2546,2546; ปธาน สุวรรณมงคล , 2558; พัชรี สิโสรส และคณะ, 2561;
นิยม รัฐอมฤต, 2563) ดังแสดงในตารางที่ 2.1
17
โครงการวิจัยพัฒนาฐานข้อมูลองค์ความรู้ด้านธรรมาภิบาล (Phase 2)